Танловлар бўйича умумлаштириш моделларига лингвистик моделлар, алгоритм ва дастурларни автоматик синтез қилиш усуллари киради. Маълумотларни умумлаштириш моделларида фактлар синфлари бўйича дастлабки бўлиниши йўқ. Бу ерда қуйидаги мақсадлар қўйилиши мумкин: Танловлар бўйича умумлаштириш моделларига лингвистик моделлар, алгоритм ва дастурларни автоматик синтез қилиш усуллари киради. Маълумотларни умумлаштириш моделларида фактлар синфлари бўйича дастлабки бўлиниши йўқ. Бу ерда қуйидаги мақсадлар қўйилиши мумкин: - бу фактларни умумлаштирувчи гипотезани олиш;
- кузатилган маълумотлар мажмуи бўйича тасвирларни ажратиш, маълумотларни хусусиятлар бўйича гуруҳлаш;
- кузатилган маълумотлар мажмуини тавсифловчи қонуниятларни ўрнатиш.
Ўқитиш танловига кирган объектнинг умумий кўринишини тахминлар ва билимларни тақдим етиш усулига кўра умумлаштириш усуллари аломатлар ва структуравий-мантиқий (концептуал) усулларга бўлинади. - Биринчи ҳолда ўқув танловининг объекти билвосита аломатларнинг қийматлари мажмуи сифатида намоён бўлади. Умумлаштириш ва таниб олиш усуллари сифат ва миқдорий аломатлар учун фарқланади. Умумлаштиришнинг структуравий-мантиқий усуллари ёрдамида формал-мантиқий тизимларда бу фактлардан умумий оқибатлар келтириб чиқариш индуктив хулоса чиқариш дейилади. Агар H нинг гипотезасини чиқариш қоидаси F фактларини назарда тутса индуктив дейилади, агар H ҳақиқийлигидан F нинг ҳақиқийлиги келиб чиқади, лекин тескариси тўғри эмас.
- Структура-мантиқий усулларнинг асосий хусусияти, аломатларни ҳисобга оладиган усулларидан фарқли ўлароқ, таълим намуналарида ички мантиқий тузилишга ега бўлган объектлардан фойдаланишдир. Бундай объектларга ҳодисалар кетма-кетлиги, иерархик ташкилэтилган тармоқлар, алгоритмик ва дастурлаш схемалари бўлиши мумкин.
Аломатларни тушунчалар бўйича умумлаштириш масаласи - Аввало, индуктив боғлиқликларни қуриш билан боғлиқ барча мумкин бўлган вазифалардан индуктив концепцияни шакллантириш вазифалари деб аталадиган бир қатор вазифаларни белгилаймиз; бу инсоннинг муайян концепциянинг кўплаб мисолларини қамраб олган тавсифлар бериш қобилиятини моделлаштирувчи вазифалардир. Индуктив тушунчанинг шаклланиш жараёни инсоннинг тушунчанинг алоҳида мисоллар тавсифлари орасида тавсифларнинг айрим умумий ёки характерли бўлакларини ажрата олиш, тушунчанинг аниқ мисолларига хос кичик, аҳамиятсиз хусусиятлардан халос бўлиш қобилиятига асосланади. Бундай муаммони умумлаштириш масаласи деб атаймиз.
- Умумлаштириш, қоидага кўра, битта обект о ни ёки маълум обектлар тўпламини Они ҳисобга олишдан ушбу тўпламга хос хусусиятларнинг қийматлари ўртасидаги муносабатларни акс еттирувчи ва қандайдир таниб олиш қоидаси ёрдамида унга тегишли бўлмаган обектлар ва обектларни ажратиш учун етарли бўлган умумлашган тушунча D ни ҳисобга олишга ўтишни назарда тутади.
- Умумлаштириш жараёни машинали ўқитиш тушунчаси билан чамбарчас боғлиқ
Do'stlaringiz bilan baham: |
