Kirish Asosiy qism Funksiya tushunchasi. Chiziqli funksiyalar va ularni grafiklarini yasash

Mavzu: Umumta`lim maktabi algebra kursida funksiya tushunchasi va uning grafigi

Reja:

1. 
   Kirish
   
2. 
   Asosiy qism
   

1. 
   Funksiya tushunchasi. Chiziqli funksiyalar va ularni grafiklarini yasash
   
2. 
   Kvadrat funksiyalar va ularning garafiklarini yasash
   
3. 
   Ko`rsatkichli, logarifmik funksiyalar va ularni grafiklarini yasash
   

3. 
   Xulosa
   
4. 
   Foydalanilgan adabiyotlar
   

Kirish

Matematika o`sib kelayotgan yosh avlodni kamol toptirishda o`quv fani sifatida keng imkoniyatlarga ega. U o`quvchi tafakkurini rivojlantirib, ularning aqlini peshlaydi, uni tartibga soladi, o`quvchilarda maqsadga yo`nalganlik, mantiqiy fikrlash, topqirlik hislatlarini shakllantira boradi. Shu bilan birga chizmalar chizishning mukammal texnikasini egallashi, algebraic ifodalar ustida amallar qulayroq bajaradigan shaklga keltirish bilan o`quvchilarni didli, go`zallikka ehtiyojli qilib tarbiyalab boradi.

Yana prezident fikrlarini kiritamannnnnn

1. 
   Funksiya tushunchasi. Chiziqli funksiyalar va ularni grafiklarini yasash
   

Funksiya tushunchasi matematik tushunchalarning asosiylaridan biri sanaladi. Bu tushuncha matematika bilan turli real hodisalar orasidagi bog`lanishni ochib beradi. Funksiya tushunchasi ikki to`plam elementlari orasidagi bog`lanishni ifodalaydi.

Masalan: sinfdagi partalar (ikki o`rinli) to`plami A bilan o`quvchilar to`plami B orasidagi bog`lanishni olib qaraylik: 1 partaga 2 ta o`quvchi, 2 partaga 4 ta o`quvchi, 3 partaga 6 ta o`quvchi va hokazo mos keladi. Boshqacha aytganda A to`plam elementlari bilan B to`plam elementlari orasidagi biror qonunga mos funksional bog`lanish o`rnatiladi.

Ushbu masalani qaraylik.

1-masala. Poezd toshkentdan Samarqandga tomon tezlik bilan harakat qilmoqda. U jo`nagandan soatdan keyin Toshkentdan qancha masafada bo`ladi?

∆ Agar izlanayotgan masofa (km hisobida) harfi bilan belgilansa, javobini bunday formula bilan yozish mumkin:

Poezdning harakati davomida yo`l va vaqt o`zgarib boradi. Shuning uchun ular deyiladi. Bunda va ixtiyoriy ravishda emas, balki (1) tekis harakat qonuniga bo`ysungan holda o`zgarishi muhim ahamiyatga ega. Bu qonunga muvofiq, vaqtning har bir qiymatiga yo`lning aniq bir qiymati mos keladi.

Shunday qilib, (1) formula yo`lni vaqtning berilgan qiymati bo`yicha hisoblash qoidasini belgilaydi. Bu masalada musbat va poezdning Toshkentdan Samarqandgacha harakat vaqtidan katta bo`lishi mumkin emas.

O`zgaruvchi miqdor (kattalik)lar orasidagi bog`lanishning yana bir misolini qaraymiz.

Aytaylik x kvadrat tomonining uzunligi, esa uning yuzi bo`lsin. Bu holda

(2) formula yuzni tomonning oldindan berilgan qiymati bo`yicha hisoblash qoidasini beradi.

Agar biror sonlar to`plamidan olingan ning bir qiymatiga biror qoida bo`yicha son mos qo`yolgan bo`lsa, u holda shu to`plamda deyiladi.

miqdorning miqdorga bog`liqligini ta`kidlash uchun ko`pincha deb yoziladi (o`qilishi: “igrek iksdan”). Bunda esa eyoki deyiladi.

Funksiya berilishining ba`zi usullarini qaraymiz: