Korxonalar moliyasi va ularni tashkil etish

munosabatlar yuz beradi, bunga turli mulk shakllarining mavjudligi 
tarmoq xususiyatlari, tabiiyiqlim sharoitlari kabi omillarta'sii etadi;
• — moddiy ishlab chiqarish sohasi moliyasi ishlab chiqarish fond 
larining shakllanishi, doimiy to'lib borishi, yangilanishi va o'sishini 
ta'minlaydi;
• — moddiy ishlab chiqarish krxonalari moliyasi mamlakat moliya 
tizimining boshlang'ich asosini tashkil qiladi;
• — moddiy ishlab chiqarish moliyasi yuqori aktivlikka, xo'jalil 
yuritishning barcha tomonlariga ta'sir etishning keng imkoniyatla riga 
ega.Noishlab chiqarish sohasida sodir bo'ladigan moliyaviy munosa-
batlar ham turlituman bo'lib, ularni quyidacha guruhlash mumkin 
Barcha moddiy ishlab chiqarish korxonalari, shuningdek, noishlab 
chiqarish sohasi muassasa va tashkilotlarining bir qismi bozor 
iqtisodiyoti sharoitida tijorat hisobi asosida ish yuritadilar.

---

• Noishlab chiqarish 
muassasaiarining bir 
qismi tijorat hisobi 
asosida ish yuritsaiar, bir 
qismi notijorat asosida 
faoliyat yuritadilar. Bu 
faoliyatning pirovard 
maqsadi 
— foyda olish 
bo'lmaydi. lekin ularning 
qo'shimcha daromadlarni 
jalb qilish intilishlarini 
ham inkor etmaydi. 

---

• Xo'jalik yiiritishning 
tashkiliyhuquqiy shakllari va 
tarmoq xusu siyatlarining 
korxonalar moliyasini tashkit 
qilishga ta'siri.
• Mulkni davlat tasarrufidan 
chiqarish va xususiylashtirish 
xo'jalil yuritishning turli 
tashkiliyhuquqiy shakllarini 
shakllantirdiki, hn ning natijasida 
turli mulkka asoslangan har xil 
turdagi korxonal и faoliyat olib 
bormoqda. Ular:
• — tadbirkorlik faoliyatini olib 
borishda teng huquqqa egadirlui
• — ularga bozor qonunlariga 
bo'ysunishda birxil talablar 
qo'yilath Lekin ularning 
tashkiliyhuquqiy shakllaridagi 
farqlar ular moliyasini tashkil 
etishda o'ziga xos xususiyatlarning 
bo'lishini taqo/i etadi, ya'ni:
• — ustav kapitalini shakllantirish 
manbalari va tartibida;
• — foyda (daromad) ning 
taqsimlanishida;
• — moliyabank tizimi bilan 
bo'ladigan munosabatlarida.

---