Kirish. Model va uning turlari. Modellashtirish texnikasini turlari

Моделлаштириш турлари:

• 
  Физик моделлаштириш. Физик модел тури бу объект ёки тизимни катталаштириш ёки кичиклаштириш орқали ўрганишни кўрсатади.
  
• 
  Математик моделлаштириш. Математик моделлашда моделни ифодалашда математик формулалардан фойдаланилади.
  

Физик модел турлари
Физик модел тури бу объект ёки тизимни катталаштириш ёки кичиклаштириш орқали ўрганишни кўрсатади. Шеноннинг такидлашича “физик моделлашнитишни фарқи (бу усулни портрет усули деб ҳам аташади) модел бази холлаарда моделлаштирилган бирлик(яхлитлик) сифатида кўринади”. Масалан заводни маълум маштабда кичрайтирилган чизмаси. Бу тасаввур қилишни осонлаштиради ва маълум ускуна шу жойга сиғиши ёки эшикдан ускунани киргазиш мумкими каби саволларга жавоб бериб, қарор қабул қилишни осонлаштирди.
Ўхшашлилик (аналоговий) модели. Бу ўрганилаётган объект ўхшаш қайсикий ўзини ҳақиқийдек тутади, аммо ҳақиқий бўлмайди. Ишлаб чиқазиш ҳажми ва издержка ўзаро боғлиқлигини кўрсатувчи график мисол бўла олади. График ишлаб чиқазиш даражаси издержкага таъирини кўрсатади.
Математик моделлаш қуйидаги турларга бўлинади:
Ўйин теорияси. Ташкилор мувофақиятининг асосий белгиларидан бири бу канкуренцияга чидамлилик Рақобатчиларни ишини олдиндан башорат қила билиш барча ташкилотлар учун устунлик хисобланади. Ўйни теория модели бу қабул қилинган қарорни рақобатчиларга таъсирини баҳолаш. Бу усул қандайдир вазиятни конкурентларга таъсирини баҳолашда ишлатилади.
Заҳирани бошқариш модели бошқарувчига ресурсларга булган талабни тўғли таҳлил қилишни, ҳажмани оптималлашни, ва керакли ҳажмда ишлаб чиқариш учун қанча хом ашё кераклигини хисоблашга ёрдам беради.
Чизиқли программалаш модели ноёб ресурсларни ўзаро рақобатдош йўналишларга оптимал хотатда тақсимлаш усули.
Имитацион моделлаш усули бу реал ҳаётни ифодаловчи воситалардан фойдаланиш усули танланади.
Динамик моделлаштириш усулида муоммони хал этиш учун, муаммони қисмлари алохида хал этилиб сўнгра улар йиғилиб битта умумий ечим сифатида қабул қилинади.
Бундан ташқари эҳтимоллик ва статестик моделлаш усуллари хам мувжуд.