Алкалоидлар тавсифланиши - Алкалоидларни сакловчи хом ашёларни таснифланиши, содержащего алкалоиды, академик А. П. Орехов томонидан таклиф килинган.
tavsiflanishda geterotsikl strukturrasi asosida olib boriladi. 1. Пирролидин ва пирролизидин асослари (платифиллин, саррацин, сенецифиллин). 3. Хинолизидин асослари (пахикарпин, термопсин) – япон софоры мевалари, термопсис ути. 5. Изохинолин асослари - сальсолин, морфин ва папаверин, чистотел, барбарис. 6. Конденсирланган пирролидин ва пиперидин халкали( тропана унумлари) - гиосциамин, атропин, скополамин (красавка, белена, дурман). 7. Индол хосилалари – резерпин, раувольфии, стрихнин, винбластин. 9. Ён бурчагида азот халкали алкалоидлар эфедрин (эфедрадан), сферофизин (сферофиза утидан), колхицин ва колхамин. Alkaloidlar o‘simliklar dunyosida keng tarqalgan. quyidagi oilaning vakillari alkaloidlarga boy: - Alkaloidlar o‘simliklar dunyosida keng tarqalgan. quyidagi oilaning vakillari alkaloidlarga boy:
- lolaguldoshlar (liliaceae);
- chuchmomadoshlar (amaryllidaceae);
- kendirdoshlar (arosupaseae);
- ayiqtovondoshlar (Ranunsulaceae);
- ko‘knordoshlar (Raraveraseae);
- dukkakdoshlar (Fabaseae);
- ituzumdoshlar (Solanaseae) va boshqalar.
SHu davr ichida bugun er yuzida ajratib olingan va tasvirlangan 4959 ta alkaloiddan faqat birgina kendirdoshlar oilasiga 897 tasi togri keladi. O‘simliklarning tarkibida juda oz miqdordan tortib, to 10-15%, ba’zan 25% gacha alkaloidlar bo‘lishi mumkin. O‘simliklarda bir-biriga yaqin ko‘pgina alkaloid bo‘ladi. Alkaloidlar uchun eng xarakterli bo‘lgan o‘rni o‘simlik organizmida tayyor xolda bo‘lishi va ular o‘simlikning xayot faoliyati natijasida xosil bo‘lishi. - O‘simliklarning tarkibida juda oz miqdordan tortib, to 10-15%, ba’zan 25% gacha alkaloidlar bo‘lishi mumkin. O‘simliklarda bir-biriga yaqin ko‘pgina alkaloid bo‘ladi. Alkaloidlar uchun eng xarakterli bo‘lgan o‘rni o‘simlik organizmida tayyor xolda bo‘lishi va ular o‘simlikning xayot faoliyati natijasida xosil bo‘lishi.
Do'stlaringiz bilan baham: |