Келишилди” “тасдиқлайман”

Фуқаро муҳофазаси ва фавқулотда вазиятлар бўйича муҳандис А.Искандаров
Меҳнат мухофазаси ва фавкулотда вазиятлар бўлими. Ёнғин хавсизлиги бўйича инструктори Н.Исломов


“КЕЛИШИЛДИ” “ТАСДИҚЛАЙМАН”
Филиал Касаба уюшмаси раиси ТДАУ Самарқанд филиали директори
________________Ҳ.Тиловов и.ф.д. профессор_______Ш.Т.Ҳасанов
“______”__________2022 йил “____”_____________2022 йил

АВТОМОБИЛЛАРГА ТЕХНИК ХИЗМАТ КЎРСАТИШ ВА УЛАРНИ СОЗЛАШ БЎЙИЧА ТЕХНИКА ХАВФСИЗЛИГИ ВА ЁНҒИН ХАВФСИЗЛИК

ЙЎРИҚНОМАСИ


Автомобилларга техник хизмат кўрсатиш ва уларни созлашда жиҳозланган ва керакли ускуналар билан махсус жойда амалга оширилади.
Автомобилларни техник кўрикга юборишдан олдин, яхшилаб ювилган, холатда ҳар хил қор ва ёмғир кирларидан тозаланган бўлиши керак.
Автомобилни созлаш ёки техник хизмат кўрсатишдан олдин рул айланасига (моторни ишлатма таъмирланаябти, одам ишлаяпти) табличкасини осиб қўйиш керак.
Автомобилларга (гидравлик ёки электро механизм) кўтарма ускуна билан хизмат қилиш вақтида (тегма автомобил остида одам ишлаяпти) ёзуви табличка бўлиши керак.
Кўтарма редукторни ишчи ҳолати мустаҳкам маҳкамланган, ўз ҳолига тушиб кетмаслигига кафолатланган бўлиши керак.
Автомобилларни техник хизмат жойига қўйгандан кейин ёки автомобилни нуқсонини созлаш вақтида автомобил қўл тормозига қўйилиши ва ручкани тортиб қўйиш шарт ва автомобилни ўт ёқиш мосламасини ўчириб, коробка узатмасини пастки қисмига қўйиб балонлар тагига тўсиқ қўйиш керак.
Автомобилларни механик техник хизмат кўрсатилгандан сўнг уларни созлигини текширган холатида ишга жалб қилинади.
Автомобилларга хизмат кўрсатиш бир томонлама кўтариш механизми билан автомобилларни балонини алмаштириш вақтида автопресеп козёлки ёки балон тагига тўсиқ қўйиш керак,прецеп ёки балон тагига ғишт ёки мустаҳкам нарса қўйса бўлади.
Автомобилларнингрессорини ечиш ва ўрнатиш вақтида кузов устидаги бўлган ҳар қандай юк бўшатилади.
Автомобил кузовини алмаштириш вақтида тагига махсус тиркама таглик қўйилади.
Кўтариш механизмининг сақлаш ёки алмаштириш автомобилларни кузовини кўтарган ҳолда тагига махсус таглик қўйилган ҳолда тушиб кетмаслигига ишонч ҳосил қилингандан сўнг, таъқиқланади
Самосвал ёки автомобилни кузовини кўтарган ҳолда ҳеч қандай тиргаксиз ишламслик.
Автобус, кузовли автомобилларни созлаш вақтида ишчилар махсус энига 15 см дан ошмаган нарвон билан таъминланган бўлиши керак.


Ёнғин автомобил кузовини созлаш вақтида автомобилни маҳкам ўрнатиш ёқилғи ва ёқилғи баклари ва суюқлик системалари яхшилаб совитилган, маҳкамланган ва акумлятори ечилган ҳолатда бўлиши шарт.
Автомобил цистернасини созлашдан олдин у яхшилаб ювилиши ва тозаланиши ҳамда заземления қилиниши керак.
Ишчилар цистерна ёки ёқилғи бакларни тозалаш учун махсус шлангли противагаз билан камида 2 та ёрдамчиси бўлиши шарт.
Бак ичида ишлайдиган ишчи бели арқон билан маҳкам боғланган, арқон оғри бак тезлигидан ташқари чиқган ва боғланган, ёрдамчилар устида уни кузатиб туришлари керак.
Бензин бакни тозалаш вақтида хавфсизликга риоя қилиш, портлатмаслигига эътибор бериш керак.
Агарда ҳатто куч талаб қиладиган ишлар пружина алмаштириш, барабан, ресорларни алмаштириш вақтида техника хавфсизлигига риоя қилиш керак.
Автомобил матори, коробка передач, орқа мост радиатор ва бошқа қисмларни 20 кгдан кўп бўлса албатта махсус техника хавфсизлигига тўлиқ жавоб берадиган мослама ёрдамида аваал ичидаги ёғ ва ёнувчи материалларни тўкиб сўнг ишни бошлаш зарур.
Ремонт, акумляторни ремонт қилиш, уларни ямаш ва сварка қилиш, буяш, дам солиш, 18 ёшдан кам инсонларга рухсат этилмайди. Сварщиклар, кузницалар ва ямовчилар ишга тушишдан олдин, ҳар 12 ойда тиббий кўрикдан ўтиши шарт.
Автомобил қисмларини ювиш:
Автомобил қисмларини ювиш учун қўйидаги қоидаларга риоя қилиш керак.
Ювиш махсус жойларда амалга оширилиши керак. Ёқилғи билан ишлайдиган автомобил моторларини махсус мослама ва керосин билан амалга оширилади. Ювиш мосламаси 45 процентдан ошмаслиги керак. Махсус суюқликдан кейин албатта иссиқ сув билан ювиш керак. 20 кгдан оғир бўлган қисмлар махсус кўтармалар ёрдамида амалга оширилади.
Қисмларни ювиш чоғида бензин ёки тез ёнувчи материаллардан фойдаланиш таъқиқланади.
Шиналарни созлаш:
Автомобил шиналарини алмаштириш ёки созлаш махсус жиҳозлар билан амалга оширилади.
Шиналар ремонтини бошлашдан олдин балонлар ҳавоси охиригача чиқарилади ва махсус ечиш мосламаси орқали амалга оширилади.
Автомобил дискасини оғир болға билан уруш таъқиқланади.
Балонларни созлаш вақтида аввал дискаларни ва камераларни зангламаганлиги ва чиримаганлигига ишонч ҳосил қилиш керак.
Таъқиқланади:
- дам солишдан олдин дискаларнинг ҳолатига эътибор бериш,
- кальцога махсус ишни мос келадиган размерда бўлиши болға ёки жисм билан ўрмаслик,
- Балонни халқага ўрнатмасдан ҳаво ҳайдаш, ҳаво босимини 40 % дан оширмаслик балонга ҳаво берадиган жой махсус ўралган бўлиши керак.
-Ёнғин Хавфсизлиги қоидарига риоя қилиш керак