Kurs ishi pulning mohiyati va asosiy vazifalari reja: kirish pulning kelib chiqishi va mohiyati Pulning vazifalari va ularga tavsif

Pul-kredit orqali tartibga solish. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy 
banki pul-kredit orqali respublika iqtisodiyotini muomaladagi pul 

---

31 
massasining miqdori va strukturasini tartibga solib turuvchi idora 
hisoblanadi. 
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki belgilangan tartibda 
tasdiqlanadigan Davlat pul-kredit siyosatining bosh yo‘nalishlari asosida pul 
massasi hajmi va strukturasini tartibga soladi. 
Muomaladagi pul massasini tartibga solish tijorat banklariga beriladigan 
kreditlarning miqdorini o‘zgartirish, qimmatli qog‘ozlarni va chet el 
valyutasini xarid qilish va sotish, O‘zbekiston Respublikasi Markaziy 
banklarida joylashtiriladigan tijorat banklarining majburiy rezervlari 
normasini hamda foiz stavkalarini o‘zgartirish yo‘llari orqali amalga 
oshiriladi. 
O‘zbekiston Respublikasining Markaziy banki tijorat banklari uchun oxirgi 
bo‘g‘in kreditor bo‘lib hisoblanadi. 
O‘zbekiston Respublikasi jamlama pul oboroti hajmlarini, pul va davlatning 
boshqa qimmatbaho qog‘ozlar emissiyasini mustaqil belgilaydi. 
Naqd pul muomalasi: 
1. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki hududlarda naqd pullarning 
zaxirasini shakllantirish hamda muomalaga chiqarilmagan naqd pullarni 
saqlash maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining 
Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar bo‘yicha Bosh 
boshqarmalarida (bundan buyon matnda Bosh boshqarmalar deb yuritiladi) 
zaxira jamg‘armalarini tashkil etadi. 
2. Tijorat banklari va ularning filiallari (bundan buyon matnda banklar deb 
yuritiladi) mijozlarning naqd pullarga bo‘lgan talabini o‘z vaqtida qondirish 
uchun majburiy tartibda aylanma kassalarini, shuningdek naqd pullar 
zaxirasini tashkil etadilar. 
3. Ushbu Yo‘riqnomada quyidagi asosiy tushunchalardan foydalaniladi: 
naqd pullar — O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan 
muomalaga kiritilgan banknotlar va tangalar; 

---

32