Kitob Muallifi haqida qisqacha ma'lumotlar; Sergey Nikolaevich Lazarev

Turmushdagi janjallar
Muqaddas Kitobni o'qib, biz u yerda aytilgan haqiqatlarning 
ma'nosini har doim ham tushunmaymiz. Masihning "Bir yuzingga 
ursalar - ikkinchisini buring" iborasi odatda to'liq passivlik va o'zini 
himoya qilishni istamaslik sifatida qabul qilinadi. Bu noto'g'ri talqin.
“Yomonlikka qarshi turmang. Ammo kim sizni o'ng yuzingizga 
ursa, unga boshqasini ham tuting - bu degani: zarba uchun zarba 
qaytarmang, jinoyatchidan o'ch olmang degani. Agar biror kishi 
bizga nisbatan qo'pollik qilsa, biz yaxshi tabiatni saqlashimiz va 
tabassum qilishimiz kerak - shunda biz uni qayta tarbiyalashimiz 
mumkin.
Ko'p odamlar sabr-toqatni shunchaki passivlik deb o'ylashadi.
Aslida, sabr insonning bir zumda o'zgarmasligini tushunishdir. Sabr 
- bu boshqa odamni tarbiyalash uchun zarur bo'lgan chidamlilik. Va 
boshqa shaxsning tarbiyasi ikkita komponentni o'z ichiga oladi: o'z-
o'zini tarbiyalash (tarbiya bergan kishi o'zini o'zgartirishi kerak) va 
boshqa shaxsning haqiqiy tarbiyasini.
Agar ayolda ongsiz tajovuz kuchaygan bo'lsa, eri doimiy ravishda 
tashqi tajovuzkorlikni namoyon qiladi, xotinining ongsiz 
tajovuzkorligini to'xtatishga harakat qiladi.
Ayolda ongsiz tajovuzning kuchayishi quyidagi hollarda sodir 
bo'ladi: agar u o'zini juda uzoq vaqt davomida mutlaqo to'g'ri deb 
hisoblagan bo'lsa; agar u abort qilgan bo'lsa (abort nafaqat bolaning 
yo'q qilinishi, balki avtomatik ravishda erning ongsiz ravishda yo'q 
qilinishidir); agar u erini hukm qilsa, otasidan xafa bo'lsa ...
Agar ayolda ongsiz tajovuz bo'lsa va eri ham tashqarida unga 
nisbatan yetarlicha tajovuzkorlik qilsa, unda ayol nima qilishi kerak?
Men maslahat bergan ko'plab ayollar shunchaki kamtarlik bilan jim 

---

27
bo'lish va erning har qanday g'alayonlariga toqat qilish noto'g'ri 
ekanligini tushunishdi. Men quyida bir nechta holatlarni keltiraman.
Men bir ayolga erga boladek munosabatda bo'lish kerakligini 
tushuntirdim: nima bo'lishidan qat'i nazar, u qanday bo'lishidan qat'i 
nazar, siz doimo sevgi, yaxshi tabiat, quvonchni namoyish qilishingiz 
kerak. Avvaliga bu yolg'onga o'xshasa ham, lekin ertami-kechmi bu 
his-tuyg'ular ayolning qalbiga o'tadi va keyin er o'zgara boshlaydi.
Keyin bu ayol menga bir voqeani aytib berdi. Eri baliq ovlashga 
ketayotgan edi va nimadir qidirayotgan edi. U qo'pollik bilan 
shkaflarni, ko'rpa-to'shaklarni ochdi va barcha narsalarni sochib 
tashladi. Ko'p o'tmay, butun xonadon Mamaev qirg'inidan keyingi 
ko'rinishga keldi. Hamma xotinining tanbeh yoki ayblov bilan 
munosabatda bo'lishini kutayotgan edi - keyin eri unga u haqida 
o'ylagan hamma narsani aytib tasladi. Ammo xotini faqat jilmayib, 
uning noroziligiga xotirjam javob berdi.
- "Xo'sh, men baliq ovlashga kettim", deb g'o'ldiradi eri oxirida.
- "Yaxshi", dedi xotin jilmayib. Umid qilamanki, siz u yerda 
zerikmaysiz. dedi.
- Albatta!
- yaxshi, men sizsiz bu yerda zerikmayman.
- Nima bo'ldi? — so‘radi er.
- Siz menga ikki kunlik ish berdingiz. Men narsalarni joyiga 
qo'yaman, narsalarni tartibga solib qo'yaman va zerikmayman. dedi 
ayol
- Er xotiniga hayron bo'lib qaradi, qo'lini silkitib, o'girilib ketdi.

---

28
Nima sodir bo'ldi? Er tajovuzkor reaktsiyani kutgan edi, ammo bu 
amalga oshmadi. Insonda tajovuzkor reaktsiyaning yo'qligi uning 
ichki o'zgarishiga, murosaga kelishga, o'zaro tushunishga intilishga 
tayyorligini anglatadi. Va inson o'zgarishga tayyor bo'lganda, uning 
ichki tajovuzkorligi pasayadi - va shunga mos ravishda uning 
atrofidagilarning tajovuzkorligi ham tushadi.
Yana bir holat. Er va xotin bir vaqtlar maktabda birga o'qishgan va 
Ayol a'lochi, erkak esa uchga o'qir edi. Unda maktab yillaridan beri 
davom etayotgan eridan ustunlik hissi bor edi. Er-xotin har doim 
janjallashgan, er doimo xotinini kamsitishga intilgan.
Men ayolga bu janjallarning sababini tushuntirdim va unga bir 
maslahat berdim:
– Eringizga ushbu so'zlarni tez-tez takrorlashga harakat qiling: "Men 
nohaqman!", "Siz haqsiz, men sizga qo'shilaman" .
Va keyin yana, er janjal qiladi, xotinini barcha gunohlarda ayblaydi 
va u birdan: "Kechirasiz, men nohaqman" deydi. Eri shunchaki 
hayratda qoldi. U jim qoldi va ketdi. Mojarolar shundan keyin 
tugadi.
Yana Boshqa hikoya. Ayol eri bilan doimo janjallashib turardi.
Uning sog'lig'ida jiddiy muammolar paydo bo'la boshladi. Men bilan 
suhbat chog'ida u menga eri uni qanday xafa qilganini batafsil aytib 
berdi, nimada aybdor ekanligini sinchkovlik bilan sanab o'tdi.
"Agar sog'lom bo'lishni istasangiz va oilangizni saqlab qolish 
niyatida bo'lsangiz, ertadan boshlab eringizni malomat qilish, 
ayblash va qoralashni bas qiling", deb maslahat berdim unga.
“Bunday bo'lmasligi kerak, siz buni unutishingiz kerak. Hech 
qachon javob qaytarmang. Agar er sizni xafa qilsa, haqorat qilsa, 
boshqa yuzingizni tuting . Tabassum qiling va orqaga qaytmang.
Bundan tashqari, har qanday imkoniyatda eringizni olqishlang, uni 

---

29
maqtang. Va umuman olganda, tez-tez tabassum qilishga harakat 
qiling va hamma narsaga hazil bilan munosabatda bo'ling deyman.
Ikki haftadan keyin eri boshqa odamga aylandi. Ularning 
munosabatlari butunlay o'zgargan. Ayolning salomatligi yaxshilana 
boshladi. To'g'ri, bir muncha vaqt o'tgach, u yana menga murojaat 
qildi va erining tez-tez so'kinishidan shikoyat qildi.
Men tushuntirdim:
- Shu tarzda u dominant erkak mavqeini saqlab qolishga harakat 
qiladi. Bu sizning ishingizni isbotlash, uni bostirish uchun ichki 
xohishingiz borligini anglatadi. Shuning uchun, tez-tez unga ayting: 
"Siz haqsiz, men nohaqman " deya.
- Ammo u etikdo'zdek juda ko'p so‘kinadi.
- Agar u etikdo'z bo'lsa, siz malika bo'lasiz!
Biroz vaqt o'tgach, er janjalni to'xtatdi.
Erning tanbehlari, haqoratlariga qaramay, yaxshi xulqli bo'lish 
qobiliyati, o'zgarishga tayyorlik, hech kim hech qachon mutlaqo haq 
emasligini tushunish, moslashuvchan bo'lish, murosaga kelish 
qobiliyati - ayolga yaratish qobiliyati va oilada uyg'unlikni saqlashni 
berdi.

---

30