Kirish I bob. O’quv dasturini ishlab chiqish, hemis tizmi misolida tahlil qilish
Download 1.4 Mb.
|
Bo\'riyev Aslbek KURS ISHI.1
|
2.2-rasm. Tizim dizayni
Dastur o'zining modellarini va protsesslarini yaratish, dastur yaratish jarayonining katta qismidir. Bu qism, asosan dastur yaratish uchun shart emas, balki dastur to'ldirish jarayonida ham muhimdir. Dastur o'zining modellari, dasturni o'rganish, tahlil qilish, yomon xolatlar aniqlash, dasturni test qilish va qo'shimcha ma'lumotlar yig'ish uchun yordam beradi. Quyidagi eng oddiy modellarni ko'rib chiqamiz: Linearni regressiya: Ushbu model dasturda ko'p nazoratli ma'lumotlar kiritish uchun foydalaniladi. Misol uchun, dastur o'zining xususiyatlari bo'yicha narxlar va mahsulotlar bilan doimiy ta'minotlar, qimmatbaho modellarni yaratishda foydalanish mumkin. K-means: Bu model ma'lumotlarni qo'shish orqali guruhlarga bo'lishga yordam beradi. Misol uchun, mahsulotlarni to'plangan sotuv darajasi, tafsilotlari va qo'shimcha ma'lumotlar bo'yicha guruhlarni yaratishda ishlatiladi. Random Forest: Ushbu model ma'lumotlarni xususiyatlari bo'yicha guruhlarga bo'lishda yordam beradi. Bu, dastur yaratish jarayonida katta sonli ma'lumotlar bilan ishlash uchun yaxshi variant hisoblanadi. Dastur yaratish jarayonida, ma'lumotlarni tahlil qilish, ma'lumotlar omborini ishlatish, model yaratish va test qilish jarayonida xuddi shu kabi boshqa turli protsesslar ishlatiladi. Bular orasida ma'lumotlar bazasidan ma'lumot olish, datalarni ochish, dasturlar va algoritmlar yaratish, xususiyatlar va haqiqiy holatlar o'rtasida bog'liqliklarni aniqlash, model yaratish va tahlil qilish, dastur yoki tizimni yaxshilash uchun yordam beradigan ko'plab qadamlar kiritiladi. Dastur o'zining modellarini va protsesslarini yaratish dastur yaratish jarayonida juda muhim qadamdir. Bu qadam orqali, dasturchilar tizimning modellari va protsesslari haqida ko'proq tushunishadi va ularga ko'proq control qilishadi. Modellar va protsesslar dasturni yaratish uchun juda muhim tarkibiy qismlardir. Modellar yordamida, tizimning yo'nalishi, vazifalari, talablari, texnik qismlari kabi ko'plab tizim xususiyatlarini o'rganish mumkin. Modellar dasturchilar uchun tizimni tahlil qilishga, tizimni aniqlash va xususiyatlarini tushunishga imkon beradi. Bunday modellar, dasturchilarga tizimning xususiyatlarini tushunishga yordam beradi va ularga tizimni yaxshi tahlil qilishga va yaratishda yordam beradi. Protsesslar yordamida, tizimning xususiyatlariga qarab, dasturda amalga oshiriladigan qadamlar tavsifi mumkin. Bu qadamlar orqali, dasturchilar tizimning har bir jarayonida qanday ish bajarishini aniqlashadi. Bunday protsesslar, dasturchilarga tizimning qanday ish bajarishini aniqlashga yordam beradi va ularga ish bajarishning to'g'ri tartibini aniqlashga imkon beradi. Modellar va protsesslar dasturchilarga dastur yaratishda yordam beradi. Ularga dastur yaratish jarayonida ko'plab qiyinchiliklar tugatishga yordam beradi va ularning ishlarini yaxshiroq bajarishga yordam beradi. Dastur o'zining modellarini va protsesslarini yaratish, dastur yaratish jarayonida katta ahamiyatga ega bo'lgan qadam. Bu jarayonda bitta yoki bir nechta modellar yaratilishi mumkin, va ularning har biri dasturni muvaffaqiyatli yuritish uchun kerak bo'lgan protsesslarni belgilashga yordam beradi. Birinchi modellar kerak bo'lgan ma'lumotlarni yig'ish va o'rganish bilan bog'liq bo'lib, bu maqsadga bir nechta xil ma'lumotlar omborlari va yopiq ma'lumotlar manbalari ishlatiladi. Bu modellar ma'lumotlar to'plami (dataset)ni tayyorlash uchun kerak bo'lgan barcha ma'lumotlarni birlashtirishga yordam beradi. Ushbu modellar ma'lumotlar omborlari tahlil qilish, qarash va optimallashtirish jarayonida yordam beradi. Keyingi modellar tahlil qilingan ma'lumotlar asosida dasturning asosiy modellari (core model)ni yaratishga yordam beradi. Dasturning asosiy modellari xususiy algoritmlardan foydalanilgan holda yaratiladi. Bu modellar odatda masofaviy o'rganish va tahlil qilish, klassifikatsiya, regressiya va boshqa turlardagi topshiriqlarni bajarishda foydalaniladi. So'nggi modellar dasturning joriy holatini o'ylab ko'rish, shuningdek, uning natijalarini taqdim etish uchun ishlatiladi. Bu modellar statistik ma'lumotlardan foydalanish orqali natijalar olishda va yuqori darajali ma'lumot analizlarini bajarishda yordam beradi. Dastur yaratish jarayonida protsesslar modellarni o'rganish va ulardan foydalanishga asoslangan holda yaratiladi. Bu protsesslar quyidagilarni o'z ichiga oladi: Ma'lumotlar to'plami tayyorlash: kerakli ma'lumotlar tashkil etiladi va shakllantiriladi. Ma'lumotlar omborini tahlil qilish: ombordagi ma'lumotlar o'rganiladi va tahlil qilinadi. Dastur asosiy modellari yaratish: kerakli algoritmlar va texnologiyalar asosida asosiy modellar yaratiladi. Asosiy modellarni tahlil qilish va optimallashtirish: modellarning ishlatilishini yaxshilash uchun optimallashtiriladi. Dizayn qilish jarayonida amalga oshirish uchun kerakli vositalar va texnologiyalar dasturni yaratishning har qanday qismiga qarashli bo'ladi. Bu vositalar tasvir qilish, interfeys ishlab chiqish, dastur tarkibini o'rnatish, dasturni sinovdan o'tqazish va boshqa ishlar uchun kerakli bo'ladi. Quyidagi vositalar va texnologiyalar dastur yaratishda ko'p foydalaniladi: Integrated Development Environment (IDE): IDE yordamida dastur yaratishni boshqarish osonlashadi. IDE, dastur yaratish va to'ldirish jarayonida o'z ichiga olgan barcha kerakli vositalarni o'z ichiga oladi. IDE orqali dasturchilar, dastur kodi yozish, tahrirlash va ishga tushirish uchun yarasha muhitni topishadi. Bu vosita, dasturchilar uchun yorqin ish muhitini yaratishda katta yordam beradi. Muhim IDE lar, Visual Studio, Eclipse, IntelliJ IDEA, NetBeans va PyCharm kabi platformalar hisoblanadi. Version control systems (VCS): VCS lar yordamida dastur kodi o'zgartirishlari tarixini saqlash, ulardan foydalanish va tarixni qayta tiklash osonlashadi. Bu, dastur yaratish jihatidan ham aniq va ma'lum bir tarixni saqlashga imkon beradi. Muhim VCS lar, Git, Subversion (SVN), Mercurial kabi platformalar hisoblanadi. Modeling tools: Ish jarayoni davomida, modellar va diagrammalarni yaratish uchun vositalardan foydalaniladi. Bu, dastur yaratishni tushunishga va dastur tizimining biznes va loyihalarni tushunishga yordam beradi. UML (Unified Modeling Language) tuzilmasi, modeling vositalarining eng mashhur nusxasi hisoblanadi. Frameworks va Libraries: Dastur yaratishda kerakli funksiyalar, tizimlar va uskunalar ko'p va ularga qulaylik qo'shish uchun foydalanish mumkin. Muhim dasturiy platformalar va kutubxonalar, .NET, Java, Python, Ruby, AngularJS, ReactJS, VueJS va NodeJS kabi. Application Programming Interfaces (APIs): API lar, boshqa dasturlardan yoki tizimlardan ma'lumotlarni olish va ularga yozishga imkon beradi. Bu, dasturchilarga ma'lumotlarni tizim orqali ishlashiga imkon beradi. API lar, Google Maps, Facebook, Twitter, Amazon Web Services (AWS) va boshqa xizmatlar kabi ko'p narsalarga ega. Download 1.4 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|