Kirish 2 1-§. Internet orqali savdo qilish uchun axborot tizimlarini nazariy asoslari

1.1. Elektron do'konlarni qurish tamoyillarini tahlil qilish

Muvaffaqiyatli veb-sayt juda samarali savdo vositasidir - bu sizning auditoriyangiz e'tiborini jalb qilishi mumkin. To'g'ridan-to'g'ri javob berish tamoyiliga asoslangan boshqa har qanday marketing vositasi singari, birinchi navbatda, u tashrif buyuruvchini qiziqtirishi va keyin uni muayyan harakatlarni qilishga undashi kerak. Biroq, ko'p odamlar uy sahifasining ushbu xususiyatini e'tiborsiz qoldiradilar, bu ko'pincha tashrif buyuruvchilar saytda uzoq vaqt qolmasliklariga va kirishi bilanoq uni tark etishlariga olib keladi. Ushbu veb-saytlar, ba'zida juda ko'p miqdorda foydali maslahatlar va maqolalarni o'z ichiga olgan bo'lishiga qaramay, deyarli hech qachon trafikning kutilgan darajasiga erishmaydi, sotish ham u yoqda tursin.
Bir nechta o'zgarish bilan oddiy veb-sayt yanada ishonchli va samarali vositaga aylanishi mumkin. Shuni esda tutish kerakki, har kuni potentsial mijozlar axborot va turli xil reklama xabarlari bilan bombardimon qilinadi va ularning e'tiborini jalb qilish nuqtai nazaridan juda qattiq raqobat mavjud. E'tiborni jalb qiladigan va qiziqishni uyg'otadigan veb-sayt mijozlarni nafaqat qolgan sahifalarni ko'rib chiqish va xaridlarni amalga oshirishga, balki bir muncha vaqt o'tgach, uni qayta ko'rib chiqishga, shuningdek, do'stlari va tanishlari uchun tavsiya qilishga majbur qiladi.
Xo'sh, foydalanuvchi do'konga kirganda nimani ko'radi?
Birinchidan, zaxiradagi narsalar ro'yxati. Onlayn "hisoblagich" odatda kompaniyaning avtomatlashtirish tizimiga bog'langanligi sababli, ushbu ro'yxatda sotuvda bo'lgan va oddiy (virtual bo'lmagan) do'konlarda joylashgan bir xil mahsulotlar mavjud. Omborning tarkibi odatda ierarxik daraxt tuzilishi shaklida taqdim etiladi, uning asosiy elementlari tovar guruhlari hisoblanadi. Guruhni bosish orqali u kichik guruhlar ro'yxatini yoki ma'lum turdagi ma'lum mahsulotlarni ochish uchun kengayadi. Ba'zan xaridor mahsulotning rasmini va uning xususiyatlarini aks ettirgan rasmga qarashi, shuningdek uni xarid qilish savatiga qo'shishi mumkin.
Savatni to'ldirib, mijoz "Buyurtmani bajarish" buyrug'ini beradi va o'zi uchun qulay to'lov shaklini tanlaydi. Agar u do'konda birinchi marta xarid qilsa, u odatda o'zi haqida ba'zi ma'lumotlarni - ismini, telefon raqamini, manzilini va boshqalarni ko'rsatishni so'raydi. Korporativ xaridor kompaniya nomi, hisob raqami, ismi va telefon raqamini taqdim etadi. aloqa qiluvchi kishining. Ushbu bosqichda mijozga ma'lum identifikatsiya kodi beriladi. Buning sababi shuki, u keyingi safar do'konga kirganda, yuqoridagi barcha ma'lumotlar qoldirilishi mumkin - faqat kodingizni kiriting. Bundan tashqari, tovarlarni hisoblash va to'g'ridan-to'g'ri mijozga topshirish amalga oshiriladi.
To'lovning turli shakllari mavjud: etkazib berishda naqd pul bilan kurerga, bank o'tkazmasi orqali (tashkilot uchun), bank o'tkazmasi, elektron to'lovlar, etkazib berishda naqd yoki pochta va pul o'tkazmasi orqali.
Buyurtmani etkazib berishning quyidagi usullari mavjud: kuryerlik xizmatlari, oddiy pochta yoki Rossiyada, yaqin va uzoq xorijiy mamlakatlarda havo pochtasi, o'z-o'zini olib ketish va boshqa etkazib berish usullari.
Keling, uchta turli xil elektron do'konlarni ko'rib chiqamiz va ishning umumiy tamoyillari va vositalarini aniqlashga harakat qilamiz.

XXI asr jahon hamjamiyati tomonidan “axborot kommunikatsiyalari asri” deya e'tirof etilmoqda. Bunday sharoitda bilim, axborotga egalik ishlab chiqarish va iqtisodiy aloqalar ustidan hukmronlik qilish imkonini beradi. Kompyuter madaniyatining kirib kelishi tufayli insonning o‘z ustida ishlashi, malakasini oshirishga intilishiga asoslangan fikrlash, bilim olishning yangi ko‘rinishi yuzaga keldi.

Jamiyat hayotiga axborot texnologiyalarning keng darajada kirib kelishi fuqarolarga axborot olishga bo‘lgan imkoniyatlar eshigini ochib berdi. Mazkur o‘zgarishlar birinchi navbatda, yangi axborot kommunikatsiya texnologiyalari ta'siri ostida yuz berib, inson faoliyatining har bir sohasida axborotga bo‘lgan ehtiyojning ortishi bilan tavsiflanadi. Bugungi kunda mutaxassislar axborot texnologiyasining asosiy belgisi sifatida ma'lumotni qayta ishlash jarayonining muayyan bosqichlarga bo‘linishini e'tirof etadilar. Bu esa, o‘z navbatida, ushbu jarayonning batamom tartibga solinishi va uni avtomatlashtirilgan holga o‘tkazilishi uchun yangi imkoniyat yaratib berdi [5]. Ayni paytda axborot texnologiyalarining uchta asosiy tamoyili mavjud. Bular:
– kompyuter bilan interaktiv rejimda ishlash;
– boshqa dasturlarga integratsiyalash, ya'ni o‘zaro aloqada bo‘lish;
– o‘z oldiga qo‘yilgan maqsaddan chetlashish imkoni (yangi sifatga ega bo‘lgan axborotni yaratish).
Aynan mana shu tamoyillar qo‘llanilishi natijasida axborot tizimi, ya'ni kompyuter texnikasi ishlatilgan holda, qaror qabul qilish va axborot ishlab chiqarish faoliyatini qo‘llab-quvvatlovchi tizim tavsiflanadi.
Axborot tizimlari va texnologiyalarining rivojlanish bosqichlarini quyidagicha talqin qilish mumkin: