Логистика

9.
Tariflarni muvofiqlashtirish
 
Logistika xizmatlari uchun narxlar tizimining ajralmas qismi yuk tariflari 
hisoblanadi. Iqtisodiy kategoriya sifatida transport tariflari transport mahsulotlari 
narxining bir shakli hisoblanadi. Ular transportda kengaytirilgan ko‘payish 
imkoniyatini ta’minlashi kerak. Tariflar eng muhim makrologik muammolarni hal 
qilishga yordam berishi kerak:
1.Ishlab chiqaruvchi kuchlarning mintaqada yoki mamlakatda oqilona 
joylashishi. 
2.Iste’molchilar va moddiy resurslarni yetkazib beruvchilarning yaqinlashishi.
3. Mintaqaning logistika sohasini rivojlantirish va biznesga xizmat ko‘rsatish. 
4. Makrologik tizimda yuk oqimlarini oqilona taqsimlash.
5. Har xil transport turlari o‘rtasida yuk aylanishini optimallashtirish.
6. Samarasiz tashish darajasini minimal darajaga tushirish. 
Tarif siyosatini rejalashtirishda uchta yo‘nalish o‘rtasida iqtisodiy asoslangan 
munosabatlarni ta’minlash muhimdir: 
- turli xil yuklarni tashish 
- har xil transport turlari bilan tashish 
- bir hil yuklarni tashish, lekin har xil transport turlari. 
Asosan, o‘rtacha tarif jadvalini hisoblash aniqlanadi: 
T=C+P 
Bu yerda T-tarif tarmog‘ining hajmi 
C-transport xarajatlari 
P-transport mahsuloti birligiga to‘g‘ri keladigan foyda. 
Transport sohasidagi xizmatlarning narxlanishiga ta’sir qiluvchi ba’zi omillar u 
yoki bu tarzda ko‘rib chiqilgan. Quyidagi formulada tariflar qiymatining transport 
masofasiga bog‘liqligi ko‘rib chiqiladi. 
C=(A+B*l)/l 
C-bitta kolometr masofada bir tonna og‘irlikdagi yuklarni tashish uchun pul 
xarajatlari. 
B-yuklarni tashish bilan bevosita bog‘liq xarajatlar
l-transport masofasi. 
Yuqoridagi ma’lumotlarga asoslanib, transport transporti va uni boshqarish, 
individual tariflarni muvofiqlashtirish va aniqlash har qanday transport tizimining 
alohida qismi degan xulosaga kelishimiz mumkin. 

---

123