Kirish XIV – XVI asrlarda eski o’zbek tilida ijod qilgan olimlar Eski o’zbek tilida hukumdorlar tomonidan yozilgan “Temur Tuzuklari”, “Boburnoma” asarlari muhim manba sifatida foydalanish XV – XVI asrlarda ijod qilgan Alisher Navoiy
Download 295.71 Kb. Pdf ko'rish
|
Jamshid
- Bu sahifa navigatsiya:
- Mavzuning maqsad va vazifasi.
|
Mavuzning ob’ekti va predmeti
XV – XVI asrlarda eski o’zbek yozuvida yozilgan manbalar alohida e’tirof etiladi. Xususan ushbu davrdagi eski o’zbek tilidagi asarlarni o’rganish yangidan-yangi ma’lumotlarni ochib beradi. Eski o’zbek yozuvidagi manbalarning ko’p qismi hukumdorlar hayotini bayon etadi. Mavzuning maqsad va vazifasi. Mustaqillik yillarida xozirgi O‘zbekiston xududlarida kechgan davlatilik va ijtimoiy iqtisodiy jarayonlar tarixini tadqiq etish borobarida ko‘plab tadqiqotchi olimlar asarlarida antik davr muarrixi asarlariga xususan “Avesto”, Eron, Hind, Xitoy va Qadimgi Yunoniston hamda Rim manbalariga to‘xtalib o‘tilgan bo‘lsa, o‘rta asrlarda xususan rivojlangan o‘rta asrlarda kechgan ijtimoiy – iqtisodiy va madaniy taraqqiyot masalalari ko‘proq arab 3 sayoxlari, hukumdorlar hamda mahalliy muarrixlarning asarlarida bayon etilganligi tarixchilarning asarlarida tadqiq qilindi. O‘zbek xalqi ma’naviy merosi va muqaddas qadriyatlarining katta qismini ajdodlarimiz tomonidan yaratilagan asarlar tashkil etadi. Bular jumlasiga, zardushtiylarning muqaddas kitobi “Avesto”, Yusuf Xos Hojibning “Qutadg‘u bilig”, Mahmud Qoshg‘ariyning “Devoni lug‘otit turk”, Alisher Navoiyning “Xamsa”si va boshqa ko‘plab nodir yodgorliklarni ko‘rsatish mumkin. Mana shunday nodir va qimmatli manbalardan biri Zahiriddin Muhammad Boburning “Boburnoma” asari hisoblanadi. Bugungi kunda ana shunday ma’naviy qadriyatlarimizni zamonaviy ilmiy usullar bilan tadqiq qilishni taqozo etadi. O‘zbekiston Respublikasining birinchi prezidenti Islom Karimov to‘g‘ri ta’kidlaganlaridek, “xalqimizning ma’naviyatini shakllantirishga, har qaysi insonning Alloh marhamat qilgan bu hayotda to‘g‘ri yo‘l tanlashi, umrining mazmuni anglashi, avvalombor, ruhiy poklanish, yahshilikka va ezgulikka intilib yashashda uning ta’sirini boshqa hech qanday kuch bilan qiyoslab bo‘lmaydi”. Bugungi kunda XIV – XVI asrlarda eski o’zbek tilida yozilgan asarlarning ayrimlari bizning davrgacha yetib kelgan va o’rganilgan. Lekin bu sohada mutahasislarning kamligi hali ko’plab nodir qo’l yozma asarlarni, tariximiz haqida bayon etilgan nodir asarlarni kutubxonalarda o’rganilmayotganlari ko’pligini biz bilan. Yurtimizda ta’limda bo’layotgan islohatlar kelgusida yetuk mutahasislarni yetishtirib chiqarib ushbu nodir qo’lyozma asarlarini o’rganilishiga biz albatta ishonamiz. |
