Kirish I. Bob. Adabiyotlar sharx

2.5. Qurilish elementlarini tanlash va ularning izohi
Asos va fundament. Ushbu loyiha uchun hozircha muxandis-geologiya qidiruv ishlari mavjud bо‘lmagani uchun, zavod joylashgan tuman haqida olingan malumotga binoan yer yuzasidagi tuproq loydan iborat deb hisoblaymiz.
Tayyor maxsulot ombori bilan qadoqlash bо‘limi, maydalash stansiyasi, maydalangan rudalar bunkeri, ishlab chiqarish korpusi, filtratsiya sexi, katellar xonasi, quritish bо‘limi, sovitish stansiyasi, lentali konver, N1-N6, shlamlar quyiqlashtirgichi, chiqindilar quyiqlashtirgichi,kompressorlar xonasi,yong‘in deposi, xom rudalar bunkeri bilan xom rudalar ombori, kompleksli ombor, tamirlash sexlari bloki, aftotamirlash qurilmalari uchun alohida turadigan temir betonli fundament qо‘llaniladi yoki temir betonli lentali fundament: Aylanma filtratning nasoslar xonasi, operator xonasi, bilan yoqilg‘i stansiyasi, mamuriy korpusi oshxona,maishiy korpus, SZL,va moy ombori qurilmalari uchun lentali fundament quriladi. Zavod binolarini fundamenti sifatida tabiy asos qо‘llaniladi. Zaruriyat bо‘lgan xolda lokal masshtabda sun’iy qayta ishlangan asoslar qо‘llanishi mumkin.
Korroziyaga qarshi tadbirlar.Beton va temirbeton kostruksiyalarda joylashgan armaturaga uchastkadagi asosning tuproqlari kam va о‘rta korrozion ta’sir qiladi. Metallkonstruksiyalarga ular о‘rta va kuchli tasir kо‘rsatadilar. Shuning uchun beton sifatida ostida sulfatga chidamli sement qо‘llaniladi: Armirlanmagan betondan tayyorlangan fundamentning mustahkamligi S25 dan past bо‘lishi kerak emas, temirbetonning mustahkamligi S30 ni tashkil qiladi, beton uchun sementning minimal sarfi 300kg/m³ tashkil etadi,suv va sementning maksimal nisbati 0.5, CI^- maksimal miqdori ( sement sarfidan foiz) 0,10 tashkil etadi.
Asos va fundamentlarning korroziyadan himoyalash. Fundamentlarning pastki yuzasidagi korroziyaga qarshi konstruksiyalar:

• 
  fundamentlarning pastidan strukturasi buzilgan tuproqlarni olib tashlash, tayanch qatlamga qarshi 100mm;
  
• 
  galka va asfoltdan 100mm qalinlikda qatlam о‘rnatish;
  
• 
  issiq asfaltning bir qatlami;
  
• 
  tamirlanmagan 100mm beton.
  

Fundamentning tepa va yon boshi yuzalaridagi korroziyaga qarshi konstuksiyalar:
-bir marta tuproqli bо‘yoqni о‘tkazish:
-ikkita qatlam issiq asfogat о‘tkazish.
Fundamentli balkalar ostida va fundamentlar yon yuzalarida (shu jumladan fundamentli balkalar ustidagi devorning yon yuzalari):
-bir marta tuproqli bо‘ qni о‘tkazish;
- ikkita qatlam issiq asfogat о‘tkazish.
Yer usti konstruksiyalar, suv tashlaydigan qatlam, kanal va baklarni korroziyadan himoyalash.
Yer usti konstruksiyalarning butun yuzasini korrozion suyuqliklardan:

• 
  buzilgan struktura va suv bilan shimirilgan asos tuproqlarini olib tashlash, kо‘l qazilgan joylarga qayta kam о‘tkazuvchanligiva uni 300mm qalinlikda zichlash, zichlash koeffitsiyenti 0,94; galka yoki shebenka asfolt bilan 120mm qalinliqda о‘rnatish;
  
• 
  120mm qalinlikda S30 klassdagi betonni qо‘yish va tekislash;
  
• 
  Tekislash uchun nisbatan 1:2, qalinligi 20mm bо‘lgan qumsementli eritma qо‘llash;
  
• 
  Izolyatsiya qatlami sifatida SBS turidagi qalinligi 4mm bо‘lgan rulonli material qо‘llash;
  
• 
  Qalinligi 40mm bо‘lgan qumsementli eritma va asfoltni о‘rnatish.
  

