Laboratoriyalıq jumıs №1

Laboratoriyalıq jumıs №6.
Emulsiyalardıń alınıwı hám olardıń tiplerin anıqlaw.
Benzoldıń suwdaǵı hám semeshka mayınıń suwdaǵı emulsiyasın alıw
Reaktiv hám ásbap - úskeneler: 100 ml kólemdegi kolba, ólshew cilindri (probkalı hám 100 ml kólemli), graduirlanǵan 5 ml kólemli pipetka; benzol; semeshka mayı, sabınnıń 2% li spirttegi eritpesi, bura kristalli.
Benzoldi suw menen qattı aralastırǵanda emulsiya payda boladı. Biraq ol tez eki qabat payda etedi. Joqarıdaǵı aralastırıwlar emulgator qatnasında ámelge asırılsa emulsiya turaqlasadı. Emulgator retinde bul jaǵday ushın sabın tuwrı keledi. Sabın molekulası polyarlı xarakterge iye. Bunda polyarlıqtı sabınǵa –SOONa gruppası beredi. Ol elektrolitlik dissociaciyalanǵanda R –COO^– va Na⁺ ionların payda etedi.
Benzol menen suwdı qattı aralastırǵanda sabın molekulaları tamshılar sırtına adsorbciyalanadı hám –COONa gruppası menen suwǵa orientaciyalanadı.
–COONa gruppalarınan Na⁺ ion ajırıladı hám tamshılar zaryadlanıp qaladı. Nátiyjede emulsiyanıń stabilligi (turaqlasıwı) asadı. Benzoldıń suwdaǵı emulsiyası bóleksheleriniń dúzilisin sxema túrinde tómendegishe:
n(R-COONa) → nRCOO^– + nNa⁺[C₆H₆]_m + nRCOO^– + nNa⁺ → {[C₆H₆]_m ∙ nRCOO^– ∙ nNa⁺}
Tap usınday sxema menen maydıń suwdaǵı turaqlı (bura qatnasında) emulsiyası payda bolıwın túsindiriw múmkin.
Jumıstı orınlaw tártibi:
№1 tájiriybe.
Probkalı cilindrge 50 ml ge jaqın suw quyıp, oǵan 10 ml benzol qosıladı. Jaqsılap aralastırıladı. Emulsiya payda bolmaydı, yaǵnıy suyıqlıq tez eki qabatqa ajıraladı. Eger 2% li sabın eritpesinen 10 ml qosılsa hám jaqsılap aralastırılsa ǵana benzol emulsiyası payda boladı.

№2 tájiriybe.

4-5 g buranı ólshep alıp, onı 95 ml distillengen suwda qızdırıw arqalı eritiledi. Payda bolǵan eritpeni shiysha probkalı cilindrge quyıp, onıń ústine 2-3 ml semeshka mayınan qosıladı hám jaqsılap aralastırıladı. Turaqlı emulsiya payda boladı.