Ahоli sоnining o’sishi kapital bilan qurоllanganlik darajasiga va ishlab chiqarish hajmiga qay yo’sinda ta’sir ko’rsatadi?
Barqaror holatda oltin qoida kapitalning marjinal mahsuloti sof eskirishda aholining osish darajasiga tengdir. Butun dunyo boylab aholining osishi.
1. Solou o’sish modeli uzoq muddatda iqtisodiyotning jamg’arish darajasi ko’rsatkichlari capital hajmining miqdorini va ishlab chiqarish darajasini tasvirlab beradi. Jamg’arishning yuqori darajasi kapitalning yuqori darajasi va ishlab chiqarish hajmining yuqori bo’lishiga bog’liqdir.
2. Solou modelida jamg’arish darajasining kuchayishi aholi jon boshiga togri keladigan daromadga ta’sir qiladi: bu ma’lum bir vaqtda tez o’sish davri bo’ladi, ammo oxir oqibatda yangi barqaror holatga sekinlik bilan o’sish orqali erishiladi. Shuning uchun yuqori osish darajasining davom etishiga qaramay barqaror holatda ishlab chiqarish hajmining baland bo’lishi iqtisodiy o’sishni jamg’arma yatishga sabab bo’la olmaydi.
3. Barqaror holatda iste’molning yuqori bo’lgan kapital darajasi “Oltin qoida dajasi” deb ataladi. Agar iqtisodiyotda barqaror holatda oltin qoidaga qaraganda ko’proq kapital bo’lsa o’shandan keyin jamg’arish darajasining kamayishi keying vaqt davomida iste’molni oshiradi. Va aksincha, agar iqtisodiyotda barqaror holatda Oltin Qoidaga qaraganda kapital kamroq bo’lsa o’shandan keyin Oltin Qoida darajasiga erishish investitsiyani kuchaytiradi va shu tariqa joriy avlod uchun iste’mol kamroq bo’ladi.
4. Solou modeli hayot tarsi standartlarining uzoq muddatli ko’rsatkichlarida aholining o’shini iqtisodiy darajasini tasvirlaydi. Solou modeliga ko’ra, aholi o’sish darajasining yuqori bo’lishi aholi jon boshiga tog`ri keladigan ishlab chiqarish va kapitalning barqaror holatini kamroq bo’lishini taqozo etadi. Boshqa nazariyalar aholi o’sishining boshqa natijalariga alohida e’tibor beradi
Sоlоu mоdelida ifоdalangan texnik taraqqiyotning mоhiyatini izоhlab bering.
Солоу моделининг етакчи ғояси шундаки, фақат технологик тараққиёт аҳоли турмуш даражасининг ошишига олиб келиши мумкин. Технологик тараққиётни ҳисобга олган ҳолда "Олтин қоида" таҳририга маълум ўзгаришлар киритади: истеъмолни максимал даражада ошириш учун капиталнинг соф маржинал унумдорлиги (амортизациясиз капиталнинг қўшимча бирлигига маҳсулот ўсиши) умумий ишлаб чиқаришнинг ўсиш суръатларига тенг бўлиши керак..
Do'stlaringiz bilan baham: |