Korxona nazariyasi (iqtisodiyoti)

Mamlakatni modernizatsiyalashtirish sharoitida «Korxona iqtisodiyoti» kursining ahamiyati va iqtisodiy fanlar tizimidagi o‘rni

• Insonning oliy maqsadi yaxshi yashash, lekin havodan tashqari hamma narsa chegaralangan. Ulardan ratsional foydalanish doimo inson ongi oldiga ko‘pgina siyosiy, iqtisodiy, texnikaviy, texnologik, ekologik va hokazo muammolami qo‘yadi.-Bu muammolar yakka insondan tortib, korxona, firma, ulaming birlashmalari, umuman regionda iqtisodiyoti miqyosiga taalluqlidir. Shuning asosida, xo‘jalik yuritish, uni boshqarish to‘g‘risida insoniyat doimo filer yuritib, bilimlar tizimini yaratib kelgan. Fan - bu insoniyat tarixida to‘plangan tabiat, jamiyat va fikrlash to‘g‘risidagi bilimlar tizimidir. Shu bilimlar asosida insoniyat tabiat sirlarini, jamiyat mummolarini ichiga kiradi, o‘rganadi va o‘z hayotiga moslashtiradi.

Har bir inson oldida yosh bolaligidan savol tug‘iladi. Osmon, yer, oy, yulduzlar qanday vujudga kelgan? Kim yaratgan? Insonning moddiy borliq bilan munosabatlari, iqtisodiy muammolami insoniyat o‘zi to‘plagan, yaratgan bilimlar tizimi orqali hal qilishi lozim. Umuman, 4 ibtidoiy jamiyat rivojlanib, ibtidoiy jamoalar o‘rtasida tovar almashish munosabatlari shakllana boshlanishi bilan insonlar iqtisodiyot to‘g‘risida fikr yurita boshlagan. Chunki insonlar narsa (go‘sht, bug‘doy, kamalak, bolta kabi) to‘g‘risidagina o‘ylab qolmay, ular narsalar, mahsulotlar orqali o‘zaro munosabatlar to‘g‘risida, ya’ni iqtisodiy, moddiy munosabatlar to‘g‘risida fikr yurita boshlaganlar

• Har bir inson oldida yosh bolaligidan savol tug‘iladi. Osmon, yer, oy, yulduzlar qanday vujudga kelgan? Kim yaratgan? Insonning moddiy borliq bilan munosabatlari, iqtisodiy muammolami insoniyat o‘zi to‘plagan, yaratgan bilimlar tizimi orqali hal qilishi lozim. Umuman, 4 ibtidoiy jamiyat rivojlanib, ibtidoiy jamoalar o‘rtasida tovar almashish munosabatlari shakllana boshlanishi bilan insonlar iqtisodiyot to‘g‘risida fikr yurita boshlagan. Chunki insonlar narsa (go‘sht, bug‘doy, kamalak, bolta kabi) to‘g‘risidagina o‘ylab qolmay, ular narsalar, mahsulotlar orqali o‘zaro munosabatlar to‘g‘risida, ya’ni iqtisodiy, moddiy munosabatlar to‘g‘risida fikr yurita boshlaganlar

• Qadimiy Sharqda miloddan 3000 yillar oldin narsalarni kiraga berish, undan foiz olish kabi faoliyatlar ishlatilgan. Qadimiy Egipitliklar, Greklar oldi-sotdi, pul, baho, savdo, foyda, kredit kabi iqtisodiy kategoriyalami ishlatganlar. 0 ‘zbek tilidagi «iqtisod» so‘zi grekcha «Okonomika» (ekonomika), ya’ni «oysoz» - uy, xo‘jalik va «potoz» - qoida, tartib, qonun mazmunini bildiruvchi so‘zlar birlashmasidan olingan bo‘lib, uy xo‘jaligini yuritish Qonuni mazmunini bildirishligi bejiz emas. Shuning uchun iqtisodiy fanlar o‘rganadigan kategoriyalar qadimgi sharq olimlari qalamiga mansub bo‘lgan asarlarda uchraydi.