Keselliktiń kelip shiǵiwinda uzatiwshi faktor xizmet etedi, kesellik deregi bolsa bakteriyalar, viruslar, rikkeciyalar, ápiwayi haywanlar esaplanadi

Aflatoksinlar hám aflatoksikozlar. A. flavus semyasina kiriwshi mikroskopik zamarriqlar hám basqa aspergillalar kraxmalli masaqli ósimlikler (mákke, biyday, sorgo, suli, tari va sali), soya dánlerinde, ǵozalarda, ziralarda, piste hám may aliniwshi eginlerde V₁, V₂, G₁, G₂ tu’rine kiriwshi aflatoksinlerdi payda etedi. Ósimliklerde zamarriqlardiń boliwi barqulla toksinlerdiń joqari konsentraciyasi menen baylanisli bolmaydi – toksinler payda boliwi ushin qolayli sharayatlar jaratiliwi záru’r. Masaqli ósimlikler dániniń iǵalliǵi 18 % ti qurawi (suw aktivligi boyinsha 0,85), soya dánlerinde – 15 % hám pistede – 8 ... 9 % bo‘liwi toksinler formalaniwi ushin optimal esaplanadi. Toksin óniminiń temperatura optimumi 24 ... 35 ºC ti payda etedi. Temperatura optimumi shárayainda toksin ónimi 24 saatqa shekem dawam etedi hám oniń biologiyaliq áhmiyetli konsentraciyasi bir neshe ku’n dawaminda jaratiladi. Ónimniń iǵalliǵi 30 % ten artiq bolǵaninda, sonday-aq, temperatura 12 ºC tan tómen hám 42 ºC tan joqari bolǵaninda toksin payda boliwi toqtaydi.
Pataslanǵan jemler arqali awil xojaliq haywanlariniń organizmine V tu’rine tiyisli aflatoksinler usilarǵa uqsas M tu’rindegi birikpelerge evriladi, olar bolsa ishki ortaliqta toplanadi hám su’t penen birge ajiralip shiǵadi. Su’t penen birge ajiralip shiǵatuǵin M₁ aflatoksininiń muǵdari jem menen tu’sken V tu’rindegi aflatoksinlardiń uliwma muǵdarin ortasha 1-2 % in payda etedi.
Aflatoksinler insan organiziminde monoksigenez sistemasiniń ekinshi metabolitlari (sol qatari, M₁ aflotoksini hám epooksid brikpeler)in payda etiwshi kletka ishi gidrooksidleniwine dus keledi. Tiklengen glutation menen konyugaciyalaw hám vitamin-antioksidantlar (retinol, askorbat kislotasi hám tokoferol) menen ózara tásirge kirisiwge de tiyisli bolǵan kletkalar qorǵaniwi jeterli bolmaǵaninda, baylanispaǵan ekilemshi elektrofil ónimler belokli hám nukleinli birikpelerdi ziyanlap, organizm sensibilizaciyasin payda qiliwǵa, membranalar funksiyasin buziwǵa, násillik xabardi ziyanlawǵa hám kanserogenezdi shaqiriwǵa beyim boladi. Aflatoksin V₁ eń joqari záhárlilikke iye.
Aflatoksikoz awqat záhárleniwlerine kiredi hám eki tu’rli: o‘tkir intoksikaciya hám xronik subklinik záhárleniw ko‘rinislerinde boladi _.