Kirish Mavzuning dolzarbligi. O’zbekiston Respublikasi iqtisodiyotini modernizatsiyalash sharoitida monetar siyosat vositalarini takomillashtirish xususida quyidagi asosiy muammo va kamchiliklarni keltirib o’tmoq maqsadga muvofiqdir

3.Mamlakat to’lov balansi holati tahlili

2019-yilning 1 choragi davomida O’zbekistan Respublikasi to’lov balansi Ko’rsatkichlarining shakllanishiga, tashqi qarzdorlikning shakllanishiga tashqi qarzdorlikning ortishi, rezidnetlar tomonidan to’g’ridan-to’g’ri investitsiyalar bo’yicha “yig’ilib qolgan” majburiyatlarning so’ndirilishi va kelib tushayotgan transchegaraviy pul o’tkazmalari o’sishining turg’unlashishi kabi omillar o’z ta’sirini o’tkazdi⁹.

Joriy operatsiyalar hisobi 2019-yilning 1 choragi yakunlari bo’yicha joriy operatsiyalar hisobining saldosi manfiy bo’lib,733 mln.dollarni tashkil qildi.Bunda manfiy saldoning shakllanishiga omil daromadlari va transferlarining o’sishi mo’tadil bo’lgan bir paytda tovarlar importi o’sisg su’ratlarining eksportga nisbatan yuqori bo’lishi katta tasir o’tkazdi(1-rasm).

1-rasm. Joriy operatsiyalar hisobining komponentlar bo’yicha saldosi¹⁰.

(mln.dollar)

2019-yilning 1-choragida joriy operatsiyalar xisobining barcha komponentlari bo’yicha ko’rsatkichlarida o’tgan yilning mos davridagi ko’rsatkichlariga nisbatan, daromadlar va xarajatlarning o’sishi kuzatildi.Shu bilan birga,joriy harajatlarning o’sishi, joriy joriy daromadlarning o’sishidan yuqori bo’lib,bu holat tovarlar importuning o’sishi bilan izohlandi (2-jadval).

Shu munosabat bilan, 2019-yilning 1-choragi yakunlari bo’yicha xalqaro xizmatlarni xisobga olgan holda,savdo balansining manfiy saldosi TBQ6 metodologiyasiga binoan,1,9 mlrd dollarga tengdir .

2-jadval.