Laboratoriya ishi №1 shtangasiz tebratma dastgohlarini o’rganish. Ishning maqsadi

Laboratoriya ishi №1 shtangasiz tebratma dastgohlarini o’rganish. Ishning maqsadi

---

---

LABORATORIYA ISHI №1 
SHTANGASIZ TEBRATMA DASTGOHLARINI O’RGANISH. 

Ishning maqsadi: Markazdan qochma elektr nasoslarning, sо‘nggi yillarda
kon amaliyotida MQBEN suvlangan, yuqori debitli, qiya va chuqur quduqlarni
ishlatishda keng kulamda o’rganish.

1 Nazariy malumotlar 
Shtangali chuqurlik nasoslari yordamida quduqlarni ishlatish neft qazib
olishda keng qо‘llaniladi, hozirgi vaqtgacha neftni qazib olishda eng yaxshi
usullaridan biridir. Shu bilan birgalikda mahsulotlarning suvlanganligi, konlarni 2-
chi bosqichida ishlatish hamda 3-chi va 4-chi bosqichlarida neft qazib olish
kо‘rsatkichlarining pasayishiga yо‘l qо‘ymaslik uchun suyuqlikning kо‘proq qazib
olish talab qilinadi, chuqurlik shtangali nasoslar bilan amalda 40-50m³/kun
miqdordan kо‘p mahsulotni qazib olishni imkoniyati yо‘q (1-rasm).
Bundan tashqari shtangali chuqurlik qurilmalarining о‘rtacha ta’mirlash
davri 260-280 kunni tashkil etadi. Shtangali chuqurlik nasoslarining qо‘llanishi
bilan bir qatorda davlatlarning kо‘pgina konlarida markazdan qochma botma elektr
nasoslarni tadqiqot qilish ishlari olib borilgan.
1970 yillarda MQBENlar yordamida 5000 tadan quduqlarda ishlatilgan.
Bu davrda asosan botma markazdan qochma elektr nasoslarning uzatish
kо‘rsatkichlari 40, 80, 120, 160 va 200m³/kun bо‘lgan turlari amaliyotga kо‘proq
tadbiq etilgan. Bunda chuqurlik – nasosli quduqlarning о‘rtacha debiti 10-15t/kun
-ga teng.
Markazdan qochma botma elektr nasoslar, chuqurlik shtangali nasoslarga
nisbatan katta yutuqlarga egadir:
1. yer usti jihozlarining soddaligi;
2. quduqdan suyuqlikni 100m³/kun qiymatgacha qazib olish imkoniyati;
3. quduqlarning chuqurligi 3000m.dan katta bо‘lganda ham foydalanish
imkoniyatining mavjudligi;
4. MQBEN ta’mirlash davrini (500 kundan to 2-3yilgacha) yuqoriligi;
5. nasos jihozlarining quduqdan kо‘tarmasdan tadqiqotni olib borishni
imkoniyatining mavjudligi;
6.
nasos–kompressor
quvurlarni
ishlatish
davrlaridagi
parafin
yotqiziqlarining uncha qiyin bо‘lmagan ususlarda bartaraf qilish;
7. ishlab chiqarish madaniyatini oshirish;

---

---

1- rasm Botma markazdan qochma elektr nasosini о‘rnatish:

1-botma elektrdvigatel; 2-gidravlik himoya (protektor); 3-filtr-tur; 4-botma
elektrnasos; 5-nasos-kompressor quvurlari; 6-himoyalangan kabel; 7-quduq usti
armaturalari; 8-rolik; 9-avtotransformator; 10-avtomatik boshqaruv stansiyasi; 11-
kabel uchun ustun.
Yuqoridagi kо‘rsatmalardan kо‘rinib turibdiki, sо‘nggi yillarda kon
amaliyotida MQBEN suvlangan, yuqori debitli, qiya va chuqur quduqlarni
ishlatishda keng qо‘llanilmoqda (1-rasm).
Botma markazdan qochma elektrnasosning qurilmasi botma elektrnasosdan
(4) iborat bо‘lib, u quduqqa nasos-kompressor quvurlari (5) orqali tushiriladi,
botma elektrdvigatel (1) maxsus aylana (6) va tekis himoyalangan kabel, kabel
elektrdvigateldan elektrenergiyasini oladi, avtomatik boshqaruv stansiyasi (10),
protektor (2), avtotransformatordan (9) tashkil topgan.

Nazorat savollari: 
1. Nasoslarning umumiy tavsiflarini keltiring?
2. Shtangali chuqurlik nasoslarni qо‘llanilishini izohlang?
3. Tebranma- dastgohlarni tuzilishini izohlang?

http://fayllar.org