Кимёвий технология асосий жараён ва курилмалари

 = A/Re. 
Agar, Re < 1 bo`lganda (3.87) formuladagi qo`shiluvchi hisobga olinmaydi, ya’ni 

quyidagi formuladan 
topiladi: 

---

110 
Re
133


(3.88) 
Agar, Re > 700 bo`lganda, donador qatlamda turbulent rejimning avtomodel sohasi boshlanadi, ya’ni 
jarayon tezlikga bog`liq bo`lmaydi. Unda, (3.87) formuladagi birinchi qo`shiluvchini tushirib qoldirish mumkin, 
ya’ni : 
const


34
,
2

(3.89) 
Donador qatlam bo`sh hajmi yoki g`ovakliligi 

qurilmaga materialni yuklash uslubiga bog`liq. Masalan, 
sharsimon materiallar erkin to`kib yuklanganda qatlamning g`ovakliligi o`rtacha 

 

0,4 ga teng. Lekin, ama-
liyotda

ning qiymati 0,35 dan 0,45 gacha bo`ladi. 
Undan tashqari, donador qatlamning 

  kattaligi zarracha diametri d va qurilma diametri D orasidagi nis-
batga bog`liqdir. Bunga sababchi devor oldi effektidir, ya’ni devor yaqinida zarrachalar zichlanishi har doim 
kam bo`ladi. Shuning uchun, devor oldida qatlamning g`ovakliligi qurilma markazi g`ovakligidan har doim 
yuqoridir. Ushbu farq d/D ortishi bilan ko`payib boradi. 
Sanoat donador qatlamli qurilmalarini modellashtirishda model qurilma diametri material zarrachalari di-
ametridan eng kamida 8..10 marta katta bo`lishi shart. 
3.24. Mavhum qaynash jarayoni asoslari va gidrodinamikasi 
 
Suyuqlik oqimi istalgan tezliklarda, faqat pastdan yuqoriga harakat qilgandagina, donador qatlam orqali 
suyuqlik harakati qonuniyatlari ushbu jarayon uchun taalluqlidir. Suyuqlik oqimining yuqori chegarasi qatlam 
qo`zg`almas holati bilan belgilanadi. 
3.37-rasmda qattiq zarrachalar qatlamining pastdan yuqoriga ko`tariluvchi oqim tezligiga bog`liqlik 3 ho-
lati tasvirlangan. 
Gaz taqsimlash to`ri orqali pastdan yuqoriga qarab kichik tezlik bilan gaz yoki suyuqlik oqimi yuborilsa, 
donador qatlam qo`zg`almas holatida qoladi (3.37a-rasm). Bunda oqim tezligi o`zgarishi bilan qatlam 
(solishtirma yuza, g`ovaklilik va hokazo) ning xarakteristikalari o`zgarmaydi. Qatlam orqali o`tayotgan gaz (yo-
ki suyuqlik) oddiy, filtrlanib harakatlanadi. 
Lekin, gaz (yoki suyuqlik) oqimining tezligi asta - sekin oshirib borilsa, tezlikning ma’lum bir 
kritik qiymatida qatlamdagi zarrachalar og`irligi bilan oqimning gidrodinamik bosim kuchi 
tenglashadi. Bunda qatlamning qo`zg`almas holati buziladi va uning g`ovakliligi, balandligi ko`payib