Yorugiikning sinishi. Yoruglikning sinishini o£rganish uchun optik diskda yassi ko£zgu o£rniga yarim doira shaklidagi shishani o£rnatamiz (108-rasm). Shishaga nurli ko£rsatkichdan nur yuborilganda, undan bir qism nur qaytganligini (1) va bir qismi sinib, shisha ichiga o£tganligini (2) ko£rish mumkin. Singan nur bilan sinish nuqtasiga o‘tkazilgan perpendikulyar orasidagi burchak 0)sinish burchagi deyiladi. Tajribalar ko£rsatadiki, sinish burchagi tushish burchagidan kichik boladi. Demak, yorugiik nuri bir muhitdan ikkinchisiga o£tganda o£z yo£nalishini o£zgartirar ekan.
Stakanga solib qo£yilgan naycha singandek bolib ko£rinishi, hovuzdagi suvga qaralganda chuqurmasdek bolib ko£rinishi yorug£likning suvga tushishi va chiqishida sinishi tufaylidir (109- rasm). Yoruglikning bir muhitdan ikkinchisiga o£tganda sinishiga sabab, yorug£likning tarqalish tezligi o£zgarishidir. Yorug£lik shishadan havoga yoki suvdan havoga o£tganda sinish burchagi tushish burchagidan katta boladi. Shunga ko£ra, suvda yashovchilar uchun tashqi dunyo butunlay boshqacha bolib ko£rinadi.
®Amaliy topshiriq
! Piyola olib, uning ichiga tanga soling. Piyolani stol ustiga qo£yib, undan tanga ko£rinmaydigan joygacha uzoqlashing. 0£rtog£ingizdan piyolaga suv quyishni so£rang. Shunda tanga yana ko£rinadigan bo£ladi. Sababini tushuntiring.
109-rasm.
139
Do'stlaringiz bilan baham: |