Keyin bir necha kun yoki bir necha hafta keyin payd

Gidrodinamik 
shovqinlar. 
Gidrodinamik 
shovqinlarga 
suyuqliklarni nasoslar yordamida bir joydan ikkinchi joyga yuborishda
hosil bo'ladigan shovqinlar asosan nasosning harakatlanuvchi 
qismlarining nosozligi va gidravlik zarbalar ta'sirida kelib chiqadigan 
shovqinlarni keltirish mumkin. Bu shovqinlarni yo’qotishda mana shu 
shovqinlarni 
keltirib 
chiqaruvchi 
sabablarni, 
ya'ni 
nasoslarning 
harakatlanuvchi qismlarini mutanosibligini ta'minlash, gidravlik zarbalar 
kelib chiqishini yo'qotishga qaratilgan chora-tadbirlarni belgilash zarur. 
Elektromagnit shovqinlar. Elektromagnit shotqinlarning kelib 
chiqishi elektr motorlarida stator va rotorning o'zaro magnit maydonlari, 
hosil qilishlari natijasida rotor aylanib magnit maydonini kesib o'tishi 

---

96 
bilan hosil bo'ladigan to'lqinlar elektro magnit shovqin sifatida tarqaladi. 
Bu shovqinlarni yo'qotishda asosan elektr1 motorlarini konstruktiv 
o'zgartirishlar bilan kamaytirishga erishiladi. Masalan, rotor yakorining 
to'g'ri pazlari o'rniga qiyshiq pazlar o'rnatish yaxshi natija beradi. 
Elektr mashinalari ishlaganda, shuningdek, aerodinamik shovqinlar 
ham chiqadi. Masalan, rotor aylanganda havoni keskin to'lqinlanishi 
aerodinamik shovqin sifatida tarqaladi. ,
Bundan tashqari mexanik shovqinlar ham bo'lishi mumkinki, buni, 
masalan, elektr qabul qiluvchi shchetkalarni yaxshilab silliqlab o'rnatish 
elektrodvigatel ishlaganda ajralayotgan shovqinni 6-10 dBga kamaytiradi.
Shovqin yo'nalishini o'zgartirish. Shovqin chiqayotgan manba, 
agar biror bir tomonga yo'naltirilgan bo'lsa, uning qarama-qarshi tomonida 
tovushning bosim darajasi 10— 15 dBgacha kamaytirish imkoniyati 
bor.Bu hodisani ba'zi shovqin tarqatuvchi qurilmalarni, shuningdek, 
sanoat korxonalarini loyihalash ishlarida shovqinga qarshi chora-tadbir 
sifatida foydalanish mumkin. Masalan, siqilgan gazlarni chiqarib 
yuboruvchi sistemalar, shamollatish va kompressorlarning chiqarish 
shaxtalari va h.k.lar ma'lum yo'nalishda yo'naltirilgan bo'lishi yaxshi 
natija beradi.
Bunda chiqarish trubalari albatta ish joylari va aholi yashash 
punktlaridan qarama-qarshi tomonga yo'naltirilgan bo'lishi zarur.