Kesish nazariyasi va kesuvchi asboblar

Bilet 11
1) Asbobsozlik materiallarini takomillashtirish bo'yicha qanday izlanishlar olib borilmoqda?
2) Zenker kesuvchi asbob va razvyortka asbobini qanday farqlanadi.
3) Cho'yanlarga qaysi tezkesar po'latlarni ishlatsa bo'ladi

1.Zenkerlarni tezkesar po’latdan ikki turda - konus quyruqli yaxlit va almashuvchan qilib tayyorlanadi.Bulardan birinchisi teshikka dastlabki,ikkinchisi esa uzil-kesil ishlov berish uchun ishlatiladi.

• 
  Zenkerlarni tezkesar po’latdan ikki turda - konus quyruqli yaxlit va almashuvchan qilib tayyorlanadi.Bulardan birinchisi teshikka dastlabki,ikkinchisi esa uzil-kesil ishlov berish uchun ishlatiladi.
  
• 
  1.Konus quyruqli yaxlit zenkerlarning d 10-40 mm,ishchi qismining uzunligi 80-200 mm,tishlar soni 3 ta.
  
• 
  2.Almashtiriladigan zenkerlarning d 32-80 mm, ishchi qismining uzunligi 10-18 mm, tishlar soni 4 ta
  

Zenkovkalash – bolt, vint va parchin mixlar uchun maxsus asboblar yordamida silindrsimon, konussimon o’yiqlar yoki raxlar yo’nish jarayonidir.

Zenkovkalash – bolt, vint va parchin mixlar uchun maxsus asboblar yordamida silindrsimon, konussimon o’yiqlar yoki raxlar yo’nish jarayonidir.

Zenkovka turlari

Silindrsimon,konussimon ,chegaralangan
Razvyortkalar va ularning turlari .Ular oldindan teshilgan kesgich bilan
kengayti-rilgan yoki zenker bilan ishlov berilgan teshiklarga oxirgi ishlov berishda
qollaniladi. Teshiklarning aniqligini oshirish uchun razvyortkalarning 2 ta toplamidan foydalaniladi.
Birlamchi va ikkilamchi razvyortkalardan foydalaniladi. Birlamchi
razvyorkalash 7- 8 kvalitetni ikkilamchi razvyortkalash esa 8-9 kvalitetni aniqlikni, ishlov berilayotgan yuzaning tozaligini RA boyi-cha RA=0,63-1,25
taminlaydi.
Ular dastgoh va mashina razvyortkalariga bolinadi. Dastgoh razvyortkalar
quyidagi turlarga bo`linadi:
Yaxlit tsilindrik razvyortka, TSilindriksimon kengayuvchi razvyortka, TSilindriksimon xarakatlanuvchi razvyortka, Konussimon, xar-xil konusli teshiklarga ishlov beruvchi razvyortka, Doimiy yaxlit razvyortka,
Doimiy qo`ndiruvchi razvyortka.
Ular tsilindriksimon va konussisimon bolib, tashqi diametri 25 mm dan
yuqori bolganda qondiruvchi qilib tayyorlashga ruxsat beriladi. Qondiruvchi
azvyortkalar tayyorlanishi jixatidan va qimmatbaho asbobsozlik materiallarini
tejashga imkon yaratadi. Shunig uchun ishlab chiqarishda keng qollaniladi.
Qondirib ornatiluvchi razvyortkalar birlamchi kesuvchi pichoqli va qozgaluvchi
boladi. Ular asosan apravkalarga ornatilib, katta teshiklarga ishlov berishda
qollaniladi.
.2. Zenker (nem. Senker) — silindrik teshiklarning devorlariga va ularning shakldor qismlariga ishlov berish (zenkerlash) uchun qoʻllaniladigan koʻp tigʻli metall kesish quroli. Parmadan 3—6 kesuvchi qirrasi borligi bilan farq qiladi. Yaxlit, oʻrnatma, aralash va ikki peroli 3. lar bor. 3. parmalash va tokarlik stanoklariga oʻrnatib ishlatiladi

3. R18 va R9 markali po’latlar, qattiqligi 250-260 HRC gacha va chegaraviy mustahkamligi v 850-900 MN/m gacha bo’lgan po’latlarga va cho’yanlarga ishlov

berish uchun hamma ko’rinishdagi kesuvchi asboblarni tayyorlash uchun
qo’llaniladi