Kurs ishi mavzu: Jamg‘arma va investitsiyalar o‘rtasidagi mutanosiblik va nisbatlar


Download 0.52 Mb.
bet3/12
Sana15.06.2023
Hajmi0.52 Mb.
#1488059
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
Jamg\'arma va investitsiyalar o\'rtasidagi mutanosiblik va nisbatlar

Kurs ishining predmeti: Jamg’arma va investitsiyalar o’rtasidagi mutanosibliklar, ularning bog’liqlik va nisbiy tomonlari.
Kurs ishining hajmi: kirish, 2 ta bob, 4 ta paragraph, xulosa, foydanilgan adabiyotlar ro‘yxatidan iborat.
Kirish qismida mavzuning dolzarbligi, ishning predmeti, ob‘ekti hamda bitiruv malakaviy ishning maqsadi va vazifalari yoritilgan.


1-BOB. INVESTITSIYALAR TUSHUNCHASI VA ULARNING TURLARI.
Iqtisodiyot nazariyasida investitsiyalar deganda ishlab chiqarishni kengaytirish yoki rekonstruksiya qilish, mahsulot va xizmatlar sifatini oshirish, kadrlar tayyorlash va ilmiy tadqiqotlarga yo‘naltirilgan moliyaviy resurslar tushuniladi. Milliy iqtisodiyot miqyosida investitsiyalar jamiyatning real kapitalini, shu jumladan inson kapitalini oshirishga qaratilgan iqtisodiy resurslardir.
Investitsiyalarning iqtisodiy mazmuni asosiy kapitalni yaratish, kengaytirish va texnik jihatdan qayta jihozlash, shuningdek, shu bilan bog'liq bo'lgan aylanma mablag'larning o'zgarishi uchun jamg'armalardan foydalanishda ifodalanadi. Investitsiyalarning iqtisodiy mazmunidan kelib chiqib, ularning yo’nalishlarini aniqlash mumkin. Bular ilmiy tadqiqot va ishlanmalar; kadrlarni tayyorlash va qayta tayyorlash; bozor tadqiqotlari va mahsulotni ilgari surish; yangi texnika, texnika va texnologiya sotib olish; yangi sanoat binolari va inshootlarini qurish; xom ashyo va materiallarni qo'shimcha xarid qilish; uy-joy va ijtimoiy ob'ektlar qurilishi.
Makroiqtisodiyotda investitsiyalar - bu yangi ishlab chiqarish vositalariga (ishlab chiqarish yoki doimiy investitsiyalar) sarflash, yangi uy-joy qurishga investitsiyalar va tovar-moddiy zaxiralarni ko'paytirishdan iborat bo'lgan xarajatlarning bir qismi. Ya'ni, investitsiyalar yalpi ichki mahsulotning joriy davrda iste'mol qilinmagan va iqtisodiyotda kapital o'sishini ta'minlovchi qismidir. 
Investitsiyalar real (kapital tashkil etuvchi) va moliyaviyga bo'linadi.
Haqiqiy (kapital tashkil etuvchi) investitsiyalar - bu keyinchalik ma'lum bir natija (daromad) olish maqsadida asosiy fondlar va aylanma mablag'larni ko'paytirish uchun ajratilgan mablag'lardir. Boshqacha aytganda, real qo’yilmalar moddiy ishlab chiqarish tarmoqlariga uzoq muddatli qo’yilmalardir.
Moliyaviy investitsiyalar - tashkilotlarning mablag'larini boshqa tashkilotlarning qimmatli qog'ozlariga, davlat va mahalliy ssudalarning foizli obligatsiyalariga, mamlakat hududida yoki chet elda joylashgan boshqa tashkilotlarning ustav kapitaliga uzoq muddatli va qisqa muddatli qo'yilmalari. shuningdek, boshqa tashkilotlarga berilgan kreditlar.
Investitsiyalar ham to'g'ridan-to'g'ri va portfelga bo'linadi.
To'g'ridan-to'g'ri investitsiyalar - bu tashkilotga (korxonaga) to'liq egalik qiluvchi yoki ushbu tashkilot (korxona) ulushlari yoki ustav kapitalining kamida 10 foizini nazorat qiluvchi yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan kiritilgan investitsiyalar.
Portfel investitsiyalari - uzoq muddatli qimmatli qog'ozlarga, investorlarga korxonalar, tashkilotlar faoliyatiga ta'sir o'tkazish huquqini bermaydigan va ushbu korxonalar, tashkilotlarning umumiy ustav kapitalida 10% dan kam bo'lgan aktsiyalarni sotib olishga investitsiyalar. shuningdek, o'z va qarz kapitalining obligatsiyalari, veksellari va boshqa qarz qimmatli qog'ozlari. To'g'ridan-to'g'ri va portfel investitsiyalari ta'rifiga kirmaydigan investitsiyalar boshqa [13] sifatida tasniflanadi.
Investitsion faoliyat sohasida tashkilotlar (korxonalar) investitsiyalarning eng samarali yo‘nalishlari va investitsiya shakllarini belgilaydilar. Ular o‘z oldilariga kapital qo‘yilmalarning optimal hajmlari, tarkibi, yo‘nalishlarini aniqlash, asosiy kapital (asosiy fondlar)ning o‘sishini, ularni fan va texnikaning eng so‘nggi yutuqlari asosida yangilanishi va natijada barcha bu yangi yoki takomillashtirilgan mahsulotlar, texnologiyalar va jarayonlarni ishlab chiqish va o'zlashtirish vazifasi.
Investitsiyalarni amalga oshirish joyiga, shuningdek investitsiya yo'nalishlariga ko'ra tasniflash mumkin.
Amalga oshirish joyiga ko'ra investitsiyalar xususiy sektorda - nodavlat mulk shaklidagi korxona yangi bino, ustaxona qurganda yoki asbob-uskunalar sotib olayotganda, davlat (davlat) sektorida - masalan, qurilishda ajratiladi. elektr stantsiyalari, yangi metro liniyalari va boshqalar.
Investitsiyalar zaxiralar, uy-joy qurilishi, inson kapitali, kapital resurslarga yo'naltirilishi mumkin.
Inventarizatsiyaga firmalar saqlash uchun ajratgan tovarlar, jumladan, xom ashyo, tugallanmagan ishlab chiqarish va tayyor mahsulotlar kiradi.
Inson kapitaliga investitsiyalar xususiy shaxslar, korxonalar yoki hukumatlarning sa'y-harakatlari natijasida aholining sog'lig'i, ta'limi va ta'limi yaxshilanganda amalga oshiriladi. Bularning barchasi mehnat unumdorligining o'sishiga va umumiy iqtisodiy o'sishga ham ta'sir qiladi. Bunday investitsiyalar juda xavflidir, chunki ular daromadning o'sishini to'liq kafolatlamaydi.
Kapital resurslarga qo’yilgan mablag’lar jamg’armalar yangi korxonalar qurish, yangi texnologiyalarni joriy etish, aloqani rivojlantirishni moliyalashtirish orqali iqtisodiyotning ishlab chiqarish quvvatlarini oshirishga yo’naltirilgan hollarda yo’naltiriladi. Kapital qo'yilmalar uzoq xizmat muddatiga, yuqori xarajatga ega bo'lib, etarli darajada uzoq vaqtdan keyin investorga daromad keltiradi va "qaytaradi". Shuning uchun kapital resurslarga investitsiya qilish katta xavf bilan bog'liq1.
Kapital resurslarga investitsiyalar ikki turga bo'linadi: sof investitsiyalar va modernizatsiyaga investitsiyalar. Sof yoki yangi investitsiyalar tushunchasi bular asosiy kapital hajmini oshiradigan iqtisodiy resurslar ekanligini anglatadi. Investitsiyalar kapitalning amortizatsiyasini qoplash uchun ham yo'naltirilishi mumkin, bu holda ular modernizatsiyaga investitsiyalar deb ataladi. Sof investitsiyalar va qoplanish uchun qo’yilmalar yig’indisi yalpi investitsiyalar deyiladi.
Investitsiyalar shartlariga ko'ra investitsiyalar quyidagilarga bo'linadi:

