Konstruktsiyalari va


-jadval Asosiy yog‘och turlarining fizik-mexanik xossalari


Download 1.96 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/38
Sana03.02.2023
Hajmi1.96 Mb.
#1151413
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   38
Bog'liq
Yog‘och-qurilish-PECHAT

1.1-jadval
Asosiy yog‘och turlarining fizik-mexanik xossalari
Yog‘och 
turlari
Zich-
lik, 
kg/
Hajmiy 
kirishish 
koef., %
Tolalari bo‘ylab mustahkamlik chegarasi, MPa
Cho‘zilish-
dagi
Siqilish-
dagi
Radial 
kuchlar 
ta’sirida
Statik 
egilish-
dagi
Igna bargli yog‘ochlar
Qarag‘ay
500
0,44
103,5
48,5
7,5
86,0
Archa
445
0,43
103,0
44,5
6,9
79,5
Pixta
375
0,39
67,0
39,0
6,4
68,5
Tog‘ 
archasi
400
0,40
80,0
40,0
6,6
72,0
Bargli yog‘ochlar
Eman
690
0,43
123
57,5
10,2
107,5
Oq qayin
630
0,54
168
55,0
9,3
109,5


14
Buk
670
0,47
123
55,5
11,6
108,5
Lipa
495
0,49
121
45,5
8,6
88,0
Chinor
520
0,46
140
52,0
10,0
102,0
Terak
580
0,48
120
48,0
9,2
94,0
Yog‘och anizotrop material bo‘lganligi sababli mustahkamligi 
normativ xujjatlarda me’yorlashtirilayotganda katta zaxira koeffit-
sienti beriladi.
Yog‘ochning nuqsonlariga daraxt tanasining shakli o‘zgarishi, 
tuzilishining normal holatdan farqlanishi, biologik omillar ta’sirida 
buzilishi kiradi. Yog‘ochning nuqsonlari uning sifatini pasaytiradi 
va ishlatish soxasini keskin kamaytiradi. Shartli ravishda yog‘och 
nuqsonlarini quyidagi guruxlarga bo‘lish mumkin: ko‘zlar, yoriqlar, 
yog‘och tanasi normal shaklining va yog‘och tuzilishining buzilishi, 
rangining turlanishi, chirishi, qurtlashi va sh.k.
Yog‘och zamburug‘larning ko‘payish natijasida chiriydi. Zambu-
rug‘lar yog‘ochning asosini tashkil etuvchi sellyulozani glyukozaga 
aylantiradigan fermentlar ishlab chiqaradi. Hosil bo‘lgan glyukoza 
zamburug‘larga yemish bo‘lgani uchun ular yana ko‘payib boradi, 
natijada yog‘ochning sifati keskin pasayadi. Bunda yog‘och massa-
si kamayadi, tanasi bo‘yiga va ko‘ndalangiga darz ketadi, yog‘och 
aroqsiz holga keladi.
Zamburug‘lar yog‘och nam bo‘lganda (20 % dan ko‘p), muayyan 
haroratda va kislorodli muxitda ko‘payadi. Zamburug‘lar suvli, haro-
rat 0 
0
S past bo‘lgan sharoitda ko‘paymaydi. Ularning ko‘ payishi 
yog‘och rangini o‘zgartiradi. Zamburug‘lar tushgan yog‘ochdan 
konstruksiyalar tayyorlash xavfli, chunki yog‘ochning mustahkam-
ligi keskin kamaygan bo‘ladi. Zamburug‘larning birja, mog‘or, rang 
o‘zgartiruvchi, ko‘klik kasalligi turlari mavjud. Yog‘och bino va in-
shootlarda ishlatilganda unda uy zamburug‘i ko‘payishi mumkin. 
Oq uy zamburug‘i va pardasimon uy zamburug‘i yog‘och konstruk-
siyalar uchun juda xavfli bo‘lib, uni bir necha oydayoq butunlay ish-
dan chiqarishi mumkin.
Qurt va hashoratlar, qo‘ng‘izlar yog‘och materiali bilan oziqlanib, 
uning strukturasini zaiflashtiradi. Qurt va hashoratlar yurgan joyda 
ko‘plab teshiklar hosil bo‘ladi va ular o‘zi bilan birga zamburug‘lar-
ni olib kirib yog‘ochning buzilishini tezlashtiradilar. Xo‘l va ildizi 


15
qurigan zaif yog‘ochlarni qurt va hashoratlar tez shikastlaydi. Shi-
kastlangan yog‘ochlarni bino va inshootlar konstruksiyalarida ishlat-
magan ma’qul. Yog‘ochda mayda dumaloq teshik paydo bo‘lishi va 
ulardan qipiq to‘kilishi yog‘ochga qurt tushganidan darak beradi.

Download 1.96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   38




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling