Kommunal va mehnat gigiena kafedrasi O‟quv uslubiy majmua toshkent

Biologik omillar 

---

Biologik omil hakida tushuncha. Biologik zarar turlari: zooantrapanozlar 
(o„simliklar, changlanganlik, urug„lar, jun, soch va boshqalar), aralash, organik 
chang(o„simlik, paxta, urug„, tuproq changi), efir yog„lari, o„simlikdan kelib chiquvchi 
aromatik birikmalar, saprofit mikroflora (ozuqa, mikrobiologik sanoati va boshqalar), 
mikrobiologik sintez mahsuloti (BVK, vitaminlar, fermentlar, zamburug„lar, antibiotiklar 
va boshqalar), kelib chiqishi bo„yicha biologik pestitsidlar, to„qima va hujayra kulturalari, 
makroorganizmlar (hayvon va qushlar bilan ishlash). Biologik omillar ta'sir etuvchi asosiy 
ishlab chiqaruvchi sanoatlar: qishlok xujalik sanoati (bug„doy yetishtiruvchi, paxtachilik, 
tabaki yetishtiruvchi, bog„bonchilik va boshqalar), mikrobiologik sanoati, biologik 
pestitsidlarni qo„llash va ishlab chiqarish, chorvachilik, va parranda yetishtirish, baliq 
yetishtirish, hayvonlarni o„rgatish va xizmat qilish(sirklar, xayvonot bog„lari), kasalliklar 
(infeksion, psixiatrik kasalxonalar). Ishchilar organizmiga biologik omillarni ta'siri: 
allergen ta'siri, infeksion(zooantrapanozlar, brutsellyoz, tulyaremiya, salmonellyoz, 
qichitma,stolbnyak va boshqalar), zaharlilik ta'siri (zaharlanish) ishchilar jaroxatini 
havfliligi: profilaktik chora-tadbirlar: qishloq xo„jaligidagi ishlab chiqarishda zamonaviy 
texnikani qo„llash, ozuqa tayyorlashda mexanizatsiya ishlari, mikrobiologik sintez ishlab 
chiqarishda texnologik jarayonni ketma-ketligi, moslamalarni germetiklash, yem saqlovchi 
omborxonalarda namlikni kamaytirish, kasal xayvonlarni o„z vaqtida aniqlash va 
izolyasiya qilish, ishlab chiqarish xonalarini va fermalarni dizenfeksiya qilish, ishchilar 
urtasida tushuntirish ishlari o„tkazish, ShXV va maxsus kiyim bilan ta'minlash, tashqi 
muhitni muxofaza qilish, gigiyenik mehnat sharoitini nazorat qilish, maishiy xonalarni 
jihozlash, dastlabki va davriy tibbiy ko„riklarni o„tkazish.