«Kompyuter injineringi» fakulteti «it-servis» baǵdari

Pochtanı shifrlaw
Házirgi waqıtta pochtanı shifrlaw ushın eki standart keń qollanıladı : S/MIME (ǵalabalıq giltler infratuzilmasidan paydalanǵan halda) hám OpenPGP (paydalanıwshı átirapında gruppalanǵan isenim sxemasına iye sertifikatlardan paydalanıw ).
Ilgeri, MOSS hám PEM standartları da bar edi, lekin bir-birine uyqas kelmewi hám paydalanıwdıń qolaysızlıǵı sebepli olar túbir otmagan.
S/MIME hám OpenPGP standartları qorǵawdıń úsh túrin támiyinleydi: ózgeriwshenlik, qaytarıp bolmaytuǵın qol hám jasırınlıq (shifrlaw ). Bunnan tısqarı, S/MIME 3-versiyası qawipsiz tastıyıqdan paydalanıwǵa múmkinshilik beredi (bunda xatning qabıl etilgenligi tuwrısındaǵı bildiriw xatı tek xat alıwshına buzilmagan halda etip kelgen bolsa, tabıslı jaratılıwı múmkin).
Eki standartda da xabarlar korpusın shifrlaw ushın simmetrik kriptografik algoritmlardan paydalanıladı hám simmetrik gilt qabıl etiwshiniń ashıq gilti járdeminde shifrlanadı. Eger xat bir gruppa adamlarǵa qaratılǵan bolsa, ol halda simmetrik gilt hár bir qabıl etiwshiniń ashıq giltleri (hám geyde qolaylıq ushın jiberiwshiniń ashıq gilti menen ol jibergen xatni oqıwı ushın ) gezek menen shifrlanadı..
Kommerciya maqsetlerinde paydalanıw
Házirgi waqıtta pochta sistemalarınan kommerciya maqsetlerinde paydalanıwdıń tómendegi modelleri ámeldegi:
• Úy hám korporativ pochta sistemaları - pochta sisteması iyesiniń jeke yamasa kireyge alınǵan úskenesinde isleydi (ádetde ol pochta serveri isleytuǵın domenning da iyesi bolıp tabıladı).
• Elektron pochtanı qabıllaw/yuborish xızmeti úshinshi shaxs tárepinen usınıs etiledi. Shólkem (shaxs) domenga iyelik etedi hám jazıwmalar arxivın ǵárezsiz túrde saqlaydı.
• Pochta posılkaların qabıllaw/yuborish hám saqlaw xızmetlerin úshinshi tárep shólkemi tárepinen óz ob'ektlerinde ámelge asıriladı. Buyırtpashı xatlardı jıberiw hám xatlar arxivına kirisiw ushın jalawshınıń sistemasına kiriw ruxsatına iye boladı. Pochta domeni klientke tiyisli.
• Xatlardı qabıllaw, jıberiw, saqlaw atqarıwshı tárepinen ámelge asıriladı, pochta domeni atqarıwshına tiyisli. Bul xızmetlerdiń kópshiligi biypul hám paydalanıwshına reklama kórsetiw arqalı isleydi yamasa atqarıwshınıń basqa xızmetlerine biypul qosımsha esaplanadı (tolıq maǵlıwmat ushın qarang: Biypul pochta xızmetlerin).