Kimyodan yozilgan birinchi darsliklarni ayting?

38. Vasiliy Valentin ishlari haqida gapirib bering? (Javob:"Vasiliy Valentin"(XVasr)"Surmaning triumfal g’ildiragi" va boshqa asarlarida surma va uning birikmalarini, birinchi marta xlorid kislotasini( spiritus salis), kislotalarni spirtga ta’sir etdirib efirlar olishni va metallar boshlanishining uch asosini simob: oltingugurt va tuzni hamda shular bilan birgalikda
Fe+CuSO₄=Cu+FeSO₄
reaksiyasi orqali mis metalini ajratib oldi.
Shunday qilib, bu alkimyogarlar asosan metallarning tarqalishini o’rganish bilan shug’ullandilar. Yaltiroqlikni va ranglashlar texnologiyasini ishlab chiqardi.
39. Italiyalik alximik Djovanii Fodansi ishlarini ayting?(Javob:1270 yilda italiyalik alximik Djovanii Fodansi(Bomaventura) universal erituvchi topdim deb, oltin ustiga xlorid va nitrat kislota aralashmasini solib uni eritadi. Bu erituvchini zar suvi yoki podshox suvi deb nomlaydi).
40. Van Gelmont yatrokimyo asoschilaridanligini tushuntiring?(Javob: Van Gelmont (1579-1644 yil) Gollandiyalik yatrokimyogar medisina va kimyo yaqin ittifoqda bo’ladi, inson organizmida kimyoviy jarayonlar asosiy rolni o’ynaydi deydi. U gaz, bug’larni, karbonat angidridning olinishini, bijg’itish yo’li bilan vino olishni, SaSO₃ + H₂SO₄ = reaksiyasini o’rgandi, fermentlarni oldi, oshqozon kasalligining sababi undagi sharbat kislotasi degan fikrlarni aytdi).
41. Texnokimyoning rivojlanishi, Bringuchcho va Agrikola ishlari haqida gapirib bering? Shu vaqtga kelib XVI-XVII asrda uyg’onish davri boshlanib yuzaga kelgan sosial-iqtisodiy o’zgarishlar, o’z navbatida kimyoviy ishlab chiqarishni rivojlanishini ya’ni texno - kimyoni yuzaga keltirdi. Bu davrda kimyoviy jarayonlar haqidagi dastlabki tushunchalarni taklif qila boshladilar. Bringuchcho V. 10-tomlik “Pirotexnika” (1540) kitobini yozdi. Bunda: konlar, metallar va minerallarni qayta ishlash, haydashni, harbiy san’atni, Au va Ag larning olinishini, amalgamalash texnologiyasini, birinchi marta metallarni kuydirganda uning massasi ortishini aytib o’tadi, lekin uning sababini tushuntira olmadi.
Agrikola G. “Metallurgiya va tog’ ishlari haqida” kitobini yozadi. Bunda Saksoniya minerallaridan metallarni ajratib olish: mis, kumush, qo’rg’oshin va vismutlarni ajratib oldi. Tuzlardan esa selitralar, achchiq toshlar, kuporoslar va osh tuzining olinishini ishlab chiqdi. U alkimyoning probirka usulini tanqid qildi. Texnik kimyo rivojlanish natijasida analitik kimyoni keltirib chiqardi. Shu davrning kimyogar texnologlaridan biri Glauber N.R.dir. U benzol, nitrat kislotasi,
2NaCl+H₂SO₄ = 2HCl +Na₂SO₄
(Glauber tuzini oldi). Kimyoviy idishlarni yaratdi. Shunday qilib XVI-XVII asr texnikaviy kimyo asri bo’lib, bu davrda metallurgiya, shisha sozlash, keramika, ranglash rivojlandi.