Kirish asosiy qism kompyuter arxetekturasi

2.2. Kompyuteming asosiy bloklari, ulaming vazifalari va ko’rsatkichlari
Mikroprotsessor Mikroprotsessor (MP) ~ shaxsiy kompyuterning markaziy qurilmasi bo’lib kompyuteming barcha bloklariniboshqarish va axborotlar ustuda arifmetik hamda mantiqiyamallami bajarish uchun moijallangan.
Mikroprotsessoming interfeys tizimi SHKning boshqa qurilmalari bilan ulash va aloqasini tashkil etish uchun mo’ljallangan; o’z tarkibiga MP ning ichki mterfeysini, buferli xotira registrlarini va kiritish-chiqarish portlarini boshqarish sxemalarini hamda tizimli shinani oladi.
Interfeys (interface) - kompyuter qurilmalarini samarali muloqotini ta’minlab beruvchi ulanish va aloqa vositalar majmuasi.
Asosiy xotira.Asosiy xotira (AX) axborotrii tezkor saqlash va mashinaning boshqa bloklari bilan axborot almashish uchun moijallangan. Asosiy xotira ikki turdagi xotira qurilmasidan iborat: doimiy xotira qurilmasi (DXQ) va tezkor xotira qurilmasi (TXQ).
• DXQ (ROM - Read Only Memory) dastuming o’zgarmaydigan (doimiy) va malumotnoma axborotlarni saqlash uchun moijallangan; unda saqlanayotgan axborotni faqat tezkor o‘qishga imkon beradi (DXQ dagi axborotni o’zgartirish mumkin emas);
• TXQ (RAM - Random Access Memory) SHK hozirgi vaqt davomida bajarayotgan bevosita axborot-hisoblash jarayonida qatnashayotgan axborotlarni tezkor yozish, saqlash va o’qish uchun monjallangan (dastur va axborotlarni).
Tashqi xotira.Tashqi xotira shaxsiy kompyuteming tashqi qurilmalariga kiradi va masalani yechish uchun qachondir kerak boladigan axborotlarni uzoq vaqt saqlash uchun ishlatiladi. Xususan, tashqi xotira qurilmasida kompyuteming barcha dasturiy ta’minoti saqlanadi.
Energiya manbai.Energiya manbai - blok, shaxsiy kompyuteming elektr tarmog’idan va alohida energiya manbaidan ta’minlashvositasi.
Taymer.Taymer - bu kompyuteming ichidagi real vaqt soati,avtomatik ravishda hozirdagi vaqt ko’rsatkichlarini beruvchi (yil, oy,soat, minut, sekund va sekundning qismi). Taymer alohida elektrmanbaiga ulanadi - akkumulatorga va kompyuteming manbadan uzilgandaham u o’z ishini davom ettiradi.