Kirish. Giroskop haqida qisqacha ma`lumot

Jadvalda keltirilgan Galiley va Lorents almashtirishlarini solishtirib quyidagi xulosalarni chiqarish mumkin:

• 
  u<
  
• 
  Lorents almashtirishlarining ko`rsatishicha u yorug’lik tezligi S ga teng ham, undan katta ham bo`lishi mumkin emas. Aks holda ildiz ostidagi ifoda nolga teng bo`lib qoladi. u>c da esa manfiy son bo`lib, Lorents almashtirishlari o`z ma’nosini yo`qotadi. Shuning uchun ham yorug’likning bo`shliqdagi tezligi eng katta tezlik va unga erishish mumkin emas deb e’tirof etiladi.
  

Relyativistik mexanikada tezliklarni qo’shish qonuni

• 
  Lorents almashtirishlari yordamida topilgan tezliklarni qo`shish formulasi quyidagi ko`rinishga ega.
  
• 
  Ushbu ifodaga tezliklarni qo`shishning relyativistik formulasi deyiladi.
  
• 
  formuladan ko`rinib turibdiki, agar v, v/ va u tezliklar yorug’lik tezligidan juda kichik boladi. v/ =u=c ga bo’lsa,
  

ya’ni, poezd yoritgichidan chiqayotgan yorug’likning tezligi s ga teng bo`lib qolaveradi. Demak yorug’likning bo`shliqdagi tezligi c=3*10^8m/c chegaraviy tezlik bo`lib, unda katta tezlikka erishish mumkin emas.

• 
  ya’ni, poezd yoritgichidan chiqayotgan yorug’likning tezligi s ga teng bo`lib qolaveradi. Demak yorug’likning bo`shliqdagi tezligi c=3*10^8m/c chegaraviy tezlik bo`lib, unda katta tezlikka erishish mumkin emas.
  

Relyativistik massa va relyativistik impuls

• 
  Klassik mexanikadagi kabi relyativistik mexanikada ham massa inertlik o`lchovidir.
  
• 
  Fazoning bir jinsliligi natijasida relyativistik mexanikada ham relyativistik impulsning saqlanish qonuni bajariladi: yopiq sistemaning relyativistik impulsi saqlanadi, ya’ni vaqt o’yishi bilan o’zgarmaydi
  

Relyavistik mexanikada tezlikning o`zgarishi massaning o`zgarishiga, bu esa o`z navbatida to`la energiyaning o`zgarishiga olib keladi. Demak to`la energiya E va massa m orasida o`zaro bog’lanish mavjud E=mc^2

• 
  Relyavistik mexanikada tezlikning o`zgarishi massaning o`zgarishiga, bu esa o`z navbatida to`la energiyaning o`zgarishiga olib keladi. Demak to`la energiya E va massa m orasida o`zaro bog’lanish mavjud E=mc^2
  
• 
  Istalgan jismga, u harakatdami (massasi m) yoki tinchlikdami (massasi m0) ma’lum energiya mos keladi