  1. Qisqa muddatli investitsiyalar - bu bir oydan bir yilgacha bo'lgan investitsiyalar.

  2. Uzoq muddatli investitsiyalar bir yildan bir necha yilgacha bo'lgan investitsiyalarni aks ettiradi.

Quyidagi turdagi investitsiyalar mavjud:

  • davlat byudjeti hisobidan, davlat moliyaviy manbalari hisobidan shakllantiriladigan davlat;

  • - xorijiy investorlar, boshqa davlatlar, xorijiy banklar, kompaniyalar, tadbirkorlar tomonidan investitsiya qilingan;

  • xususiy, korporativ korxona va tashkilotlar, fuqarolar mablag‘lari, shu jumladan, o‘z va qarz mablag‘lari hisobidan shakllantiriladi.

Investitsiyalar darajasi jamiyatning milliy daromadi hajmiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi; milliy iqtisodiyotdagi ko'plab makroproporsiyalar uning dinamikasiga bog'liq bo'ladi. Milliy miqyosdagi investitsiyalar (kapital qo'yilmalar) takror ishlab chiqarishni kengaytirish jarayonini belgilaydi. Yangi korxonalar qurilishi, turar-joy binolari qurilishi, yo‘llar yotqizilishi, demak, yangi ish o‘rinlari yaratilishi investitsiyalar, yoki kapitalni shakllantirish jarayoniga bog‘liq.


Download 0.52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling