Курс лойиҳаси

2.3.2.2. Ҳаракат асосан стрелкали ўтказгичнинг ён йўналиши бўйлаб амалга оширилганида крестовинанинг амалий ўлчамларини аниқлаш
Крестовинанинг амалий ўлчамларини аниқлаш крестовина қисми остидаги ўтказгич тўсинларини қатъий бир текис жойлаштирилишини ҳисобга олган ҳолда унинг олд ва орқа чиққан қисмлари минимал зарур узунлигини мувофиқлаштиришдан иборат.
Қўзғалмас крестовинали стрелкали ўтказгичларда, одатда, ўтказгич тўсинларидан бири крестовина ўзаги эни 20 мм га тенг кесимда жойлаштирилади. Крестовина қисмидаги қолган ўтказгич тўсинлари, уланма тўсинларидан ташқари, (4) га тенг, қатъий белгиланган масофада жойлашишлари лозим (5-расм). Крестовинанинг амалий ўлчамларини аниқлашда шуни ҳам ҳисобга олиш керакки, крестовина қисми яқинидаги ўтказгич тўсинлари ҳаракат асосан стрелкали ўтказгичнинг тўғри йўналиши бўйлаб амалга оширилганида тўғри йўналиш ўқига перпендикуляр, ёки ҳаракат асосан стрелкали ўтказгич ёнлама йўналиши бўйлаб ё тўғри йўналиш билан деярли бир хилда амалга оширилганида крестовина биссектрисаси ўқига перпендикуляр ётқизилишини ҳисобга олиш зарур. Курс лойиҳасида иккинчи ҳолат берилиб, унда математик =20 мм дан бўлган масофа қуйидагига тенг:




5-расм. Тўсинларнинг крестовина тагида жойлаштириш
Уланма тўсини билан ус рельсининг чиққан қисмидан то крестовина ўзаги 20 мм ли бўлган ўтказгич тўсинига қадар бўлган участкада ўтказгич тўсинлар орасидаги оралиқлар сони.

М₁ ва М₂ қийматлари энг яқин бутун сонга қадар, албатта катта тарафга яхлитланади, сўнг М₁ ва М₂ яхлитланган қийматлари бўйича крестовинанинг олд ва орқа чиққан қисмларининг амалий узунлиги аниқланади.


м

2.3.3. Ус рельси ўлчамларини аниқлаш
Ус рельси қисмлари ўлчамлари ва унинг чизгиларининг ўзгариш туси ҳисоб-китоб ёрдамида аниқланади. Ус рельсининг биринчи бурамаси (отгиб) крестовик “бўйни”да бажарилади. Ус (усовик) рельсининг унинг уланмасидан то биринчи бурилмасига қадар узунлиги ва крестовина ўзаги ишчи қиррасига проекциясининг узунлиги қуйидагига тенг: м (2.18)
м (2.19)

5-расм. Тўсинларни крестовина остида жойлаштириш

Ус рельсининг иккинчи бурилмаси крестовинанинг математик маркази қаршисида жойлашади. Тескари йўналишда (противошерстное) ҳаракатланишда ғилдиракнинг усовикка урилиши (зарби) бурчаги қуйидагига тенг бўлади:

1,362569476 sin 0,023779 cos 0,999717
бу ерда - крестовина “бўйни”даги ариқча эни; =70 мм (1);
- ус рельси ишчи қисмидаги ариқча эни; =45 мм ёки =46 мм
Тескари йўналишда (противошерстное) ҳаракатланишда ғилдиракнинг усовикка урилиши(зарби)нинг ҳисоблаб аниқланган бурчаги зарбнинг чегаравий самарасига эришгандаги йўл қўйиладиган қийматлардан ката бўлмаслиги лозим:
=0,023779 ≤0,066018718
бу ерда -тескари йўналишда (противошерстное) ҳаракатланишда ғилдиракнинг усовикка урилишида йўл қўйиладиган самараси
=0.917 м/с вазифага биноан.
-стрелкали ўтказгич бўйича ёнлама йўлдан максимал ҳаракатланиш тезлиги, яъни =
Тескари (противошерстное) йўналишда ус рельси зарб қайтаргичи ва унинг крестовина ўзаги ишчи қиррасига проекцияси узунлиги қуйидагига тенг: м (2.19)
, м (2.19)
Усовикнинг ишчи қисми крестовина ўзагининг математик марказидан унинг ўзаги эни кесими = 40 мм бўлган қисмигача участкасини қоплаб туриши лозим: