Konservatoriyasi umumiy fortepiano

kaliti yoki bas kaliti deb ataladi 

 

 

                 Birinchi oktava                                  Ikkinchi oktava 

 

 

 

 

       

                     

                   Kichik oktava                                           Katta oktava 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

Notalarning cho„zimi 

 

 

 

 

Butun nota 1i, 2i, 3i, 4i ga sanoiga 

sanaladi 

 

 

Yarim nota 1i, 2i sanoiga sanaladi 

 

 

 

Chorak nota 1i sanoiga sanaladi 

 

 

 

Nimchorak nota 1 yoki  i 

sanoiga  sanaladi 

 

 

 

 

Takt va takt chizii 

 

Siz  biladigan  she‟rlardagi  kabi  musiqada  ham  kuchli,  ya‟ni  uruli  tovushlar 

bo„ladi. Nota yo„lida yozilgan ana shu uruli tovushlar oraliidagi kuy bo„lagi - takt 

deb ataladi.  

Nota yozuvida taktlar vertikal chiziq bilan ajratiladi. Bu vertikal chiziq - takt 

chizii deyiladi. 

 

 

 

 Musiqa asarining bir kuchli hissadan ikkinchi bir kuchli hissagacha bo„lgan 

oralii - takt deyiladi 

 

 

 

---

Taktlar  ikki,  uch,  to„rt  chorakka  teng  bo„lgan  turli  cho„zimdagi  notalardan 

tuzilishi  mumkin.  Takt  o„lchovini  ko„rsatuvchi  raqamlar  esa  kalitdan  so„ng 

yoziladi.  Tepadagi  raqam  bo„laklar  sonini,  pastdagi  raqam  esa  shu  bo„laklar 

cho„zimini anglatadi. 

 

Agar  musiqa  asari  kuchsiz  hissadan  boshlansa,  asar  boshida  to„liq 

bo„lmagan takt hosil bo„lib, bunga to„liqsiz takt yoki - takt oldi  deyiladi. To„liqsiz 

takt ko„pchilik hollarda umumiy taktning yarmidan oshmaydi. 

Agar asardagi musiqiy jumla (fraza) to„liqsiz taktdan boshlansa, tugashi ham 

to„liqsiz bo„ladi. 

 

 

Ikkita to„liqsiz taktlar bitta to„liq taktni tashkil etadi.