Kompyuter kommunikatsiyalari: kommunikatsion kanal va aloqa protsessori, axborot uzatish muhiti Reja

Axborotni uzatish uchun xizmat qiladigan vositalar to‘plamini axborotlarni uzatish tizimi (UT) deb atayniz

• 
  Axborotni uzatish uchun xizmat qiladigan vositalar to‘plamini axborotlarni uzatish tizimi (UT) deb atayniz
  

rasmda axborotni uzatish avtomatlashtirilgan tizimining umumlashgan strukturali sxemasi keltirilgan. Axborotni manbai va iste‘molchisi uzatish tizimining abonentlaridir. Abonentlar sifatida ЕHM, axborotni saqlash tizimlari, turli xil datchiklar va bajaruvchi qurilmalar hamda odamlar misol qilib keltirilishi mumkin.

UT strukturasi tarkibida quyidagilarni ajratish mumkin:

• 
  UT strukturasi tarkibida quyidagilarni ajratish mumkin:
  
• 
  • uzatish kanali (aloqa kanali);
  
• 
  • axborotni uzatkich;
  
• 
  • axborotni qabul qilgich. Uzatkich abonentdan kelayotgan axborotni aloqa kanali bo‘yicha uzatiladigan signalga aylantirish uchun qabul qilgich abonentga kelayotgan signalni qaytadan xabarga aylantirish uchun xizmat qiladi. Aloqa kanallari (AK) istalgan axborot uzatish tizimining, umumiy bo‘g‘imidir. Fizik tabiati bo‘yicha aloqa kanallari quyidagilarga bo‘linadi:
  
• 
  • mexanik — axborotning moddiy tashuvchilarini uzatish uchun ishlatiladi;
  
• 
  • akustik — tovushli signal uzatiladi;
  
• 
  • optik — yorug‘lik signali uzatiladi;
  
• 
  • еlektr — еlektr signal uzatiladi. Еlektr va optik aloqa kanallari quyidagicha bo‘lishi mumkin
  
• 
  • simli - signallarni uzatish uchun fizik o‘tkazgichlar (еlektr simlar, kabellar, svetovodlar va b.) ishlatiladi;
  
• 
  • Simsiz (radiokanallar, infraqizil kanallar va b.), signallarni uzatish uchun еfir bo‘yicha tarqaladigan еlektromagnit to‘lkinlardan foydalaniladi. Uzatilayotgan axborotni tasvirlash shakli bo‘yicha aloqa kanallari quyidagicha bo‘ladi