Oddiy butun yuzaning yerusti konstruksiyalari:
buzilgan sturuktura va suv bilan shimirilgan asos tuproqlarini olib tashlash, kо‘p qazilgan joylarga qayta kam о‘tkazuvchanli tuproq solish va uni 300mm qalinlikda, zichlash koeffitsiyenti 0,94;
-golka yoki shebenka asfolt bilan 1200mm qalinlikda о‘rnatish;
-120mm qalinlikda S30 klassdagi betonni qо‘yish va tekislash;
-semetli qatlamning bir qatlami (qurilish kley bilan);
-tekislash uchun nisbati 1:2, qalinligi 200mm bо‘lgan qumsementli eritma qо‘llash.
Suvuruvchan plitaning korroziyaga qarshi konstruksiyalari:

• 
  buzilgan sturuktura va suv bilan shmirilgan asos tuproqlarini olib tashlash, kо‘p qazilgan joylarga qayta kam о‘tkazuvchanli tuproq solish va uni 300mm qalinlikda zichlash, zichlash koeffitsiyenti 0,94. Eni 1800mm tashkil etadi; tashqi kо‘ndalang qiyasi 5%;
  
• 
  golka yoki shebenka asfolt bilan 1200mm qalinlikda о‘rnatilishi, eni 1500mm;
  
• 
  eni 1500mm qalinligi 60mm bо‘lgan S20 klassdagi beton tayyorlash; ena 10mm bо‘lgan kengayish va qisqarish choklarini har 10metrdan mо‘ljallash; devor bо‘yicha bо‘ylama yо‘nalishda eni 10mm bо‘lgan deformatsiya choklarini mо‘ljallash; barcha choklar qurilish neftli, bitumli qumli eritmalar qо‘yiladi;
  
• 
  1:2,5 qalinligi 20mmm bо‘lgan konsentratli eritma yordamida tekislash va zichlash; eni 10mm bо‘lgan kengayish va va qisqarish choklarini har 10metrdan mо‘ljallash; devor bо‘yicha bо‘ylama
  
• 
  yо‘nalishda eni 10mm bо‘lgan deformatsiya choklarini mо‘ljallash; barcha choklar qurilish neftli, bitumli qumli eritmalar qо‘yiladi;
  

Kanallarning korroziyaga qarshi kostruksiyalari:
buzilgan struktura va suv bilan shimirilgan asos tuproqlarning olib tashlash, kо‘p qazilgan joylarga qayta kam о‘tkazuvchanli tuproq solish va uni 300mm qalinlikda, zichlash koeffitsiyenti 0,94;
-golka yoki shebenka asfolt bilan 1200mm qalinlikda о‘rnatish;
-qalinligi 120mm bо‘lgan klass S30 betoni bir vaqtda quyiladi va tekislanadi, bо‘ylama yо‘nalishi bо‘yicha har 6 metrdan kengayish va qisqarish choklari muljallangan;
-ichki qismida pо‘latga varaqa qо‘yilishi mо‘ljallangan, kanalning barcha uzunligi bо‘yicha qalinligi 4mm;
-boshida pо‘lotli varaqada zangni olib tashlash kerak, 2 marta temiroqsidli qizil korroziyaga qarshi bо‘yoqni о‘tkazish;har safar 40mkm; 3 marta metal korroziyaga qarshi PSQ bо‘yoqni о‘tkazish, har safar 40mkm, bо‘yoqning umumiy qalinligi 200mkm tashkil qiladi.