Linkni bosib ko`ring :
https://t.me/TARIX_TILSIMI
lavozimlaridan ozod etilgan. Sovet hokimiyati davrida partiya nomenklaturasi (partiya organlari
bilan kelishib tayinlanadigan lavozimlar) deb atalgan tartib-qoida mavjud bo‘lgan. Bu qoidaga
ko‘ra, mas’ul lavozimlarga faqat partiya a’zolari, ya’ni kommunistlar tayinlangan. Shu bilan birga
turli darajadagi Sovetlar, komsomol hamda jamoat tashkilotlari rahbarlari kommunistik partiya
rahbariyati (Markaziy Komitet, viloyat, shahar va tuman partiya komitetlari) tarkibiga kiritilgan.
Shu tariqa partiya organlari bu tashkilotlar bilan qo‘shilib, ularni o‘ziga bo‘ysundirib olgan
§ 24. O‘zbekistonda yoqilg‘i va tog‘-kon sanoatining vujudga keltirilishi hamda aholi
milliy tarkibidagi o‘zgarishlar
O‘zbekiston qazilma boyliklarining Markaz manfaatlariga xizmat qildirilishi.
O‘zbekiston mineral xomashyo turlariga nihoyatda boy hudud hisoblangan. Respublikada ko‘pgina
foydali qazilmalar: oltin, uran, mis, qo‘rg‘oshin, rux, volfram, tabiiy gaz, neft, toshko‘mir va boshqa
konlar topilib, ishga tushirildi. Afsuski, bu konlarda qazib olingan foydali qazilmalar, xususan,
oltin va uran, tabiiy gaz Markaz manfaatlariga xizmat qildi. Bu boyliklardan ularning haqiqiy
sohibi bo‘lgan o‘zbek xalqi deyarli foydalanmadi. Bu talonchilik mexanizmi iqtisodiyotni tag-tugi
bilan quritib, o‘zbek xalqi manfaatlariga mutlaqo zid bo‘lgan. Oltin, uran, nodir rangli metallar,
tabiiy gaz va boshqa strategik xomashyo favqulodda maxfiylik niqobi ostida O‘zbekistondan
tashqariga amalda tekinga olib ketilardi.
Tabiiy gaz konlarining ochilishi.
№
O‘zbekistonning tabiiy gaz mavjud bo‘lgan tumanlarida faol geologik-
qidiruv ishlari olib borishga XX asr 50-yillari boshlaridayoq kirishilgan edi
1
O‘sha davrda Jarqo‘rg‘on, Qorovulbozor, Sariqtosh tabiiy gaz konlari ochilgan.
2
Buxoro-Xiva geologik mintaqalarida Gazli va Jarqoq , Shimoliy va Janubiy Muborak,
Uchqir, O‘rtabuloq va Kultak kabi yirik tabiiy gaz konlari ochildi
3
Hisor tog‘larining janubi-g‘arbiy tumanlarida Odamtosh kondensat koni, Ustyurtda
istiqbolli gaz qatlamlarining topilishi ahvolni keskin o‘zgartirib, O‘zbekistonni
jahondagi eng yirik gaz zaxiralari mavjud mintaqalaridan biriga aylantirdi.
4
1956-yili Buxoro viloyatida dunyoda eng yirik va ulkan Gazli neft-gaz konining
topilishi O‘zbekistonda tabiiy gaz qazib chiqarishning tez sur’atlarda rivojlanishiga
asos bo‘ldi.
5
Jahondagi eng yirik gaz konlaridan biri hisoblangan bu konning umumiy zaxirasi
500 mlrd m3 gaz bo‘lgan. Bu yerda “zangori olov” bunyodkorlari – gazchilar
yashaydigan Gazli shahriga zudlik bilan asos solindi.
6
Butunittifoq gaz qazib chiqarishda O‘zbekistonning ulushi 1960-yildagi 1 foizdan
1975-yilda 20 foizga ko‘tarildi. Bu nisbat keyinchalik ham doim ko‘payib bordi.
Do'stlaringiz bilan baham: |