Koreys tilshunosligi Koreys tilining xususiyatlari Koreys tili leksikasi


Download 34.18 Kb.
bet2/7
Sana06.04.2023
Hajmi34.18 Kb.
#1277588
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
1DARS

Ekstralingvistika (lot. extra - tashqi + fran linguistique - tilga xos) tilni ijtimoiy hodisa sifatida o‘rganib, sotsiolingvistika (ijtimoiy tilshunoslik) va mentalingvistika. (menta < lot. mens, mentis - ang - tafakkur)ni o'zida birlashtiradi.
Sotsiolingvistika tilning tabiati va ijtimoiy vazifasini, mentalingvistika tii va tafakkur, tilning mazmun tomonini nutq faoliyati, kontekst va situatsiya bilan aloqasini o‘rganadi.
Intralingvistika (ing.) tilning ichki tuzilishim, uning birliklarini va kategoriyalarini, til sathlari va ularning tuzilishini nolisoniy omillarga bog’lamasdan o‘rganadi. Fonologiya, leksikologiya va grammatika intralingvistikamng asosiy bo’limlari hisoblanadi.
Komparativistika (lot. comparativus - qiyosiy) - tilshunoslikning qarindosh tillarni qiyosiy-tarixiy o‘rganish bilan shug‘ullanuvchi tarmog‘i. Komparativistika qiyosiy-tarixiy tilshunoslik, areal lingvistika, tipologiya (universal lingvistika) ni o‘z ichiga oladi. Qiyosiy tilshunoslik qiyosiy-tarixiy va chog’ishtirma tilshunoslikka bo’linadi. Qiyosiy-tarixiy tilshunoslik qarindosh tillami o‘rgansa, chog’ishtirma tilshunoslik turli tizimdagi tillami chog‘ishtirib, ularning o‘xshash va noo‘xshash tomonlarini aniqlaydi. Masalan, rus-o'zbek tillarning qiyosiy grammatikasi kabi.
Tilshunoslik fani bo’limlari




Soha nomlari

O'rganadigan masalalari

1

Fonetika

Nutq tovushlarining artikulatsion va akustik xususiyatlarini, bo‘g‘in, urg'u, ohang va fonetik hodisalami o‘rganadi.

2

Fonologiya

Fonema, fonemalai' tasmfi va ular o:rtasidagi munosabat masalalarini o‘rganadi.

3

Grafika

Yozuv turlari, yozuv birliklari, alifbo, harf, tovush va harf munosabatlari kabi masalaiami organadi.

4

Orfoepiya

Adabiy tilga xos talaffuzui va talaffuz me yorlanni o‘rganadi.

5

Orfografiya

Imlo qonun-qoidalari vatamoyiMarini o‘rganadi.

6

Leksikologiya

So‘z, sozning lug‘aviy ma'nosi, ma’no tuzilishi. shak! va ma’no numosabatiga ko‘ra turlanni, tilning Iug‘at tarkibini va uning taraqqiyotmi o‘iganadi.

7

Paremiologiya

Tildagi barqaror birikmalar: maqol, matal va aforizmlar (hikmatli so‘zlar)ni o‘rganadi

8

Frazeologiya

Frazeologizm (lbora)larni, frazeologb-mlaming shakl va ma'no munosabatiga ko‘ra turlarini o‘rganadi.

9

Etimologiya

So‘z va morfemalaming kelib chiqishi liamda tarixini o‘rganadi.

10

Dialektologiya

Tildagi sheva va lahjalami o‘rganadi.

11

Terminologiya

Termin va unung turlarini hamda temiin tuzish, qo‘llash masalalarini o‘rganadi.

12

Leksikografiya (lug‘atshunoslik)

Lug‘at, lug‘at tmlanm. lug‘at tuzish amaiiyoti va nazanyasini o‘rganadi.

13

Morfemika(so‘z tarkibi)

So‘zning tarkibiy tuzilishini, morfcma va uning turlari: yctakchi morfcma va affikslami. so‘zlaming tuzilishiga ko‘ra turiarini o‘rganadi.

14

So‘z vasalishi

So‘z yasalishi va so‘z yasash usullanni o'iganadi

15

Grammatika: - morfologiya - sintaksis

So‘z turkumlari va so‘zlaming grammatik shalrllarini o‘rganadi. So‘z birikmasi, gap va uning turlarini o'rganadi.

16

Punktuatsiya

Tinish belgilari va ularning qoMlash qoidalarini o'rganadi.

17

Uslubiyat (stilistika)

Til birliklarining uslubiy lmkoniyat va xususiyatlarini, uslubiy bo‘yog‘i hamda nutq uslublarini o‘rganadi.



Download 34.18 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling