Lektsiya №8

Aynalar menen islew
WINDOWSXP sistemasi’ nege bunday dep atalg’anli’gi’n ziyrek oqi’wshi’ programma menen da’slepki jumi’s payi’ti’nda-aq bayqag’an bolsa kerek. Bul sistemada islew protsessinde kompyuter Siz benen aynalar ja’rdeminde baylani’s ju’ritedi. Ma’selen, qosi’mshalar ayna ko’rinisinde payda boladi’ ha’m t.b. Demek, ayna WINDOWSti’n’ tiykarg’i’ ob’ekti eken. Aynani’n’ bir neshe tu’rleri bar: kataloglar (papkalar) aynasi’, baylani’s aynasi’, qosi’mshalar aynasi’.
Kataloglar aynasi’ hu’jjetler ha’m qosi’mshalardi’ izlew, tan’law ha’m ju’klew ushi’n isletiledi. Kataloglar aynasi’ WINDOWSti’n’ basqaob’ektleri znashoklari’ ha’m aynani’ basqari’w elementlerin o’z ishine aladi’.
Qosi’mshalar aynasi’ tiykari’nan hujjetler menen islewde qollanadi’. Bul aynalar qosi’mshalarg’a hu’jjet si’pati’nda ju’kletilgen informatsiyani’ ha’m qosi’mshalardi’ basqari’w elementlarin o’z ishine aladi’.
Mag’li’wmatlar sistemasi’ aynasi’ operatsion sistema ha’m qosi’mshalar jumi’si’ haqqi’ndag’i’ mag’li’wmatlardi’ o’z ishine aladi’.
Endi kataloglar aynasi’ni’n’ tiykarg’i’ bo’limlerin ani’qlasti’ri’p alami’z. Buni’ «Korzina» aynasi’ mi’sali’nda ko’rip shi’g’ami’z. Birinshi qatar (ko’pshilik ja’daylara bul ko’k ren’degi qatar) — ayna ati’. Egerde usi’ qatardag’i’ qosi’mshani’n’ su’wretine basi’lsa, ayna jaylasi’wi’n ha’m o’lshemlerin belgilewshi buyri’qlar dizimi payda boladi’.
On’ joqari’ mu’yeshinde u’sh tu’ymeshe bar:
Birinshisi — «Svernut`». Ol qosi’msha aynasi’ni’n’ ma’seleler panelindegi to’rt mu’yesh tu’ymeshe fomasi’nda ji’ynap aladi’. Mi’sh tu’ymesin «ayna» u’stinde bir ma’rte basi’w aynani’n’ aldi’ng’i’ o‘lshemi ha’m jaylasi’wi’n tikleydi. (Bul to’rtmu’yesh tu’ymeshelar barli’q minimallasti’ri’lg’an aynalar ko’rinisi ushi’n oni’n’ o’lshemin avtomatik ra’wishte o’zgertedi).
Ekinshisi — «Razvernut`». Ol qosi’msha aynasi’n toli’q ekrang’a (yaki hu’jjet aynasi’n toli’q qosi’msha aynasi’na) jayi’p taslaydi’. Sog’an a’hmiyet beriw kerek, ma’seleler paneli ayna maksimallasti’ri’lg’an jag’dayda da ko’rinip turadi’. Mi’sh «Razvernut`» piktogrammasi’ u’stinde basi’lg’annan keyin oni’n’ orni’nda basqa eki kvadratli’ piktogramma payda boladi’. Payda bolg’an piktogrammani’n’ u’stinde mi’sh basi’lsa, ayna aldi’ng’i’ jag’dayi’na qaytadi’.
U’shinshisi — «Zakrıt`». Ol qosi’mshani’ jabadi’.(Bul operatsiya klaviaturada Alt+F4 tu’ymesheler kombinatsiyasi’ ja’rdeminde a’melge asi’ri’ladi’.) Qosi’mshani’ jabi’w ushi’n qosi’mshani’n’ sistema menyu tu’ymesin eki ma’rte basi’w da mu’mkin.
Aynadag’i’ keyingi qatar — menyuler qatari’. Onda bir neshe buyri’qlardi’ o’z ishine alg’an menyuler jaylasqan. Bular «Fayl», «Pravka», «Vid», «Perexod», «İzbrannoe», «Spravka» menyulari’.
Aynani’n’ shetlerinde vertikal ha’m gorizontal aylandi’ri’w tasmalari’n ko’riw mu’mkin.
Onnan keyin a’dette adres qatari’ jaylasadi’.