Kurs loyihasi tushuntirish xati

QAVATLARARO YOPMALAR


Qavatlararo yopmalar ichki yuk ko'taruvchi va to'sib turuvchi gorizontal konstruktsiyalar bo'lib, binoning balandligi bo'yicha qavatlarga bo'lib turadi. Qavatlararo yopmalar o'zining xususiy og'irligini, vertikal to'sib turuvchi konstruktsiyalar yukini, undan tashqari, interьerda joylashgan predmetlar, asbob uskunalar, odamlar yuklarini ko'tarib bu yuklarni binoning yuk ko'taruvchi devoriga uzatib beradi. Qavatlararo yopmalar ovoz izolyatsiyasi va issiqlik izolyatsiyalarini ta'minlaydi, hamda qattiqlik va mustahkamlik talablariga javob beradi. Qavatlararo yopmalar muhimligi, konstruktiv tuzulishining murakkabligi va narxiga ko'ra bino devorlari kabi muhim va ma'suliyatli konstruktsiya hisoblanadi.
Loyihalanayotgan «Seksiyali turarjoy binosi»ning qavatlararo yopmalar konstruktsiyalari temirbetondan yig'ma usulda yaratiladi. Qavatlararo yopmalarning qalinligi 220 mm.
Kurs ishida quyidagi qavatlararo yopmalar ishlatildi. Qancha yopma ishlatilganligi quyidagi jadvalda berilgan.



P O L L A R


Pollar temir-beton ora yopma paneli ustidan yoki podvalsiz binolar
birinchi qavatida to‘g‘ridan-to‘g‘ri tuproq ustiga o‘rnatiladi.
Polning eng yuqori qatlami “qoplama” yoki “haqiqiy pol” deb ataladi.
Pol materiali oldindan tayyorlangan yuza satxiga o‘rnatiladi. Bunda
tagiga solingan tekislovchi qatlam betondan, sement-qum qorishmasidan, asfaltdan
yoki gipodan iborat bo‘lishi mumkin.
Qavatlararo ora yopmada pol asosi bo‘lib, ora yopma ko‘taruvchi
konstruksiya hisoblanadi. Bunda tagiga solinadigan beton qatlam bo‘lmaydi. Pol
konstruksiyasiga tovush o‘tkazmaydigan, issiqlik va suv o‘tkazmaydigan qatlamlar
qo‘shimcha bo‘lim kirishi mumkin.
Binoning vazifasiga va ishlab chiqarish jarayonlari xarakteriga ko‘ra
pollar pishiq bo‘lishi, issiqlikni kam o‘tkazuvchi, sirpanmaydigan, xo‘llanganda
shishmaydigan, ko‘rinishi chiroyli, chang olmaydigan, yurganda tovush
chiqarmaydigan, oson tozalanuvchan, industrial va arzon bo‘lishi kerak.
Namlik yuqori darajada bo‘ladigan xona pollari namlik ta’siriga chidamli
va suv o‘tkazmaydigan, yong‘indan xavfli binolarda esa yonmaydigan bo‘lishi
kerak.
Pol qurilishiga ko‘ra yaxlit, quyma, alohida elementlardan qurilgan va
bukiluvchan yumshoq rulon materiallardan iborat bo‘lishi mumkin. Qaysi
materialdan qilinishiga ko‘ra pollar yog‘och taxtali, parketli, lenoleumli, keramik
plitkali, sementli kabi turlarga bo‘linadi. Yaxlit quyma pollarga sementli pol,
mozaik pol, asfalt pol, mastika pol va tuproq pollar kiradi (2.46-rasm).
Sementli pollar qurishda beton asos ustidan 1:1-1:3 nisbatda qumdan
tayyorlangan qorishma 20 mm qalinliqda yotqiziladi. Bunday pollarning asosiy
kamchiligi ularning changishi, issiqlik o‘tkazuvchanligi va ko‘rinishi jixatidan
chiroyli emasligidir. Shu sababli ular asosan, turar-joy binolaridan boshqa joylarda
ishlatiladi.
Mozaika pollar ko‘pincha jamoat binolarida quriladi. Ular ikki qatlamdan iborat
bo‘lib, beton asos ustidan 15 mm qalinlikda qatlam sement qorishmasi to‘shaladi
va uning ustidan sement mayda shag‘al qorishmasi to‘shalib ikkinchi qatlam xosil
qilinadi. Qorishma qotgandan so‘ng maxsus mashinalarda yuzasi silliqlanadi va
sayqallanib chiroy beriladi. Yaxlit asfalt pollar uning ustidan issiq asfalt
qorishmasi 20-25 mm qalinlikda yozilib, xosil qilinadi.