Kurs ishi mavzu: “ingliz tili darslarida ertaklarni o'rgatish ishlanma-loyihasi”

Ekstralingvistik qiyinchiliklarga:
1.Tinglayotgan nutq mehanik nutq bo’lishligi. Fonogrammadan,videofonogrammadan nutqni tinglashlik ;
2.So’zlovchining o’zidan jonli nutqni tinglashlik; ma’noli bo’lishligi
3.Nutqning tembri ;
4.Nutqning tezligi ;
5.Nutqning kimgadir, nimagadir qaratilgan bo’lishligi ;
6.Tinglayotgan sharoit, vaziyat, sinfda o’quvchi, talabalarning intizomi,shovqini, ularning ko’p-kamligi ;
7.Nutq ehtiyoji bo’lishi ;
8.O’quvchi, talabaning diqqati ;
9.Nutqning bir yoki bir necha marta tinglanishligi;
10.Tinglab tushunishda tayanch vositalarning mazmunli rasmlarning bo’lishligi kiradi. Lingvistik qiyinchiliklar :
1.Nutqning monolog, dialog shaklida bo’lishligi ;
2.Fonetik qiyinchilik, so’zlarning to’g’ri talaffuz qilinishi ;
3.Leksik qiyinchilik, so’zlar tanish, ko’p ma’noli bo’lishligi, konversiya 4.Grammatik qiyinchiliklar, zamonlar, grammatik shakllar, gap tuzilishlarning tanish bo’lishligi; Grammatik qiyinchiliklar tushunishni qiyinlashtiruvchi va qiyinlashtirmaydigan bo’ladi. Sifat qo’shimchalar, fe’llarning shaxs qo’shimchalari tushunishni qiyinlashtirmaydi. Zamonlar, so’roq gaplar, gaplarni sintaksis tamonidan murakkabliklarini tushunishni qiyinlashtiradi.Nutqni umumiy mazmunini tushunishga leksik qiyinchiliklar ta’sir qiladi.
5.Stilistik qiyinchilik. Nutqni sheva yoki adabiy tilda b’lishligi. O’quvchi ertakni tinglaganda asosiy vazifa: tanish leksik, grammatik, fonetik materiallar asosida notanish mazmunli ertakni tinglab nutq vaziyatidan foydalanib yangi ma’lumot olish, notanish mazmunni tushunish vazifasi turadi.
Ingliz tilida ertak tinglaganda :
1)perception-qabul qilish; 2)comprehension-tushunish 3)interpreting-mazmunni talqin qilish jarayonlari sodir bo’ladi.Quyi sinf o’quvchilarida qisqa muddatli xotira yaxshi rivojlangan bo’lsa yuqori sinflarda esa davom etgan xotira yaxshi rivojlangan bo’ladi.Ingliz tilida ertak tinglab tushunishda davom etgan xotira zarurdir, shu sababdan quyi sinfdagi qisqa muddatli xotirani o’qituvchi davom etgan xotiraga aylantirishga intilishi kerak.G.V.Rogovaning fikricha, o’quvchilar tinglab tushinishga o’rgatilayotganda ularda qabul qilish ko’nikmasi (perceptive skills)ni hamda tushunish,talqin qilish(comprehension and interpreting skills) ko’nikmalarini hosil qilish, shakllantirish,rivojlantirish zarurdir. Birinchisiga so’zlarni, gaplarni qabul qilib, taniy olish, ohangni aniqlash, gaplarni sintagmalarga-ma’nodor guruhlarga ajratish,ikkinchisiga esa ularni, mazmunni tushunish, talqin qilish kiradi.Bolalar notanish mazmunli ingliz tilidagi ertakni tinglaganda esa;