Laboratoriyalıq jumıslardın` temaları

Maylardag`ı kislotalıq sanın anıqlaw.
1 gr may quramındag`ı erkin may kislotadların neytrallaw ushın sarıplang`an kaliy gidroksidinin` milligramm mug`darı menen ko`rsetilgen san maylardın` kislotalı sanı dep ataladı. Bul san maylardın` sıpatın belgilewshi a`ru`rli ko`rsetkishlerden biri esaplanadı.
X=
Jumıs ta`rtibi. 2 kolba alıp, birinshisine 3-5 g paxta mayı ha`m 15-20 ml spirt efir aralaspası salınadı. Kolbalar jaqsılap shayqatılıp, 2-3 tamshı fenolftalien tamızıladı. Keyin kaliy gidroksidtin` spirtli eritpesi ja`rdeminde 0,5-1 minut dawamında Ozgermeytug`ın ashıq qızg`ısh ren` payda bolg`ansha titrlenedi.
Kislotalı san to`mendegi formula boyınsha anıqlanadı.
V-kontrol ushın sarıplang`an kaliy giposul`fit, T-du`zetpe a-ta`jiriybe ushın sarıplang`an silti mug`darı, n-alıng`an may mug`darı.
Reaktivler. Tazalang`an paxta mayı, etil spirtinin` 96 % li eritpesi. Kaliy gidroksidinin` 0,1 n eritpesi. Fenolftalinnin` 0,1% li spirttegi eritpesi.
Maylardın` sabınlanıw sanın anıqlaw.
Bir gramm may quramındag`ı erkin ha`m baylanısqan may kislotaların neytrallaw ushın sarıplang`an kaliy silti mug`darı maylardın` sabınlanıw sanı dep ataladı.
Maylar ximiyalıq jag`ınan bir qansha turaqlı birikpeler, lekin silti ta`sirinde gidroliz qılıng`anda efir baylanısları an`sat u`zilip , na`tiyjede may kislotalar ha`m glitsirin payda boladı.
O
∕∕
CH₂ – O – C - C₁₇H₂₅
| O CH₂ – OH
∕∕ |
CH – O – C – C₁₇H₂₅ + 3KOH → CH – OH + 3C₁₇H₂₅COOK
| O
∕∕ |
CH₂ – O – C – C₁₇H₂₅ CH₂ – OH

Maylar ha`m qattı maylarda sabınlanıw sanı to`mendegishe bolıwı mu`mkin: mal mayı=190-200, qoy mayı-192=198, shoshqa mayı 193-200, kenep mayı-187-195.

O`simlik maylarının` sabınlanıw sanı o`simlik tu`ri, sırtqı faktorlar ta`sirinde o`zgeriwi mu`mkin. Ma`selen tropika o`simliklerinen kokos, pal`ma ha`v basqa o`simlikler mayının` sabınlanıw sanı birqansha joqarı boladı.
Kerekli a`sbaplar. Texnika qawipsizligi qag`ıydaları, ko`rsetpe-nusqawlar, kompyuterler SD-disketler 2,1,5 ml li pipetkalar suw vannası.