Konstruksiyalar materiallarining (beton,armatura) mustahkamlik va deformatsiyasiga oid tafsiflarni aniqlash

Betonga zararli qo‘shimchalar aralashib qolishi qanday oqibatlarga olib keladi? Shunday hollar uchraydiki, sement va to‘ldiruvchilar ularni tashish vaqtida ifloslangan bo‘ladi. Natijada betonning strukturasi shakllanishiga va mustahkamligiga salbiy ta’sir qiladi. Shuni ham alohida ta’kidlash kerakki, betondagi zararli qo‘shimchalarning ta’siri bir oy, hatto yillab davom etishi mumkin. Ularni darhol aniqlab bo‘lmasligi qo‘shimcha muammolarni paydo qiladi. Betonning mustahkamligida suv-sement nisbati qanday rol o‘ynaydi? Suv-sement (S/s) nisbati betonning mustahkamligiga keskin ta’sir ko‘rsatuvchi omillardan biridir. Yuqori mustahkamlikdagi beton tayyorlash uchun uning nisbati 0,4 dan oshmasligi kerak, ya’ni 1 kg sement ga 400 gr suv to‘g‘ri keladi. Suv-sement nisbati oshgan sari betonning mustahkamligi kamayib boraveradi. Betonning siqilishdagi mustahkamligiga ko‘ra uning markasi bilan klassi bir-biridan qanday farqlanadi? Betonning markasi deganda uning o‘rtacha kub mustahkamligi R (o‘lchov birligi kg/sm2) tushuniladi. 1986-yildan beri temir-beton konstruksiyalarni loyihalashda marka tushunchasidan foydalanilmaydi, lekin qurilish amaliyotida uchrab turibdi. Betonning klassi В (ehtimolligi 95% ta’minlangan) MPa o‘lchov birligidagi betonning kub mustahkamligi boshqa materiallar kabi betonning mustahkamligi birlamchi emas, ya’ni uning mutahkamligi Rmin dan Rmax gacha o‘zgaradi. Agar mustahkamlikning o‘zgarishi normal taqsimotning egri chiziqli ko‘rinishida bo‘lsa, marka uning eng yuqori qismiga klass esa (8-rasm) 0,0764 ulushiga teng bo‘ladi (variatsiya koeffitsienti 0,135 bo‘lganda). Masalan, B30 klass beton 400 markaga teng bo‘ladi. * Betonning shartli markasi deganda tomonlari 15 sm dan bo‘lgan kub namunalar turkumini mustahkamliklarining o‘rtacha qiymati tushuniladi, kg/sm2. Betonning shartli markasi quyidagicha aniqlanadi:

• Betonga zararli qo‘shimchalar aralashib qolishi qanday oqibatlarga olib keladi? Shunday hollar uchraydiki, sement va to‘ldiruvchilar ularni tashish vaqtida ifloslangan bo‘ladi. Natijada betonning strukturasi shakllanishiga va mustahkamligiga salbiy ta’sir qiladi. Shuni ham alohida ta’kidlash kerakki, betondagi zararli qo‘shimchalarning ta’siri bir oy, hatto yillab davom etishi mumkin. Ularni darhol aniqlab bo‘lmasligi qo‘shimcha muammolarni paydo qiladi. Betonning mustahkamligida suv-sement nisbati qanday rol o‘ynaydi? Suv-sement (S/s) nisbati betonning mustahkamligiga keskin ta’sir ko‘rsatuvchi omillardan biridir. Yuqori mustahkamlikdagi beton tayyorlash uchun uning nisbati 0,4 dan oshmasligi kerak, ya’ni 1 kg sement ga 400 gr suv to‘g‘ri keladi. Suv-sement nisbati oshgan sari betonning mustahkamligi kamayib boraveradi. Betonning siqilishdagi mustahkamligiga ko‘ra uning markasi bilan klassi bir-biridan qanday farqlanadi? Betonning markasi deganda uning o‘rtacha kub mustahkamligi R (o‘lchov birligi kg/sm2) tushuniladi. 1986-yildan beri temir-beton konstruksiyalarni loyihalashda marka tushunchasidan foydalanilmaydi, lekin qurilish amaliyotida uchrab turibdi. Betonning klassi В (ehtimolligi 95% ta’minlangan) MPa o‘lchov birligidagi betonning kub mustahkamligi boshqa materiallar kabi betonning mustahkamligi birlamchi emas, ya’ni uning mutahkamligi Rmin dan Rmax gacha o‘zgaradi. Agar mustahkamlikning o‘zgarishi normal taqsimotning egri chiziqli ko‘rinishida bo‘lsa, marka uning eng yuqori qismiga klass esa (8-rasm) 0,0764 ulushiga teng bo‘ladi (variatsiya koeffitsienti 0,135 bo‘lganda). Masalan, B30 klass beton 400 markaga teng bo‘ladi. * Betonning shartli markasi deganda tomonlari 15 sm dan bo‘lgan kub namunalar turkumini mustahkamliklarining o‘rtacha qiymati tushuniladi, kg/sm2. Betonning shartli markasi quyidagicha aniqlanadi: