”kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sohasida ish bilan bandlikni ta’minlashning asosiy yo’nalishlari”

1.2. Kichik va xususiy korxonalarda mehnatni tashkil etishning mohiyati 
 
Mamlakatimizda qisqa vaqt ichida tadbirkorlik faoliyatini tashkil etish, uni 
yuritish uchun zarur bo‘lgan huquqiy – meyoriy asos yaratildi. «kichik biznes va 
xususiy tadbirkorlikni yanada rivojlantirish», «Tadbirkorlik faoliyatini 
erkinligining kafolatlari to‘g'risida», «Xususiy korxona to‘g‘risida»gi va shu kabi 
boshqa O‘zbekiston Respublikasi qonunlari tadbirkorlik faoliyatini tashkil etishda 
qator imtiyoz va imkoniyatlar yaratib, uni qo‘llab-quvvatlash hamda 
himoyalashga kafolat beradi. 
Iqtisodiy taraqqiyotining muhim omili sifatida tadbirkorlik, ayniqsa, kichik 
va xususiy biznes shakillarining faoliyat yuritishi uchun qulay shart-sharoit 
yaratish, Yangi tashkil etilayotgan tadbirkorlik sub'ektlarini ro'yxatga olishni 
yengllashtirish, yuqori likvidli mahsulotlar, xom-ashyo va materiallarni ochiq birja 
savdolarida sotishni tashkil etishga qaratilgan chora-tadbirlar, tadbirkorlar 
tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlarni sertifikatlashga doir qarorlar ushbu 
yo‘nalishda keng imkoniyatlar ochib beradi. 
Ushbu yutiqlar kichik biznes va xususiy tadbirkorlik huquqiy, moliyaviy va 
moddiy texnikaviy qo'llab-quvvatlash hamda axborot va malakali kadrlar bilan 
ta‘minlash borasida mamlakatimizda amalga oshirilayotgan katta hajimdagi chora 
– tadbirlar natijasidir. 
Tadbirkorlik uchun chet el amaliyotida mavjud bo'lgani kabi xisobot 
topshirishning samarali tartib qoidalari va mexanizmlari joriy etiladi. Tadbirkorlar 
soliq xizmati organlarini moliyaviy xisobot, soliq va daromadlar to'g'risidagi 
dekloratsiyalar bo‘yicha hisob kitobni pochta va elektron vositalari orqali ham 

---

21 
topshirish imkoniyatiga ega bo‘ladilar. Hisobotlarini topshirish muddati bir oydan 
bir chorakga qadar uzaytiriladi. Bu esa tadbirkorlaning vaqt va mablag'larini 
tejalishiga sharoit yaratadi. 
Malakatimizda tadbirkorlikning rivoji ko‘p jihatdan mazkur sohaning sohibi 
bo‘lgan ishbilarmonlarga ya‘ni ularning say harakatlariga bog'liq. Tadbirkor 
jamiyat rivojlanishini harakatiga keltiruvchi ilg'or kuch sifatida o'z bilimi, 
qobiliyati omilqorligi va ijodkorligi bilan ajralib turishi lozim. Demak, tadbirkorlik 
faoliyati bilan shug'ullanish ishtiyoqida bo'lgan har bir shaxs, ayniqsa bu sohaga 
endi kirib kelayotgan yoshlar davlatimiz rahbari olib borilayotgan iqtisodiy 
islohatlar siyosatida tadbirkorlikning tutgan o'rni, uning maqsad va vazifalari, 
mazmuni va mohiyati to'liq anglashi, davlat tomonidan yaratilgan tashkiliy, 
huquqiy hamda iqtisodiy shart-sharoitni aniq bilishi hamda ulardan keng 
foydalanishi, qolaversa, mamlakatimizda o'z xususiy biznesni joyiga qo‘ygan 
tadbirkorlar, ishbilarmonlar tomonidan to‘plangan boy tajribani o'rganish bu 
sohaga samarali faoliyat yuritishga keng imkoniyatlar ochib beradi. Bularning 
hammasi shubhasiz kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni mamlakat ijtimoiy 
iqtisodiy taraqqiyotining muhim omili sifatida yana yangi rivojlanish bosqichiga 
olib chiqishga xizmat qiladi. Quyidagi 1.2.1. jadvalda O'zbekistonda tashkil etilgan 
kichik korxonalar va mikrofirmalar aks ettirilgan.