Логистика


-еавол. «Логистика» тушунчаси хасида рлнмларнннг ка- рашлари кандай?


Download 182.18 Kb.
bet2/47
Sana15.06.2023
Hajmi182.18 Kb.
#1479314
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   47
Bog'liq
Маматкулов М.Ш логистика

1-еавол. «Логистика» тушунчаси хасида рлнмларнннг ка- рашлари кандай? Хозирги кунда логистика махсулот ишлаб чикарнш ва етказиш учуй зарур кулайликни4 яратиш, ишчилар, материаллар, молим ва ахборот окимларйни кайта ишлаш ва такснмлашни урганувчи фан сифатида каралмокда. Логистиканинг махсадларидан бири истсьмолчилар талабларини ишчилар ва материал окимларини, ахборот окимини тизимли ёндашув асосвда ташки л этиш нули билан оптималлаштирилган холда кондиришга уринишдан иборат. Логистика содасида изланиш олиб борган куплаб олим ва амалиётчилар унинг кенг камровли эканлнгини тяъкидлашмовда. Бу борада кдрашлар жуда хилма-хнл булиб, уларнинг айримлари куйидагича:
«Логистика - истсьмолчи талаби билан узлуксиз равищда кор- ректлантирилувчи, ишлаб чикариш ривожланишининг стратегик мулжал учун ноёб ижодий мухитдир», деб таърифлайди рус олими В.Г. Дегтяренко2.
Икдисодчи елимяар О А.Новиков ва СА.Уваровиар яотисти- кани «Логистика бозор икдисодиёти тизимида материал, молиявий, мехнат, хуку кий ва ахборот окимларининг умумийликдаги харакатлари жараёнларини режалаштириш, ташки л этиш, функ­ционал бошкдриш ва назорат килишнинг назарияси ва амалий фаолиятиднр»3, деб фикр билдирадилар.
Узбек олими К,А.Дадабоев эса, «Логистика - маълум максад- ларни хал кдлиш учун зарур оулган маблаг ва хизматларни максад- га мувофнк тайёрлаш, фойдаланишни ташкил этиш ва бошкариш»4.’ деган фикрни илгари суради.
Яна бир Россиялик один Е. А. Голиков логистикага таърнфбе- ришда терминологии жихатдан ёндашган, яъни «Логистика - атама- си этимологии (тил) нуктам назаридан царалганда лотинча узаклар- га эга, яъни «логос» (онг), «логосмос» (дисоб-китоб, фикрлаш, режа), «лого» (уйламок, фикр юритмод), «Логистика» (хисоб-ки- тобларни юритиш санъати) ва хеказо демакдир. Семантик жихатда «Логистика» сузининг м азмун и тушунча сифатида Византия импе­раторы Леон IV (865-912 йй)нмнг куроллн кучларни моддий-техник таъминотинн бошкарнш, уларнинг даракатн ва тацсимланишига багишланган «Кушинларга йуршдюмал свда тилга олинган».
«Логистика - корхонанинг узида ва иктисодийтнннг бошда тар- моцларида купрок самара олиш максадвда материал оким ва цир- куляцион жараёнларни бошкариш, режалаштириш, тащкил этиш б^йича фаолиятлар Йигиндиси сифатида тушунилади», деган фикрни Л.Ф.Бобннин5 6 7 таъкндлаб утган. Германия федерал логис­тика бошдармаси ранен доктор Г.Штабенаунинг таькидлашича, - «Логистика - бу материалларни фирманинг ичида ва ундан ташда- рида бошкдриш хамда назорат дилишнииг асосий вазифасидир»8
АКШнинг таьминот масалалари б^йича жамияти мухдндисларн логистика тугрисида куйидагича мулодазага тухталиб угганлар: «Логистика - бу нкки йки ундан ортиц фаолият турини режа­лаштириш мацсадида, ком ашй окимининг, тугалланмаган ишлаб чикариш захиралэри ва якуннй махсулотни ишлаб чнкарншдан то истеъмол булгуннгача юдори даражасини татбик этиш ва кузатиш максадида бирлаштиришдир»9
Америка логистика буйича маслахат бошкармаси етакчилари куйидаги фикрни билдиришган, «Логистика - бу материал одам- ларни оптимал бошкариш вазифаларини ечиш учуй тизимли ёндашувдир»5

М.П.Гордон узининг «Бозор ва логистика» номли рисоласида «Логистика - хужалик фаолиятида ишлаб чидариш ва муомалага Йуналтирилган материал одимларни бошкариш»10 деган фикрни цайд этган.
Л.С.Федоровнинг «Логистика» номли рисоласида эса, логисти- кага куйидагича таъриф берилган «бошлангич холатдан якуний холатгача материал однмларини бошкдриш»11
Бир гурух америкалнк мутахассислар И,Конверс ва П-Дракерлар логиста канинг потенциал имкониятларини «Харажатлар иктисоди- пинг сунгги чнзиги» ва «Ик^исоднётнинг ургдиилмаган (номаълум) китьаси»12 13 деб номлаганлар.
Яна бир датор олимлар, жумладан, В.Г.Дегтяренко, О.А.Нови- ков, С.А.Уваров, Л.Ф.Бобинищ Г.Штабенау, М.П.Гордон, Л.С.Фе- доров'1 ва бошкалар узларишшг монография, дарслик, укув кул- ланма ва бошка илмий асарларида логистикани таьмилог жараён- лари учуй кос булган хизмат, уни материал окимларни бошкариш тизими сифатида эътнроф этганлар.
Бизнинг фикримизча, логистика - таъминот, ишлаб чидарнш ва сотиш жараёнларида харажатларни камайтириш воситаларидан бири б^либ, корхонанинг махсулот, иш ва хизмат турларини рако- батбардошлигини таъминлаш максадида юритиладиган материал, молиявиЙ ва ахборот окимларини оптимал бошкариш санъатиднр. »
2-савол. Логистика фан сифатида кандан вазифаларни урганади ва бажаради?

  • талабни тахмин этиш ва унинг асосида захираларни режа- лаштириш;

  • ишлаб чикариш ва транспортам зарур кувватини аникдаш;

  • тайёр махсулотии материал охимларни олтнмал бошкариш асосидаги тацсимотининг илмий тамойилларини ишлаб чихиш;

  • ишлаб чидариш жойлари ва истеъмолчиларда юклаш, туши- риш жараёнлари, транспорт хам да омбор муомалаларини бошка- ришнинг илмий асосларини ишлаб чихиш;

  • логистик тизимларни юритилишннинг турли математик мо- делларм аариаитларини тузиш;

  • хдмкорлнкдаги режалаштириш, таъминот, ишлаб чикариш. омбор хужалиги, сотиш ва тайёр махсулотни юклаш, тушнриш ус- лубларини ишлаб чикиш,

Бу фан томонидан ишлаб чидилган бнлимлар материал, молия- вий ва ахборот окимларни бошкариш буйича асосланган карорлар- ни кабул дилишга имкон яратади.

Download 182.18 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   47




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling