Kreativ fikrlash

3.2-rasm. “Aqliy hujum” metodining strategik qoidalari
5
 
5
Mualliflar tomonidan tayyorlangan 

---

44 
Aqliy hujumga cheklovlar yo’qdek tuyulishi mumkin, ammo har kim 
sakkizta strategik qoidalarga rioya qilishi va kimdir yordamchi vazifasini 
bajarishi kerak. 
1. Vaqt chegarasini belgilang - muammoning murakkabligiga qarab, 
15-60 daqiqa normal hisoblanadi. 
2. Maqsadli muammo: qisqacha so’zlardan boshlang – a’zolar ushbu 
keskin belgilangan savolga, reja yoki maqsadga murojaat qilishlari va 
mavzuni saqlab qolishlari kerak. 
3. Hukm: tanqiddan tiyiling - hech kim biron bir g’oyaga salbiy 
munosabatda bo’lmasligi kerak. 
4. G’alati va noodatiy g’oyalarni rag’batlantiring. 
5. Miqdorni maqsad qiling - esda tuting, “miqdor sifatni 
kuchaytiradi”. Saralash va tanlab olish jarayoni keyinroq amalga 
oshiriladi. 
6. Boshqalarning g’oyalari asosida qurish - bu a’zolar boshqalarning 
tushunchalarini kengaytiradigan va yangi g’oyalarni qo’lga kiritadigan, bu 
g’oyalarni o’zlarini boshlashiga imkon beradigan birlashma jarayoni. 
G’oyalarni muammoga yaqinroq qilish uchun “va” deb ayting – “lekin” 
bilan tushkunlikka tushirmaslik o’rniga. 
7. Vizual bo’lib turing - diagrammalar va undan keyingi yordam 
g’oyalarni hayotga tatbiq etishga va boshqalarga narsalarni turli xil 
ko’rinishda ko’rishga yordam beradi. 
8. Bir vaqtning o’zida bitta suhbatga ruxsat bering - aniq natijalarga 
erishish uchun shu yo’lda yurish va har kimning g’oyalariga hurmat 
ko’rsatish juda muhimdir. 

---

45 
3.3. “Aqliy hujum” turlari 
Osborn va Klarkning fikriga ko’ra, miya hujumi an’anaviy ravishda 
imkon qadar kamroq qoidalar va majburiyatlar yordamida birlashadigan va 
ijodiy g’oyalar taklif qiladigan guruhni nazarda tutadi. Shunga qaramay, 
bugungi kunda “aqliy hujum” atamasi juda erkin talqin qilinmoqda va 
ko’pincha g’oyalarni o’z-o’zidan qidirish turini anglatadi, bu guruhda yoki 
yolg’iz qalam va qog’oz bilan amalga oshirilishsa ham.
6