Laminarda ishlash tartibi eritmalar tayyorlash uchun idishlarni sterillash

Shamchalar texnologiyasida ishlatiladigan asoslar tasnifi
Gidrofob (lipofil) asoslar. MH bo‘yicha lipofil asos sifatida kakao moyi, uning parafin bilan birgalikdagi qotishmalari va gidrogenizatsiya qilingan moylar, qattiq moy, lanol, gidrogenizatsiya qilingan moylarni mumlar bilan birgalikdagi qotishmalari, shuningdek qattiq parafindan foydalanish mumkin.
Lipofil asoslarga quyidagi talablar qo‘yilgan:

• 
  to‘g‘ri ichakda oson erishi;
  
• 
  suyuqlanish harorati 37⁰S dan ortmasligi;
  
• 
  yyetarlicha qattiqlikka va suyuqlanish haroratida uncha katta bo‘lmagan intervalga ega bo‘lishi;
  
• 
  yetarli qovushqoqlikka ega bo‘lishi;
  
• 
  suyuqlikni yaxshi yutishi;
  
• 
  saqlash davomida turg‘un bo‘lmog‘i lozim.
  

Kakao moyi (Oleum Cacao, Butyrum Cacao) shokolad daraxtining urug‘idan olinadigan moy bo‘lib, urug‘ tarkibidan 50% atrofida kakao moyini olish mumkin. U triglitseridlar aralashmasidan iborat bo‘lib, tarkibida tristearin, tripalmetin, triolein, trilaurin, triaraxin saqlaydi. Kislota soni 2,25 dan ortmasligi kerak. Suyuqlanish harorati 36⁰С, 10⁰С dan yuqori haroratda saqlanish natijasida 23-24⁰С da suyuqlanish haroratiga ega bo‘lgan modifikatsiyaga aylanadi. Shuningdek uning tarkibidagi olein kislotasining miqdorini ortishi bilan (30% va undan yuqori) uning eritmalarni emulgirlash xossasi pasayadi.
Kakao moyining tuzilish-mexanik xossalarini yaxshilash va o‘z tarkibidan dori moddasini oson ajralishini ta’minlash uchun uning tarkibiga letsitin, oq mum, kraxmal, mikrokristallik sellyuloza, aerosil va palma moyi qo‘shiladi.
Yog‘li va yog‘ga o‘xshash asoslar. Ular o‘ziga xos qovushqoqlik va plastiklikka ega bo‘lganligi uchun ulardan foydalanishga qarab shamchalarnng turi va tayyorlanish texnologiyasi tanlanadi.
Asoslarning kerakli suyuqlanish harorati taxminan quyidagicha hisoblanadi:

Bu erda,
t – aralashmaning suyuqlanish harorati, ^oC;
t₁, t₂, va t₃ – alohida tarkibiy qismlarning suyuqlanish harorati, ^oC;
Q₁, Q₂ va Q₃ – alohida komponentlar miqdori, %;
Q – suyuq komponentlar miqdorining yig‘indisi, %;
K – suyuq komponentlar uchun shartli koeffitsient.
Masalan, quyidagi tarkib bo‘yicha tanlangan shamcha asosini suyuqlanish haroratini hisoblab ko‘ramiz: gidromoy 50%, parafin 20% va kakao moyi 30%. Olingan tarkibiy qismlarning suyuqlanish harorati quyidagicha: gidromoy – 36^oC, parafin – 54 ^oC va kakao moyi 30 ^oC. Agar bu qiymatlarni tenglamaga qo‘ysak: