Kurs ishi: Korxonaning investitsiya jozibadorligini tahlil qilish. Korxonaning kurs ishi jozibadorligi Sanoat korxonalarining investitsiya jozibadorligi

Investor korxonani baholashda ko'plab omillarni hisobga oladi

Tatyana Sadofieva,
pRADO Corporate Finance direktori, Moskva
Investitsiyalarni jalb qilish uchun investitsiya ob'ekti sifatida foydalanishni rejalashtirgan biznesning qiymati to'g'risida ma'lumotlarni olish kerak. Moliyaviy mutaxassis (sizning xodimingiz yoki tashqi ekspert) quyidagi omillarni tahlil qilish orqali kerakli baho bera oladi:

• savdo o'sishining yillik o'sishi;

  
  

• operatsion foyda marjasi;

  
  

• investitsiyalar miqdori;

  
  

• ilmiy-tadqiqot ishlari bo'yicha xarajatlar;

  
  

• aylanma mablag'larning dinamikasi;

  
  

• amortizatsiya ajratmalari;

  
  

• raqobatdoshlik darajasi;

  
  

• turli xil makroiqtisodiy va o'ziga xos xatarlar.

  
  

Ushbu parametrlarning barchasi og'irligi ishlab chiqarishning o'ziga xos xususiyatlariga, korxonaning raqobatdoshligiga, uning yoshiga bog'liqdir. Agar siz innovatsion mahsulotlarni taklif qiladigan va hali zararsizlanishga erishmagan yosh kompaniyani tahlil qilsangiz, savdo o'sishi prognozi birinchi o'rinda turadi. Barqaror foyda va qat'iy raqobatbardosh mavqega ega bo'lgan allaqachon tashkil etilgan tashkilotni hisobga oladigan bo'lsak, mutaxassis moliyaviy oqimlar miqdorini oldindan aytib berishni istab, so'nggi bir necha yil davomida operatsion foyda ma'lumotlariga tayanadi. Shuningdek, tahlildan oldingi bir yilda zarar ko'rgan korxonaning qiymatini baholash metodologiyasi mavjud.

Korxonaning investitsiya jozibadorligini qanday oshirish mumkin
Korxonaning investitsiya jozibadorligini oshirish quyidagi bosqichlardan iborat bo'lgan mehnatkash va uzoq jarayondir:

Kompaniyaning iqtisodiy rivojlanish darajasi va umumiy xususiyatlarini tahlil qilish:

• aktiv qiymatini, uning tuzilishini, nomoddiy va uzoq muddatli aktivlarning hajmini va tarkibini baholash;

  
  

• ishlab chiqarishni tahlil qilish: ishlab chiqarish quvvati, ularning o'sish imkoniyati, ishlab chiqarish vositalarining modernizatsiyasi va eskirishi darajasi, texnologiya.

  
  

• kadrlar darajasi: malaka, kadrlar darajasi, xodimlarni ta'minlash.

  
  

• innovatsiyalar: ularning mavjudligi va ishlab chiqarish jarayonida foydalanish, amalga oshirish imkoniyatlarini aniqlash.

  
  

Bozor pozitsiyasining xususiyatlari va mahsulotning raqobatbardoshligi darajasi:

• bozor hajmi va u egallab turgan joy: raqobat muhitini baholash, bozor rahbarlarini aniqlash, tashkilotning kuchli va zaif tomonlarini o'rganish, kelajakda o'sish istiqbollari va erishilgan pozitsiyalarni mustahkamlash;

  
  

• ishlab chiqarilayotgan mahsulotning sifati, uning raqobatbardosh barqarorligi - o'xshash mahsulotlarni tahlil qilish, raqobatdoshlik darajasini oshirish.

  
  

• kompaniyaning narxlash strategiyasini o'rganish.

  
  

Tashkilotning holati va natijalarini moliyaviy tahlil qilish:

• korxona faoliyati, likvidligi, barqarorligi, to'lov qobiliyati va rentabelligini baholash;

  
  

• moliyaviy faoliyat natijalarini hisoblash: joriy foyda miqdori, rivojlanish salohiyati va samaradorlik samaradorligi.

  
  

Tashkilot investitsiya jozibadorligini oshirish uchun reja tuzishi va bir qator tadbirlarni amalga oshirishi mumkin. Buning uchun siz quyidagilarni ishlatishingiz mumkin:

• ehtiyotkorlik bilan uzoq muddatli strategik rejalashtirish;

  
  

• biznesni rejalashtirish;

  
  

• huquqni tasdiqlovchi hujjatlarni qonun hujjatlariga muvofiqlashtirish uchun advokatlarning ekspert bahosidan foydalanish;

  
  

• kredit tarixini tahlil qilish, yaratish va baholash;

  
  

• islohotlar orqali yanada uyg'unroq kompaniya tuzilishini yaratish.

  
  

Tashkilotning sarmoyaviy jozibadorligini oshirish uchun qanday choralar ko'rish kerakligini aniqlash uchun korxona holatini baholash zarur. Ushbu tahlil quyidagilarga imkon beradi:

• tashkilotning kuchli tomonlarini aniqlash;

  
  

• hozirgi paytda korxona holatidagi xatar va zaif tomonlarni hisoblash (shuningdek investor tomonidan);

  
  

• investitsiya jozibadorligini oshirish, raqobatdosh ustunliklarni oshirish va kompaniyaning samaradorligini oshirish bo'yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqish.

  
  

Ushbu diagnostika jarayonida menejment, ishlab chiqarish, moliya va sotish kabi sohalar tartibga solinadi. Maksimal xatarlar bilan bog'liq bo'lgan va eng ko'p zaif tomonlarga ega bo'lgan tashkilot faoliyatining sohasi aniqlanadi. Zaif hududlarda pozitsiyani mustahkamlash bo'yicha chora-tadbirlar ishlab chiqilmoqda.

Shuningdek, siz korxonaning qonuniy tekshiruviga e'tibor berishingiz kerak. Korxonaning investitsiya jozibadorligini baholash uchun quyidagi yo'nalishlar bo'lishi mumkin:

• ko'chmas mulkka (erga, binolarga va boshqalarga) egalik huquqini tasdiqlash;

  
  

• ta'sis hujjatlari tuzilishining to'g'riligi (aktsiyadorlarning huquqlari, tashkilot rahbariyatining vakolatlari);

  
  

• kompaniyaning qimmatli qog'ozlariga bo'lgan huquqlarni hisobga olishning shaffofligi, to'g'riligi va huquqiy tozaligi.

  
  

Ekspertizadan so'ng yuqoridagi yo'nalishlarning davlat qonunchiligi normalariga mos kelmasligi aniqlanadi. Ushbu nomuvofiqliklarni bartaraf etish o'ta muhim qadamdir, chunki investorlar ob'ektning investitsiya jozibadorligini baholashda huquqiy diagnostikaga katta ahamiyat berishadi. Masalan, qarz beruvchi uchun garovga qo'yiladigan mulkka egalik huquqini tasdiqlovchi hujjatni ko'rish juda muhimdir. Kompaniyaning aktsiyalar bloklarini sotib olgan to'g'ridan-to'g'ri sarmoyadorlar aktsiyadorlarning huquqlariga va umuman korporativ boshqaruvga e'tibor berishadi, chunki ular investitsiyalarning sarflanishini nazorat qilishlari kerak.

Tashkilotning hozirgi holatini o'tkazilgan ekspertiza strategik rejani ishlab chiqish uchun asos bo'lib xizmat qiladi.
Strategiya - bu 3-5 yil davomida ishlab chiqilgan tashkilot o'sishining asosiy rejasi. U umuman tashkilotning etakchi maqsadlarini va faoliyat va tizimlarning asosiy yo'nalishlarini (targ'ib qilish, ishlab chiqarish, sotish) shakllantiradi. Asosiy sifat va miqdoriy mezonlar ajratib ko'rsatilgan. Strategiya tashkilotga asosiy g'oyadan chetga chiqmasdan qisqa vaqtni rejalashtirishga yordam beradi. Potentsial investor uchun strategiya tashkilotning uzoq muddatli istiqbollari va korxona menejmentining tashqi va ichki omillarga muvofiqligi to'g'risidagi haqiqiy qarashlarini ko'rsatadi.
Uzoq muddatli strategik reja asosida tashkilot o'z biznes rejasini tuzishni boshlaydi. U tashkilot faoliyatining barcha yo'nalishlarini puxta tushunadi, talab qilinadigan investitsiyalar miqdorini asoslaydi va moliyalashtirish modelini, kompaniya uchun kutilayotgan samarani beradi. Biznes-rejada shakllangan moliyaviy oqim diagrammasi foizlarni hisobga olgan holda tashkilotning kredit mablag'larini qarz beruvchi investorga qaytarish qobiliyatini baholashga yordam beradi. Egasi investorlar kompaniyaning qiymatini tahlil qilish, investitsiya narxini o'rganish va potentsial o'sishni asoslash uchun biznes-rejadan foydalanishlari mumkin.
Masalan, shisha sanoati sohasida faoliyat yuritadigan bir yirik Shimoliy-G'arbiy korxona, venchur investor bilan hamkorlikda keng qamrovli biznes-reja tuzdi. Talab qilingan sarmoyalar hajmi bilan taqqoslaganda aktivlarning past narxiga qaramay, investor tashkilotni investitsiyalar uchun jozibador deb qabul qildi, chunki biznes-reja tashkilotni ko'paytirish va kapital narxini oshirish imkoniyatlarini asoslab berdi.
Korxonaning kredit tarixi ham investorlar oldida katta ahamiyatga ega, chunki bu tashkilot sarmoyalarni assimilyatsiya qilish va qarz beruvchilar va investorlar egalari oldidagi majburiyatlarini bajarish bo'yicha amaliy tajribaga ega ekanligini anglatadi. Shuning uchun bunday hikoyani shakllantirish bo'yicha ko'rilgan choralar o'rinli bo'ladi. Masalan, kompaniya qisqa muddatdagi nisbatan kichik obligatsiyalarni chiqarishni va to'lashni tashkil qilishi mumkin. U to'lanishi bilanoq, tashkilot sarmoyadorlar nazarida sifat jihatidan boshqa darajaga o'tadi. Chunki bu uning zimmasidagi majburiyatlarni bajara oladigan mas'uliyatli kreditor sifatida xarakterlaydi. Shundan so'ng kompaniya kredit mablag'larini yanada qulay shartlarda jalb qilishi mumkin bo'ladi.
Tashkilotning sarmoyaviy jozibadorligini oshirish uchun eng ko'p vaqt sarflaydigan choralardan biri bu islohot (qayta qurish) ni amalga oshirishdir. Umuman olganda, islohot korxona ishini o'zgaruvchan bozor sharoitlariga va rivojlanishning strategik rejasiga to'liq moslashtirish bo'yicha bir qator chora-tadbirlarni birlashtiradi.