Kur’ân-ı Kerîm’in yedi harf üzere (‘alā sab‘ati a ḥruf) indirildiğini bildiren
Download 0.51 Mb. Pdf ko'rish
|
S ZL KOMPOZ SYON, YAZILI KOMPOZ SYON VE YED HARF HAD S [#36855]-31230
|
Yedi
Ḥ arf Hadis(ler)i Yukarıda geçen rivayetlerin tamamı, yazılı metnin seslendirilişini içeren varyantların yanı sıra ayetin genel anlamında bir farklılık olmaksızın bizzat metnin biçimindeki farklılıkları içeren varyantların mevcudiyetini göster- mektedir. Bundan başka, bu varyantlar gerek açık bir şekilde, yukarıdaki örneklerin bir çoğunda belirtildiği gibi, gerek dolaylı bir şekilde, sahabenin Kur’ân’ı Hz. Peygamber’in hoşlanmayacağı ve vahyin makbul biçimine denk düşmeyecek bir şekilde okumayacakları düşüncesinden hareketle, Hz. Pey- gambere dayanmaktadır. Şüphesiz bu olgunun geleneksel açıklaması birçok sahabiden aktarılmış olan ve Ku’ân’ın ‘yedi harf üzere’ (‘alā sab‘ati a ḥ ruf) in- dirildiği haberini içeren bir demet hadistir. Bu rivayetlerden en meşhur olanı, imam Mālik’in Muva ṭṭ a’ında ve sonraki dönem hadis koleksiyonlarında da bulunan, aşağıdaki rivayettir. Hz. Ömer ibn el-Ha ṭṭ āb şöyle anlatır: Hişām ibn Ḥ akīm ibn Ḥ izām’ı, Furkan suresini [K. 25] benim okudu- ğumdan farklı bir şekilde okurken duydum ve bana bu şekilde okumayı Hz. Peygamber (s.a.v.) öğretmişti. Üzerine yürümek istedim sonra vazgeçerek na- mazını bitirmesine izin verdim. Elbisesinden tuttum, Allah resulünün (s.a.v.) yanına götürerek dedim ki ‘ey Allah’ın resulü, ben bu adamı Furkan suresi- ni senin bana öğrettiğinden farklı bir şekilde okurken duydum’. Allah resulü (s.a.v.) ‘onu bırak’ dedi ve ekledi ‘oku Hişām’, Hişām daha önce okuduğu gibi okudu. Allah resulü (s.a.v.) ‘böyle indirilmiştir’ dedi. Sonra bana döne- rek okumamı söyledi, ben de okudum, ve Allah resulü (s.a.v.) şöyle buyurdu ‘böyle indirilmiştir. Bu Kur’ān yedi harf üzere indirilmiştir (‘alā sab‘ati a ḥ ruf), hangisi kolay[ınıza] gelirse öyle okuyun’ 76 . 76 Muv. İ. 159-60; Muva ṭṭ a’ al-Imām Mālik Ibn Anas, rivāyat Ibn al-Qāsim va-talhī ṣ al- Qābisī (ed. Mu ḥ ammad Ibn ‘Alavī Ibn ‘Abbās al-Mālikī; Cidde: Dāru’ş-Şurūk, 2. baskı, 1408/1988), 101-2; al-Muva ṭṭ a’ li-l-Imām Mālik, rivāyat al-Qa‘nabī (ed. ‘Abd al- Ḥ afī ẓ Man ṣ ūr; Kuveyt: Şeriketü’ş-Şurūk, thz.), 134-5; al-Muva ṭṭ a’ li-Imām Dār al-Hicra Mālik Ibn Anas, rivāyat abī Mu ṣ ‘ab al-Zuhrī al-Madanī (ed. Başşār ‘Avvād Ma‘rūf ve Ma ḥ mūd Mu ḥ ammad Halīl; Beyrut: Müessesetü’r-Risāle, 2. baskı, 2 cilt, 1413/1993), i. 92-3; al- Muva ṭṭ a’ li-Imām Dār al-Hicra va-‘Ālim al-Madīna Mālik Ibn Anas al-A ṣ ba ḥ ī, rivāyat Su- SÖZLÜ KOMPOZİSYON, YAZILI KOMPOZİSYON VE YEDİ HARF HADİSİ 347 (N. B. Muva ṭṭ a’nın mevcut beş rivayetinde bu hadisin bulunması bu riva- yetin imam Mālik’e isnadını güçlendirir. Sözü edilen beş rivayetin sahipleri, Endülüslü Ya ḥ yā ibn Ya ḥ yā al-Laysī, Mısırlı Ibn al-Qāsim, Basralı al-Qa‘nabī, Medineli Abū Mu ṣ‘ab al-Zuhrī ve Iraklı Suvayd al- Ḥ adasānī’dir) ‘Abdürrezzāk es- Ṣ an‘ānī (ö. 211/827), bir diğer erken dönem hadis musan- nifi, aynı hadisi Hz. Ömer’den rivayet eder, ayrıca Übey ibn Ka‘b’dan bir baş- ka ‘yedi harf’ hadisi daha rivayet eder (sahabe arasındaki en meşhur karilerden biri). ‘Abdürrezzāk’ın rivayetinde Übey şöyle anlatıyor: Arkadaşlarımdan biriyle bir ayet konusunda anlaşamamıştık ve bunun için Allah’ın resulüne gitmiştik (s.a.v.), O ‘oku Übey’ dedi, ben de okudum. Sonra diğer adama ‘oku’ dedi, o da okudu. Hz. Peygamber (s.a.v.) ‘ikiniz de güzel ve doğru okudunuz’ ‘mu Download 0.51 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|