Kirish bob. Tibbiy biologik ma'lumotlarni tahlil qilish va qayta ishlash usullari, algoritmlari va tizimlarini tahlil qilish

3- bob
Tibbiy-biologik ma'lumotlarni qayta ishlash
3.1. Tibbiy-biologik ma'lumotlarni qayta ishlashning asosiy yo'nalishlari
Zamonaviy ilm-fan va texnologiyaning boshqarish nazariyasi, matematik modellashtirish, kompyuter texnologiyalari kabi sohalarini kundalik tibbiy va biologik amaliyotga joriy etish eksperimental ma'lumotlarni to'plash va qayd etishning turli usullari va vositalarini ishlab chiqishni rag'batlantiradi, bu esa sifat jihatidan yaxshilanishiga yordam beradi, tibbiy va biologik kuzatishlar tahlili natijalarini mashina diagnostikasi va biologik organizm holatini bashorat qilishning yangi usullarini sintez qilish imkonini beradi.
Butun organizmni uning tizimlari va bo'g'inlarini instrumental tadqiq qilishning zamonaviy texnologiyasidan eksperimental ma'lumotlarni tahlil qilishning matematik va mashina (avtomatik va avtomatlashtirilgan) usullari bilan birgalikda foydalanish sog'liqni saqlash oldida turgan asosiy muammolarni hal qilishga yordam beradi.
Ayni paytda diagnostika va davolash jarayonlarini takomillashtirish bilan birga, davolab bo‘lmaydigan kasalliklarni o‘z vaqtida aniqlash maqsadida aholini ommaviy tibbiy ko‘rikdan o‘tkazishni kengaytirish vazifasi dolzarb bo‘lib qolmoqda.
Tibbiy va biologik ma'lumotlarini olish, tahlil qilish va qaror qabul qilishni avtomatlashtirishga bo'lgan qiziqishning ortishi bir qator sabablarga bog'liq. Ulardan biri tibbiy-biologik tadqiqotlarini avtomatlashtirish tendentsiyasining ichki qarama-qarshiligidadir. Ushbu tendentsiya biologik ob'ektning holati to'g'risidagi ma'lumotlar miqdorini oshirish, bu ma'lumotni miqdoriy, ob'ektiv, aniq qilish istagi bilan bog'liq. Shu bilan birga, qayd etilgan ma'lumotlar hajmining oshishi uni tahlil qilishni sezilarli darajada qiyinlashtiradi, biologik ob'ektning holatini tashxislash vaqtini ko'paytirishga olib keladi va mutaxassislarni samarasiz, muntazam ishlar bilan shug'ullanishga majbur qiladi. Bir qator tadqiqotchilarning ta'kidlashicha, hozirgi vaqtda ma'lumotlarni muntazam qayta ishlash malakali shifokorlar va tibbiyot xodimlarining vaqtining 55% dan ortig'ini oladi. Binobarin, tibbiy-biologik axborotni qayta ishlashni avtomatlashtirishning asosiy harakatlantiruvchi omili shundan iboratki, avtomatizatsiyasiz biologik ob'ekt holatini diagnostika qilish sifatini oshirish mumkin emas.
Shubhasiz, tibbiy-biologik ma'lumotlarini tahlil qilishni avtomatlashtirish (tashxis qo'yish va kuzatish ob'ektining holatini bashorat qilishgacha) eksperimental ma'lumotlarni qayta ishlash tartibini rasmiylashtirishga, shifokor va tadqiqotchining qaror qabul qilishida shaxsiy malakasi va tajribasi bilan bog'liq tasodifiylik va sub'ektivlik elementlari yo'q qilishga imkon beradi.
Eksperimental ma'lumotlarni qayta ishlashni avtomatlashtirish va ularni tadqiqotchiga qaror qabul qilish uchun taqdim etish vazifasi tasvirni tanib olishning fundamental muammolari bilan bog'liq.