Korxonalar moliyasi va ularni tashkil etish


Download 0.63 Mb.
bet1/3
Sana13.04.2023
Hajmi0.63 Mb.
#1350770
  1   2   3
Bog'liq
Korxonalar moliyasi

KORXONALAR MOLIYASI

Iqtisodiyotda sodir bo'ladigan moliyaviy munosabatlar tarkibida korxonalar motiyasi boshlang'ich, hal qiluvchi o'rin egallaydi. Korxonalar moliyasi mamlakatda yaratiladigan moliyaviy jesurslarning aksariyat qismini shakllantiruvchi iqtisodiyotning nuhim bo'g'inidir.

  • Iqtisodiyotda sodir bo'ladigan moliyaviy munosabatlar tarkibida korxonalar motiyasi boshlang'ich, hal qiluvchi o'rin egallaydi. Korxonalar moliyasi mamlakatda yaratiladigan moliyaviy jesurslarning aksariyat qismini shakllantiruvchi iqtisodiyotning nuhim bo'g'inidir.
  • Noishlab chiqarish sohasida turli xizmatlar (maishiy, komtnn nal, ijtimoiy, davlat boshqamvi, mamlakat mudofaasi, milliy xavfsizlik, ichki ishlar xizmatlari) ko'rsatiladi.

Moddiy ishlab chiqarish sohasi korxonalarida va ularning lv vosita ishtirokida quyidagi turdagi moliyaviy munosabatlar soilii bo'ladi, bu munosabatlar korxonalar moliyasining asosiv mazmunini tashkil qiladi.

  • Moddiy ishlab chiqarish sohasi korxonalarida va ularning lv vosita ishtirokida quyidagi turdagi moliyaviy munosabatlar soilii bo'ladi, bu munosabatlar korxonalar moliyasining asosiv mazmunini tashkil qiladi.
  • Korxonalar moliyasi — xo'jalik subyektlarining pul daromadlari va jamg'armalarini tashkil qilish va taqsimlash, ulardan moliyaviy majburiyatlarni bajarish, ishlab chiqarishni kengaytirish, xodim lar uchun ijtimoiy xizmatlarni amalga oshirish va moddi> rag'batlantirish xarajatlarini moliyalashtirish maqsadlarida foy dalanish bilan bog'liq bo'lgan pul munosabatlari tizimidir.

Moddiy ishlab chiqarish sohasi moliyasining qator o'ziga xususiyatlari mavjud:

  • — moddiy ishlab chiqarishda turlituman, ko'p qirrali moliyavn munosabatlar yuz beradi, bunga turli mulk shakllarining mavjudligi tarmoq xususiyatlari, tabiiyiqlim sharoitlari kabi omillarta'sii etadi;
  • — moddiy ishlab chiqarish sohasi moliyasi ishlab chiqarish fond larining shakllanishi, doimiy to'lib borishi, yangilanishi va o'sishini ta'minlaydi;
  • — moddiy ishlab chiqarish krxonalari moliyasi mamlakat moliya tizimining boshlang'ich asosini tashkil qiladi;
  • — moddiy ishlab chiqarish moliyasi yuqori aktivlikka, xo'jalil yuritishning barcha tomonlariga ta'sir etishning keng imkoniyatla riga ega.Noishlab chiqarish sohasida sodir bo'ladigan moliyaviy munosa­batlar ham turlituman bo'lib, ularni quyidacha guruhlash mumkin Barcha moddiy ishlab chiqarish korxonalari, shuningdek, noishlab chiqarish sohasi muassasa va tashkilotlarining bir qismi bozor iqtisodiyoti sharoitida tijorat hisobi asosida ish yuritadilar.
  • Noishlab chiqarish muassasaiarining bir qismi tijorat hisobi asosida ish yuritsaiar, bir qismi notijorat asosida faoliyat yuritadi­lar. Bu faoliyatning pirovard maqsadi — foyda olish bo'lmaydi. lekin ularning qo'shimcha daromadlarni jalb qilish intilishlarini ham inkor etmaydi.
  • Xo'jalik yiiritishning tashkiliyhuquqiy shakllari va tarmoq xusu siyatlarining korxonalar moliyasini tashkit qilishga ta'siri.
  • Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish xo'jalil yuritishning turli tashkiliyhuquqiy shakllarini shakllantirdiki, hn ning natijasida turli mulkka asoslangan har xil turdagi korxonal и faoliyat olib bormoqda. Ular:
  • — tadbirkorlik faoliyatini olib borishda teng huquqqa egadirlui
  • — ularga bozor qonunlariga bo'ysunishda birxil talablar qo'yilath Lekin ularning tashkiliyhuquqiy shakllaridagi farqlar ular moliyasini tashkil etishda o'ziga xos xususiyatlarning bo'lishini taqo/i etadi, ya'ni:
  • — ustav kapitalini shakllantirish manbalari va tartibida;
  • — foyda (daromad) ning taqsimlanishida;
  • — moliyabank tizimi bilan bo'ladigan munosabatlarida.

Download 0.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling