Ахборот хавфсизлигида қўлланиладиган аномалияни аниқлаш усуллари - Рухсатсиз киришларни аниқлаш тизимлари . Кириш дганда компютер тизимига ёки тармоққа рухсатсиз кириш ёки уларни рухсатсиз бошқариш (асосан Internet орқали) фактларини англатади. Рухсатсиз киришларни аниқлаш тизимлари бундай далилларни аниқлаш учун мўлжалланган ва компютер тизимининг хавфсизлигини бузиши мумкин бўлган зарарли фаолиятнинг айрим турларини аниқлаш учун ишлатиладиган дастурий таъминот ва/ёки аппарат воситаларидир.
- Бундай фаолият заиф хизматларга қарши тармоқ ҳужумлари, имтиёзларни оширишга қаратилган ҳужумлар, муҳим файлларга рухсатсиз кириш, шунингдек зарарли дастурий таъминот (компютер вируслари, троянлар ва қуртлар) ҳаракатларини ўз ичига олади. Бу мавзу кулами мос равишда маълумотларнинг катта миқдорда эканлиги билан характерланади, аномалия аниқлаш усуллари кичик ҳисоблаш мураккаблигига эга бўлиши ва кўп ҳолларда кирувчи маълумотларни жуда тез қайта ишлаши керак;
- фрод (инглиз fraud-фирибгарлик, сохталаштириш): ахборот технологиялари соҳасида фирибгарликни бир тури, хусусан, рухсатсиз ҳаракатлар ва алоқа тармоқларида ресурслар ва хизматлардан рухсатсиз фойдаланиш, банк дебет ва кредит карталари билан фирибгарлик ҳаракатлари;
- Аномалияни аниқлаш усуллари қуйидаги тоифаларга бўлинади. Яқин қўшничилик усули асосида аномалияни аниқлаш усуллари қуйидаги тахминни қўллайди: объектларнинг нормал нусхалари яқин жойлашган, аномалиялар эса яқин қўшниларидан анча узоқ масофада жойлашган. Бу тоифадаги усуллардан фойдаланиш учун обектлар орасидаги масофани аниқловчи метрик ёки функция кўрсатилиши зарур. Масофа ёки ўхшашлик ўлчови турли йўллар билан ҳисобланиши мумкин-масалан, узлуксиз атрибутлар учун Евклид масофа одатда ишлатилади; дискрет атрибутлар учун ўхшашлик коэффициенти ёки бошқа, мураккаб масофа ўлчамлари қўлланилади;кўп атрибутли маълумотлар учун уларнинг ҳар бири орасидаги масофа ҳисоблаб чиқилади ва натижалар бирлаштирилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
