Л. Х. ҒУломова география ахборот тизимлар

География ахборот технологиядан таҳлилчи:

А. Қўйилган вазифани ахборот маҳсулоти тилида таърифлаб бериш.
Б. Керакли қатламларни белгилаб бериш.
В. Маълумотларни тўплаш йўлларини ва режасини ишлаб бериш.
Г. Махсулотни яратиш учун география ахборот тизим бажарадиган функциялар тартибини аниқлаб бериш.
Д. Керакли ахборот махсулотни тайерлаб бериш.

2. 
   Махсулотни лойихалаштириш мутахассиси:
   

А. География ахборот тизим бажарадиган жараёнларни тартибини, қонун- қоидаларни ишлаб бериш.
Б. Маълумотларни тайёрлаб берадиган алгоритмларни ишлаб бериш.
В. Ахборотни унумли кўрсатадиган ҳисоботларни ишлаб бериш.

3. 
   География ахборот технологияларидан мутахассис муайян соҳадан ҳабардор бўлиб, берилган ахборот асосида қарор қабул қиладиган ходимлар билан мулоқотни олиб бориш қобилиятга эга бўлгани мақсадга мувофиқ. Керакли ахборот махсулотни тайёрлаш учун тизим бажарадиган ишларни кетма кетлигини техникавий масалаларни яхши тушуниб уларни унумли тартибини барпо этишга қодир бўлиши керак. Мазкур технологияни ва тайёрланган ахборот маҳсулоти камчиликларини тўғри тасаввур эта оладиган бўлиши керак.
   
4. 
   География ахборот технологиядан техник:
   

3. 
   Техникавий масалалардан ҳабардор бўлиб, улардан ва дастурлардан унумли фойдаланишни билиши керак.
   
4. 
   Маҳсулотни яратишда макросдан фойдаланишни билиши керак.
   

3. 
   Оддий фойдаланувчи махсулот яратиш усулидан харита, жадвал, матн каби ахборот маҳсулотларини олади.
   

Фойдаланувчининг Интерфейси муҳим ўрин тутади, чунки унинг қулайлиги ва унумдорлиги натижанинг сифатига таъсир кўрсатади. Айрим тизимларда 1000 дан ортиқ буйруқлар мавжуд бўлиб ва экрандаги ёрдам ва “қутича” ("toolbox") даги функцияларнинг изоҳи ўринлидир. Интерфейс бир неча тартибда тузилган бўлиш мумкин:

1. 
   Савол жавоблар тартиби. Тизим киритиш ва чиқариш параметрларни сўраб ишлайди. Бу вазиятда функциялар сони чегараланган.
   
2. 
   “Меню” тартиби. Фойдаланувчи менюдаги кўрсатилган вазиятлардан фақат фойдаланиш мумкин. Ҳар бир вазиятнинг хусусиятлари тўғрисида маълумот берилади. Ушбу тартиб чегаралган ҳолда ишлатилиш мумкин ва унга ўзгартириш киритишни имкони йўқ.
   
3. 
   “Суратчалар” тартиби. Меню тартибига ўхшаш бўлиб суратчалар орқали ишлатиш йўлларини билдиради.
   
4. 
   “Ойначалар” тартиби. Фазовий маълумотлар билан ишлаш учун атрибут ёки харитадан фойдаланишга тўғри келади. Мураккаб тизимларда бир қатор ойначалардан фойдаланилади, улардан айримлари матн учун, айримлари тасвир ва - расмлар учун. Бунда бир вақт ичида бир неча харитани экранда кўрсатиш имкони бор.
   

Саволлар:

1. 
   География ахборот тизимидан фойдаланиш йўлларининг моҳияти нимада?
   
2. 
   Нимага Махсулот ва Қидирув тури икки хил география ахборот тизимлари тузилишини талаб килади?
   
3. 
   Махсулот усулини таърифлаб беринг ва нимага ундан фойдаланиш юқори малакани талаб қилади?
   
4. 
   Нима учун фойдаланувчининг Интерфейси муҳим ўрин тутади?